Łopuszna
Z Wikipedii
Łopuszna | |
Województwo | małopolskie |
Powiat | nowotarski |
Gmina | Nowy Targ |
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności |
1300 |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
18 |
Kod pocztowy | 34-432 |
Tablice rejestracyjne | KNT |
Łopuszna – wieś w gminie Nowy Targ, powiecie nowotarskim w województwie małopolskim położona nad Dunajcem. W pobliżu Gorce z Turbaczem i Kiczorą oraz Gorczański Park Narodowy.
W latach 1975-1998 Łopuszna położona była w województwie nowosądeckim.
Główną atrakcją miejscowości jest XV-wieczny gotycki kościół drewniany pw. Świętej Trójcy i św. Antoniego Opata. W Łopusznej znajduje się również dwór tzw. dwór Tetmajerów z ok. 1790 r. (przebudowany pod koniec XIX w.), który przez pewien czas należał do Leona Przerwy-Tetmajera. Dwór obecnie jest filią Muzeum Tatrzańskiego i znajduje się w nim etnograficzne muzeum. Planowane jest utworzenie tam Muzeum Kultury Szlacheckiej. Miejscowość znajduje się na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej.
W Łopusznej dorastał, uczęszczał do szkoły powszechnej i mszę prymicyjną odprawił ks. Józef Tischner. Na miejscowym cmentarzu znajduje się jego grób.
W Łopusznej funkcjonuje klub piłkarski Przełęcz Łopuszna występujący w podhalańskiej A klasie.
[edytuj] Kościół parafialny pw. Świętej Trójcy i św. Antoniego Opata
Kościół został wybudowany z drewna w ostatniej dekadzie XV wieku, na miejscu starszej świątyni. Konsekrowany był w 1504 roku. Jest budowlą późnogotycką, orientowaną, trójdzielną, jednonawową. Ściany zostały oszalowane. Składa się z zamkniętego prostokątnie prezbiterium, nawy i wieży dostawionej w XVII wieku o konstrukcji słupowo-ramowej. Od północy do prezbiterium przylega zakrystia. Nawa jest szersza, z kruchtą boczną. Od północy i zachodu przylega do niej wąska przybudówka. Całe wnętrze zdobiła niegdyś XVI-wieczna polichromia patronowa. Do dziś zachowała się ona jedynie we fragmentach – na deskach pochodzących z dawnych stropów, które odkryto w czasie remontu w 1932 roku, oraz na parapecie chóru. Obecne patronowe malowidła na stropie przedsionka pod wieżą i na belce tęczowej są w większości rekonstrukcją powtarzającą stare wzory. W 1935 roku wykonano polichromię o motywach ornamentalnych i figuralnych. Gotyckie, ostrołukowe portale w nawie i prezbiterium zostały w 1932 roku zastąpione nowymi, prostokątnymi. Prostą belkę tęczową wprowadzono trzy lata później na miejsce wcześniejszej, barokowej. Wyposażenie kościoła jest niejednorodne stylistycznie. Do najcenniejszych jego elementów należą:
- ołtarz główny – gotycki tryptyk z 1460 roku. Uznawany za jedno z najbardziej wartościowych i najlepiej zachowanych dzieł rzeźbiarskich Małopolski XV wieku. W polu środkowym znajduje się scena koronacji Najświętszej Marii Panny przez Trójcę Świętą. Na awersie skrzydeł bocznych przedstawiono postaci świętych – z lewej u góry św. Antoni Pustelnik, u dołu św. Franciszek z Asyżu, z prawej u góry św. Leonard, u dołu św. Bernard z Sieny, zaś na rewersie ukazano scenę Zwiastowania, a w trójkątach szczytowych postacie świętych dziewic
- dwa barokowe ołtarze boczne z 1. połowy XVIII wieku
- figury świętych na belce nad wejściem do nawy, zdobiły one dawny, barokowy ołtarz główny
- barokowe rzeźby grupy Pasji na belce tęczowej
- obraz Adoracji Trójcy Świętej z XVIII wieku
- obraz przedstawiający drogę na Kalwarię
Nad nawą i prezbiterium dach jest jednokalenicowy, zbudowany w systemie więźbowo-zaskrzynieniowym, pokryty gontem. Nad nim znajduje się wieloboczna sygnaturka. Dominującym elementem bryły świątyni jest izbicowa wieża, zwieńczona wysokim dachem namiotowym. Przy północnej ścianie wybudowano soboty. Kościół otoczony jest drewnianym ogrodzeniem z bramką nawiązującą do stylu zakopiańskiego.