Antoni Halor
Z Wikipedii
dr Antoni Halor (ur. 1937 r. w Siemianowicach Śląskich) - reżyser filmowy i telewizyjny, artysta plastyk, literaturoznawca, publicysta.
Spis treści |
[edytuj] Życie i twórczość
Studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie uzyskał dyplom w 1965 r. oraz na Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej, Filmowej i Telewizyjnej w Łodzi, której dyplom otrzymał w 1971 r. Doktoryzował się na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach z zakresu literaturoznawstwa w 2004 r. (praca doktorska Legenda i prawda. Wokół wybranych mitów w kulturze śląskiej).
Malarz, rysownik, grafik, ilustrator książek. Współzałożyciel grupy „Onejron". Autor filmów dokumentalnych, fabularnych i animowanych, przedstawień Teatru Telewizji i innych widowisk Telewizyjnych. Od 1965 jest członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków, od 1971 Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Autor opowiadań, scenariuszy, esejów i szkiców z dziedziny sztuki, filmu i literatury.
Pierwszym wybitnym filmem w bogatym dorobku reżysera jest brawurowo nakręcone w kolorowej, szerokoekranowej konwencji westernu jeszcze w PWSTiF "Pożegnanie kolejki" - bezcenny dokumentalny zapis likwidowanej wówczas kolei dojazdowej kopalni "Siemianowice". W dalszej twórczości filmowej Antoniego Halora zwracają uwagę filmy "Testament" (mistrzowsko zrealizowany, wstrząsający dokument o obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu, opowiedziany prozą Tadeusza Borowskiego - nagroda na festiwalu w Krakowie w 1970 r., nagroda na festiwalu w Tours 1971 r.), "Czarne-zielone" i "Czarne słońce" (ponadczasowe, realistyczne filmy o pracy górników wyróżnione na festiwalu w Krakowie w 1971 r. i wkrótce zdjęte z ekranu przez cenzurę), "Notatnik 14" (nagroda na festiwalu w Krakowie w 1973), "Jeden plus jeden" (nagroda w Tampere oraz najlepszy film roku 1974 na festiwalu w Londynie), "Człowiek z laską" (film o generale i wojewodzie Jerzym Ziętku wyróżniony na festiwalu w Krakowie i uhonorowany Nagrodą Główną w 1979 r. w Łodzi), "Słoneczko jasne zza czarnych gór" (rewelacyjny dokument - zapis wspomnień i pieśni z aktorskim udziałem ostatnich wówczas jeszcze żyjących powstańców śląskich), "Siedem zegarków Gustawa" (pełnometrażowy, fabularyzowany film dokumentalny o Gustawie Morcinku - I nagroda ZWSD "Epoka" w 1987 roku) oraz "Ulica, o której trochę wiem" - dokument o przemianie obyczajowej, jaka dotknęła górnośląskie osiedla robotnicze, z elementami autobiografii twórcy. W latach 1969-1974 Antoni Halor reżyserował filmy we współpracy z Józefem Gębskim.
Twórczość plastyczna Antoniego Halora to w szczególności malarstwo i grafika. Wczesne prace zawierają często motywy pejzażu górnośląskiego. Wystawy indywidualne m. in. Warszawa 1967, Katowice 1979, 2003, Saarbrücken 1973 r. Ponadto brał udział w wystawach zbiorowych w kraju i za granicą. Jego prace znajdują się w kolekcjach krajowych i zagranicznych (Austria, Czechy, Francja, Niemcy, Słowacja, Kanada, Szwecja, Holandia).
W twórczości literackiej poświęcił się szczególnie problematyce folkloru Górnego Śląska. Jest autorem wielu publikacji folklorystycznych dotyczących ludowych podań i baśni. Od 1970 członek Towarzystwa Przyjaciół Siemianowic Śląskich. Nagroda Ziemi Bytomskiej im. J. Ligęzy za publikacje o folklorze Górnego Śląska 1989 r. Uhonorowany przez Zarząd Województwa Śląskiego Nagrodą im. Karola Miarki 2000 r. Regularnie publikuje m.in. w miesięczniku Śląsk.
