Kalikopan
Gikan sa Wikipedia, ang gawasnong ensayklopedya
Ang kalikopan sa kabisayaan ug sa Mindanao usa ka tabunok nga kahiusahan (Rich in Biodiversity). Dinhi makita nato ang kinadaghanang klase sa mga buhing nilalang ning kalibutan. Apan kining iyang pagka tabunok gihasi pod sa mga salawayong buhat nang gadala sa iyang hinanaling kawagtangan (extinction) dinhi ning atong kalibutan. Ang mga buhing nilalang diha sa napulo ka ektaryang balay sa gasang (coral reef)dinhi sa atoa, katumbas na sa gidanghanon sa species nga atoa sa great barrier reef didto sa Australia. Usa kini sa mga garbo kanatong mga bisaya nga kaliwat. Dinhi sa atong kadagatan, makit-an ang kiadaghanan species sa gasang. Apan usa man ang atong gibuhat niini? Sa walay kukaluoy, gitirohan ug dinamita o kon dili buk-on para maabog ang mga isda nga nagtago niini. Kon mangihas man gani, balit-aron ang mga gasang para mangita ug mga kinhason.
Dunay nay daghan kalihukan sa pagsalbar niining himatyong mga kabalayan sa mga gasang. Usa niining ang gibuhat sa lugsod sa cordova diin ilang gihimong sanktuyaryo sa kagasangan. Duna kini mga mananagat nga nihatag sa ilang panahon para mapatuman ang balaod sa paglusad niini nga sanktuyaryo. Kini karon, usa sa mga duol nga salumanan sa mga banyaga nga buot mo aninaw sa kaanidot sa atong kagasangan. Ang kada mosalom ginamit ang SCUBA dunay bayranan ngadto sa mga bantay nga moabot pod ngadto sa lungsod. Dinhing pamaagiha, nibarog ang kalihukan bisan wala siya gahin nga pondo gikan sa manudlanan sa lungsod.
