Dreito
De Biquipedia
Iste articlo ye un borrador. Enamplando-lo aduyarás á amillorar a Biquipedia.
O dreito ye o conchunto de normas que richen a bida d'una soziedá, reglando o comportamiento d'os endibidos y collas que la conforman, y resolbendo os conflitos que se preduzen entre ellos. Ista definizión sirbe ta o dreito positibo, pero atras definizions alternatibas tamién han siu proposadas por churistas, filosofos y tioricos d'o dreito, sin que bi aiga un consenso. A Filosofía d'o Dreito estudea o conzeuto de Dreito.
Contenius |
[Editar] Orichen
O naximiento d'o Dreito no ye esclatero. Os autors se trestallan en dos opinions:
- O Dreito naxe como reparazión á una afrenta fesica u moral que una presona fa á otra.
- O Dreito naxe ta reglar a indemnizazión debida por a no oserbanza d'una parabra dada, en cheneral, ta reglar os negozios entre as presonas.
Istoricamén, o naximiento d'a norma churidica se preduz como imposizión de qui exerze o poder. Iste conzeuto se suabeze posteriormén, dica plegar á sistemas como l'ozidental bichén, en que as lais brotan d'o pueblo á trabiés d'a eslezión que iste fa d'o poder lechislatibo.
O Dreito naxe d'as ditas fuens d'o Dreito y que son:
- A lai.
- O costumbre.
- Os prenzipios chenerals d'o Dreito.
- A churisprudenzia.
[Editar] Conteniu
O Dreito se trestalla tradizionalmén en as categorías de Dreito publico y Dreito pribau u zebil. Manimenos, ista troxadura ha siu amplamén creticada y enguán no en tien tanta de fuerza, debán d'a aparizión d'atras dembas de l'Ordenamiento Churidico en as que as esferencias entre o publico y o pribau no son tan ebidens (p. ex, o Dreito laboral, en o que a relazión pribada entre o treballador y lo interpresario se troba interbenida por una normatiba publica.
Contino se enumeran as prenzipals brancas churidicas:
- Dreito Almenistratibo
- Dreito Urbanistico
- Dreito ambiental
- Dreito zebil
- Dreito d'as presonas
- Dreito de cosas
- A propiedá
- A posesión
- L'usufruito, uso y abitazión
- A serbidumbre
- Dreito de familia
- Paternidá y filiazión
- Dreito d'alimentos
- Tutela
- Curatela
- Matrimonio
- Deseparazión legal y esburzie
- Adopzión
- Dreito d'obligazions
- Obligazions
- Contratos
- Dreito de suzesions
- O testamento
- A suzesión testada
- A suzesión intestada
- Dreito nobiliario
- Propiedá industrial
- Propiedá inteleutual
- Dreitos d'autor
- Dreitos d'esplotazión
- Dreito internazional
- Dreito internazional pribau
- Dreito internazional publico
- Dreito laboral
- Dreito mercantil
- Contratos mercantils
- Dreito concursal
- Dreito de soziedaz
- Dreito penal
- Dreito politico
- Dreito constituzional
- Dreito fiscal
- Derecho prozesal
- Dreito prozesal administrativo
- Dreito prozesal civil
- Dreito prozesal laboral
- Dreito prozesal penal
- Filosofía d'o Dreito
- Zenzia d'o Dreito
- Tioría d'o Dreito
- Soziolochía d'o Dreito
- Istoria d'o dreito
- Dreito romano
- Dreitos animals