[edytuj] Filmografia (wybór):
[edytuj] AKF "Śląsk" (1960-1965)
-
- O P... sentymentalnie 1960, dok. 8mm
- De Rerum Natura 1961, dok. 8mm
- Andante Molto Cantabile 1962, eksp. 8mm
- Rozdzielenie wód 1962, eksp. 8mm
- Transmutacja 1963, fab. eksp. 8mm
- Szkoła 1964, dok. 8mm
- Moja hałda 1964, dok. 8mm
- Kancjonarz jarosławski 1964, dok. 8mm
- Chrysopea albo Mysterium Coniunctionis czyli jak kamień filozoficzny znaleźć można i należy 1965, fab. eksp. kolor 16mm
[edytuj] PWSTiF (1966-1969)
-
- Asy 1967, anim. z aktorem kolor
- Sobowtór 1967, groteska trick.
- Sennik sarmacki 1967, eksp. kolor
- Zdjęcie ślubne 1967, etiuda fab.
- Pożegnanie kolejki 1968, dok. kolor cinemascope
- Początek eksperymentu 1968, dok. etiuda reportaż
- Wzgórze Marsa 1969, fab. (absolutorium)
[edytuj] Twórczość samodzielna (1969-; do 1974 z J. Gębskim)
-
- Czy chciałbyś pojechać na Wyspy Kanaryjskie 1969, rep. TV
- Testament 1970, dok. kolor
- Sopot 70 1970, muz.
- Drzewko szczęścia 1971, anim.
- Czarne-zielone 1971, dok.
- Czarne słońce 1971, dok. TV
- Człowiek równa się człowiek 1972, anim.
- Jeden plus jeden 1972, dok.
- Nieustraszeni wykonawcy Mozarta 1972, anim.
- Joan Baez 1972, muz.
- Notatnik 14 1973, dok.
- Opis obyczajów 1973, fab.
- Adam i Ewa 1973, dok. fab. 16mm TV
- Wszystkie moje dzieci 1974, dok. fab.
- Kto? 1974, dok.
- Teatr z wyobraźni 1975, dok.
- Suity francuskie J. S. Bacha 1975, muz. 16mm TV
- Plener przemysłowy 1976, dok.
- Jacht 1977, dok.
- Słonko jasne zza czarnych gór 1978, dok.
- Człowiek z laską 1979, dok.
- Czekanie 1980, dok.
- Odyseusz 1981, dok.
- Konrad 1984, dok.
- Siedem zegarków Gustawa albo eremita skoczowski Morcinek 1986, dok. fab, 16mm TV
- Ulica, o której trochę wiem 1989, dok.
[edytuj] Realizacje telewizyjne - Teatr TV (wybór)
-
- Doktor Faustus 1975, wg T. Manna
- Teresa Raquin 1976, wg E. Zoli
- Wędrówki mistrza Kościeja 1978, wg M. Ghelderode
- Lizystrata 1980, wg Arystofanesa
ponadto kilka przedstawień Teatru Sensacji, kilkanaście widowisk rozrywkowych m.in. Barbórka 70 1970, Lekcja tańca dla dorosłych 1971, Haszek&Szwejk 1976, słuchowiska i audycje radiowe.
[edytuj] Dorobek literacki (wybór):
-
- Podania i legendy naszych miast 1987
- 0 słynnych zbójcach Eliaszu i Pistulce 1988
- 0 Górze Św. Anny i hrabiach Gaszynach 1990
- Pilnuj obowiązku swego - rzecz o Piotrze Kołodzieju 1992
- Podania i legendy mikołowskie 1995
- Pejzaż mitologiczny 1996
- Opowieści miasta z rybakiem w herbie. Podania i legendy siemianowickie 1997
- Bożogrobcy i Pudlyrze. Podania i legendy chorzowskie 1998
- Wokół dawnej kaplicy siemianowickiego pałacu 1998
- Żarty nieżarty księdza Stabika 1999
- Przewodnik Siemianowicki. Wędrówki po mieście i okolicy 2000
- Kalendarze siemianowickie - 2004, 2005, 2006, 2007
