Kasaysayan sa Pagsukod sa Presyon sa Dugo
Gikan sa Wikipedia, ang gawasnong ensayklopedya
Ang sinugdang konsepto sa sistemang cardiovascular gihan-ay ni Hippocrates kinsa nagtuo nga ang lawas gilangkoban sa tulo ka sistema. Ang pamatyag ug panabot maoy buluhaton sa utok ug kaugatan. Ang atay ug ugat naghatag sa lawas ug kahimsog nga gikinahanglan alang sa pagtubo. Ang kaugatan naghatag sa lawas og kusog nga makapatunhay sa kinabuhi. Si Galen mipalapad niini ug miproponer nga ang sustansiya sa kaugatan mao ang dugo nga kanunayng gipadaghan sa kasingkasing.
Sa 1616, si William Harvey sa iyang tratasyon milantugi sa konsepto nga gihuptan ni Galen ug namugos nga ang lawas adunay makanunayong gidaghanon sa dugo nga nagsirkular sa usa lang ka direksiyon. Usa ka komun nga praktis niadtong panahona mao ang pagpagawas og dugo nga maoy nakahimong dili madawat sa panahom ni Harvey tungod kay nakasupak kini sa kaayohang dulot niining maong panambal. Ang pagdawat sa iyang mga ideya nagpaabot pag dugang katuigan.
Hinunoa, dili lang kining maong higayon nga gihagit ang ideya ni Galen. Ang mga Ehiptohanon nagtuo nga ang dugo naglihok sulod sa lawas sa mga agianan nga mahimong mabarado maong migamit silag linta sa pagpaluag niini.
Si Reberendo Stephen Hales, usa ka beterinaryong Briton mipasundayag sa pagsukod sa presyon sa dugo sa 1733. Nagtuwad og bayeng kabayo si Hales samtang iyang gipaslakan og pundidong tubo ang usa ka ugat sa kabayo. Kining maong pundidong tubo iyang gisumpay ngadto sa usa ka tubong bildo nga gipabarog. Iyang nabantayan nga ang salamin nga tubo nag-ulpot-ulpot ug hinungdan kini sa presyon sa ugat. Kining maong paagi nakahatag og piho nga pagsubay sa presyon sa dugo apan tungod sa iyang madanglog nga karakter, limitado lamang ang iyang kagamitang klinikal.
Sa 1847, si Carl Ludwig migamit og kymograph nga gisumpay sa catheters nga gitusok sa ugat sa tawo ug nakahimo sa pagtali sa unang higayon sa presyon sa dugo sa tawo. Ang kymograph ginama sa pormang-U nga manometer nga gidugtong sa pundidong tubo nga gitusok sa ugat. Sulod sa tubo sa manometer, gipahimutang ang usa ka garing nga buya diin ang dagang nagpundo. Ang dagang molihok pataas-paubos ug magsulat sa nagtuyok nga dram nga nagpakita sa kausaban sa presyon sa dugo. Ang terminong ‘kymograph’ gikan sa Greyigong pulong nga nagkahulogag ‘tigsulat sa balod’. Ang pagsukod sa presyon sa dugo nagpabilin nga danglog.
Ang binag-ong konsepto sa presyon sa dugo ug ang iyang panginahanglan sa praktikal nga pamaagi sa pagsukod niini nakadani og daghang mga tigpanuki-duki bahin niining maong kahimoan. Sa 1855, si Karl Vierordt nakapaniid nga iyang mapapas ang pagpitik sa ugat pinaagi sa moburot nga puyo nga ibaligtos sa bukton.
Binase niining maong konsepto, si Etienne Jules Mary, usa ka mananambal nga Pranses— usa ka sinematograper sa 1860, migama og sphygmomanometer nga nagpakita sa pagpiho sa pitik sa pulso, lamang, sa managlahing resulta sa pagsukod sa presyon sa dugo. Hinunoa, kining maong pamaagi nagpamatuod nga mas praktikal alang sa kagamitang klinikal.
Sa 1818, si Samuel Siegfried Karl Ritter Von Basch, naghimog pamaagi diin ang bag sa tubig nga gidikit sa manometer makahimo sa pagsukod sa presyon sa dugo pinaagi sa pagpaniid sa lebel sa likido nga gikinahanglan aron pagpapas sa pitik sa ugat. Ang lebel sa presyon nga nakab-ot nakompirmar pinaagi sa direktang katerisasyon sa ugat. Ang imbensiyon sa sphygmomanometer gipahinungod kaniya alang sa iyang paningkamot nga mahatagan og katumanan ang di-danglog nga pamaagi sa pagsukod sa presyon sa dugo.
