Wikipediya ra, ensiklopediya xosere
Şıma Xeyr Amey Wikipediya Zazaki!
|
Wikipediya, ensiklopediya xosere, parçey yew sistemê de gırdio. Namey nê sistemi Wikiyo. 200 ra zêde zıwan tede nusiyeno. No sistem her mıleti rê akerdeyo. Fêl u emelê nê sistemi oyo ke zanayışê merdumi biaro têhet u her kes fıkranê xo serbest tede bınüso. İta de ki Wikipediya, ensiklopediya xosere, be zıwanê Zazaki veciyena. Kam ke wazeno na ensiklopediye kewo. Hama şıma ra reca ma awa ke, şenê (beşar kenê) pê Zazakiyê do pak u eşkera bınüsê! Projey ma wına her roce game be game beno gırd. Heta nıka (ınka) tede 1,198 nuştey estê.
Nuşteyê Heftey |
Mısır
Mısır yew dewletê qıtay Afrikao. Caê xo ra zımeyê (şımalê) Afrika u rocawanê (ğerbê) qıtay Asya dero. Zımeyê (şımalê) Mısır da Deryao Sıpê (Deryao Miyanên); veroc (cenub) de Sudan; (rocvetış, şerq) de Deryao Sur, İsrail u Gaza; rocawan (ğerb) de Libya estê. Paytextê Mısır suka Kahireo.
Seserra 8. da Emevi Ereban hıkum kerd Mısır u şarê Mısır piyeri biya mısılman. Seserra 15. da İmparatorina Osmanıcan Mısır guret. Bente seserran 15. u 19. da Mısır gırêdaey biyo İmparatorina Osmanıcan. Serra 1862 da Britanya Gırde amey Mısır u Mısır biya yew koloniya (mıstemera) Britanya Gırde. Serra 1922 da şarê Mısır leşqerê Britanya fetılna u serra 1954 Mısır xo reyna ra, xoser ilan kerd. Feqat ewro Mısır dewletê demokratik niya. (Dewamê cı...)
Voltaire
Voltaire 21 payızê peyın 1694 Paris dı maya xü ra biyo u 30 gülan 1778 dı şiyo heqeyda xü ser. Sınasnayenda Voltaire tenya welatê cı Fransa dı nê héme dınya dı ze nuştoğê u filozofê newebiyayenı (ronensansi) sınasnasêno. Voltaire, bı aqılê xü ya, bı rew fıkırdenı, bı hének/ironiy u bı fıkrandê xü yê neweyana sınasêno.
Mabênê ser 1726 ra héta ser 1729’ı İngıltere dı sırgun dı maneno. Voltaire héyatê/cüwayenda xü yê sırguni dı zaf çi mıseno u fıkrandê xü ya şıno ravey/avêr. En taybeti sitemê İngıltere u toleransê diyaneti vineno. Sırgun dı cüwayenı, bi semedê nuştena kıtabê Lettres Philosophiques - 1973 u bı na kıtab fıkırê liberalê İngilızan ame resa Fransa u ca mabênê şarê Fransızan dı kok tepışt. Kıtab senin vıcya nêvıcya qererê veşnayenda kıtabi vıcya. (Dewamê cı...)
|
|
|
Zıwananê binan de Wikipediya |
|