Bag-ong Kasundalohan sa Katawhan
Gikan sa Wikipedia, ang gawasnong ensayklopedya
Ang Bag-ong Kasundalohan sa Katawhan (Iningles: New People's Army kun NPA) usa ka komunistang rebolusyonaryong grupo sa Pilipinas. Kini naporma kaniadtong Marso 29, 1969 isip sangang militar sa Maoistang Partido Komunista sa Pilipinas (CPP). Ang NPA nag-ingong sila nakiggubat alang sa nasodnong demokrasya ug kagawasan. Kini giilang teroristang pundok sa kagamhanan sa Pilipinas, sa Estados Unidos, sa Unyon sa Uropa[1], ug sa ubang pang mga nasod sa Kasadpan.
Ang mga gamot sa NPA madumdom sa Hukbalahap, usa ka pundok sa mga gerilya nga naporma alang sa pagsukol sa mga Hapon panahon sa Ikaduhang Gubat Kalibotanon. Ang Hukbalahap ubos sa pagpamuno nila ni Luis Taruc ug Jose Lavas sa mga dekada 40 ug 50. Sa sayong bahin sa dekada 60, ang pundok inanayng nagkahinay.
Mga sulod |
[usba] Kasaysayan
[usba] Pormasyon ngadto sa dekada 80
Sa Marso 29, 1969, ang CPP mireorganisa sa armadong pakigbisog sa Pilipinas. Ang maong petsa anibersaryo sa pagkaporma sa Hukbahalap niadtong 1942.
Sa sinugdanan sila may 60 lamang ka manggugubat ug 34 ka riple. Panahon sa diktadorya ni kanhi pamuno-nasod Ferdinand Marcos, midaghan ang mga sakop sa NPA. Human sa deklarasyon sa balaod militar niadtong 1972, lini mga tinun-an nagpasakop sa maong pundok.
Sa panahon sa balaod militar gipangpreso ang mga namunoan sa NPA, lakop na si Jose Maria Sison. Ang NPA mipadayon sa gerilyang pakiggubat apan misugod sa pagpanamastamas sa tawhanong katungod, ekstorsiyon, pagpangidnap, ug insureksiyong urban. Kini wala mosunod sa orihinal nga programa.
Sa sayong bahin sa dekada 80, gituohang may labaw 25,000 ka mga sakop sa NPA.
Sa tuig 1986, human ang rebolusyon nga nagpalayas kang Marcos gikan sa gahom, si Sison nakagawas sa prisohan ug milalin ngadto sa Netherlands. Ang pagbuhi kaniya giprotestahan sa mga sakop sa militar sa Pilipinas.
Ang pundador sa U.S. Army-Survival, Evasion, Resistance and Evasion, Kol. Nick Rowe giingong gipatay sa mga NPA niadtong 1989. Si Rowe sakop sa tabang militar nga gihatag sa Estados Unidos ngadto sa Pilipinas.
[usba] Dekada 90: Ang Ikaduhang Dakong Paghusto
Sa dekada 90, ang mga internal nga pagsaway sa mga sayop sa dekada 80 miresulta sa Ikaduhang Dakong Paghusto (Iningles: Second Great Rectification Movement). Kini gisugdan sa tuig 1992 ug nahuman sa tuig 1998. Lini mga suporter ug miyembro gipatay sa pagdudang sila mga sakop sa Armadong Kusog sa Pilipinas ug sa mga ahensiya sa paniktik sa Pilipinas. Si Robert Francis Garcia, sakop kanhi sa NPA, midokumento sa nahita pagpamatay sa iyang librong To Suffer Thy Comrades (Sa Pagpaantos sa Imong mga Kaubanan) ug miorganisa sa Peace Advocates for Truth, Healing and Justice (PATH), usa ka pundok sa mga nakaluwas sa nahita pagpamatay ug sa mga pamilya sa mga biktima.
[usba] Human sa 9/11
Human sa teroristang pagpangatake sa usa ka day-ong teroristang pundok sa Estados Unidos niadtong Septiyembre 11, 2001, ang NPA gilista sa maong nasod isip teroristang organisasyon niadtong Agosto, 2002[2].
Si Sison padayong nagpuyo sa Netherlands.
Sa tuig 2005, gitugtan sa NPA ang panagminyo sa managsamag kiye (same-sex marriage) ubos sa bag-ong probisyon sa ilang 1998 nga dokumentong On the Proletarian Relationship of the Sexes (Sa Proletaryong Relasyon sa mga Kiye).
[usba] Mga sumpay sa gawas
Kining maong mga sumpay pulos anaa sa pinulongang Iningles.
- Balayan sa CPP
- Project Ploughshares - Armed Conflict Report 2002, Philippines-CPP/NPA
- Embadaha sa Estados Unidos sa Manila: Pagdeklara sa CPP/NPA isip teroristang pundok
- Statement of the NDFP Negotiating Panel in defense to the U.S. declaring CPP/NPA as a terrorist organization
- Gay communist rebels marry in Philippines
- New People's Army Extract of article about NPA's tactics and strategy, May 2006