Nowa Wieś Spiska
Z Wikipedii
Współrzędne: 48°56'40" N 020°33'46" E
| Nowa Wieś Spiska | |
| Państwo |  Słowacja |
| kraj | koszycki |
| burmistrz | Anna Fedorová |
| Powierzchnia | 66,67 km² |
| Położenie | 48°56' N 20°33' E |
| Wysokość | 430 m n.p.m. |
| Ludność (2003) • liczba ludności • gęstość |
38 785 581,74 os./km² |
| Nr kierunkowy | 0 53 |
| Kod pocztowy | 052 01 |
| Tablice rejestracyjne | SN |
| Miasta partnerskie |  Alsfeld |
Położenie na mapie |
|
| Strona internetowa miasta | |
Nowa Wieś Spiska (słow. Spišská Nová Ves, niem. (Zipser) Neudorf / Neuendorf, węg. Igló, cyg. Nowejsis) – miasto powiatowe we wschodniej Słowacji, w kraju koszyckim, w historycznym regionie Spisz.
Spiska Nowa Wieś leży na wysokości 430 m n.p.m. w Kotlinie Hornadzkiej nad Hornádem. Liczba mieszkańców miasta wynosi 39 193 osoby [2002], powierzchnia miasta – 66,67 km². Współrzędne geograficzne – 48°56'39 N, 20°33'39 E. Dzieli się na dzielnice:
- sídlisko Tarča,
- sídlisko Mier,
- sídlisko Východ,
- sídlisko Západ,
- Novoveská Huta,
- Ferčekovce.
W Spiskiej Nowej Wsi krzyżują się drogi lokalne 536 z Krompachów do Kieżmarku i 533 z Rožňavy do Lewoczy. Przez miasto przebiega linia kolejowa z Koszyc i Preszowa do Popradu. W mieście znajduje się trawiaste lotnisko tutejszego aeroklubu.
Okolice Spiskiej Nowej Wsi były zasiedlone już w neolicie. Osadnictwo słowiańskie istniało tu już w czasach państwa wielkomorawskiego. Na obszarze dzisiejszego miasta leżała prawdopodobnie znana skądinąd słowiańska osada Iglov. Osada ta została zniszczona i opuszczona podczas najazdów mongolskich, ale później została zasiedlona ponownie przez ocalałych dawnych mieszkańców. W jej sąsiedztwie w połowie XIII wieku powstała osada saskich kolonistów Neudorf (Villa Nova). Dzisiejsza Spiska Nowa Wieś powstała z połączenia obu wsi.
Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi z 1268. W XIV wieku miasto stało się ośrodkiem górnictwa, rzemiosła i handlu (największy plac targowy na ówczesnych ziemiach słowackich). W 1380 miasto uzyskało uprzywilejowany status wolnego królewskiego miasta górniczego. W latach 1412-1769 pozostawało pod władzą królów polskich na skutek oddania go w znany zastaw spiski. Po zagarnięciu jej przez Habsburgów w 1769 Spiską Nową Wieś ustanowiono siedzibą władz Prowincji XVI Miast Spiskich.
W czasach nowożytnych Spiska Nowa Wieś była znana z licznych miejskich szkół. W 1910 miasto liczyło 10,5 tys. mieszkańców, z czego 5,1 tys. Słowaków, 3,5 tys. Węgrów i 1,8 tys. Niemców. W 1918 znalazło się w granicach Czechosłowacji. W roku 1938 było ponownie wcielone do Węgier. W okresie kampanii wrześniowej w roku 1939 miasto było siedzibą kwatery główno dowodzącego słowackich wojsk inwazyjnych kierującego ofensywą przeciwko Polsce.
Zabytkami miasta są m.in. rzymskokatolicki kościół pw. Wniebowzięcia NMP z XIV wieku z najwyższą wieżą Słowacji (87 m), gotycki Dom Prowincjonalny z XV wieku, zbór ewangelicki z XVIII wieku i klasycystyczny ratusz z XIX wieku. Kilka kilometrów na wschód od Spiskiej Nowej Wsi leży park narodowy Słowacki Raj.
[edytuj] Linki zewnętrzne
miasta: Krompachy • Nowa Wieś Spiska • Spišské Vlachy
wsie: Arnutovce • Betlanovce • Bystrany • Danišovce • Harichovce • Hincovce • Hnilčík • Hnilec • Hrabušice • Chrasť nad Hornádom
• Iliašovce • Jamník • Kaľava • Kolinovce • Letanovce • Lieskovany • Markušovce • Matejovce nad Hornádom • Mlynky
• Odorín • Olcnava • Oľšavka • Poráč • Rudňany • Slatvina • Slovinky • Smižany • Spišské Tomášovce • Spišský Hrušov
• Teplička • Vítkovce • Vojkovce • Žehra