Ang desinyo ni Von Basch wala makaani og pagdawat sanglit sagad sa mga mananambal nagtuo nga ang bag-ong teknolohiya makadaot lamang sa tradisyonal nga pamaagi sa dayagnosis. Ug ang kasagaran wa makabig sa kamahinungdanong medikal sa pagdeterminar sa presyon sa dugo. Apan ang paningkamot sa pagpahamis pa sa sphygmomanometer nagpadayon hangtod nga nahimugso ang sphygmomanometer nga may espring. Apan tungod sa kalisod niining ikalibrar ug sa pagka di kasaligan ilabi na sa grabeng mga pasyente, walay mipabor niini.
Sa 1896, si Scipione Riva-Rocci nakagama og sphygmomanometer nga migamit og mercury. Mao kini ang sinugdanan sa atong modernong mercurial sphygmomanometer. Aron pagpapiot sa brachial nga ugat, ang masudlag-hangin nga puyo ilikos sa ibabawng bahin sa bukton. Ang puyo isumpay sa sa manometer nga puno sa mercury nga maoy magdeterminar sa presyon nga gihandos sa puyo diha sa bukton.
Si Harvey Cushing samtang naglulinghayaw sa Italya sa 1901, nakabagat sa kang Riva-Rocci nga sphymomanometer ug iyang gidala ang konsepto dihang nauli siya sa Estados Unidos. Nagtuo siya sa potensiyal niini ug iyang gipalambo alang sa kagamitang klinikal. Human niadto, ang sphygmomanometry nahimong naandang praktis. Si Cushing ug George Crile nahimong nag-unang lumilihok sa paggamit sa sphygmomanometry diha sa mga klinika.
Ang pamaagi sa pagsukod sa presyon sa dugo niadtong panahona mao ang pagpaniid sa lebel sa presyon sa marka sa sphygmomanometer sa higayon nga ang ugatnong pagpitik mohunong. Dinhi, limitado lamang ang pagbanabana sa presyon sa dugo sa purong systolic. Usa ka Rusong tigpanuki-duki kansang ngalan mao si Nikolai Korotkoff nakabantay sa 1905 nga may talagsaong kasikas nga nagagikan sa ugat nga gipiit sa managlahing bahin sa pagpaburot sa puyo. Ang maong kasikas ginganlag kasikas-Korotkoff nga nahitakdo sa masaba nga pagdagayday sa dugo lusot sa gipiit nga ugat mao nga matumbok ang systolic ug diastolic nga presyon sa dugo.
Ang pamaagi ni Korotkoff nakapugos paggamit sa stethoscope sa pagpaminaw sa kasikas sa ugat nga giduot atol sa pagsukod sa presyon sa dugo. Ang pagka kasaligan ug pagka tukma niining paagiha mitabon sa kanhiayng pamaagi ug busa nakadawat og lapad nga pagdawat.
Ang sphygmomanometer gipailawom pag dugang pagpahamis nga nakahimo niining mas tukma. Ang bag-ong mga modelo naglangkob usab sa pamaaging oscillometric nga pagsukod sa presyon sa dugo. Ang estandard nga auscultatory sphygmomanometry nahitakdo sa presyon sa puyo nga gikinahanglan aron pagpakupos sa ugat ug sa katugbang nga kasikas nga nagagikan niini aron madeterminar ang systolic ug diastolic nga presyon sa dugo.
[usba] Pasiuna
Ang kasamtangang sphygmomanometry segun sa atong nasayran gipasiugdahan ni Riva-Rocci sa 1896 ug napalambo sa natampo ni Korotkoff sa 1905 ug ato pang napahimuslan 100 ka tuig human niadto.
[usba] Tig-eksamin
Ang tig-eksamin lamang nga may igong katakos sa pag-ila sa mga hinungdan nga makamugna og sayop sa proseso sa pagsukod sa presyon sa dugo ang mahimo nga mokuha niini. Ang sayop nga pagsukod sa presyon sa dugo nga sangpotanan sa sayop nga pamaagi maoy makaingon sa sayop nga dayagnosis ug mosangko sa sayop nga panambal. Ang katukma sa mga tig-eksamin wala na kaayo hikutara apan sa kritikal nga pagtasal sa mga pamaagi sa mga praktisyoner sa maayong panglawas lakip na ang mga mananambal ug mga nars nagpadayag sa makakurat nga taas nga porsento sa kasipyatan.
[usba] Ang sayop nga pamaagi mosangko sa:
- Sayop nga pagbasa
- Sayop nga dayagnosis
- Dili tukma nga panambal ug pagsunod-panambal
[usba] Kahimanan
Gikan sa kinaunahang sphygmomanometry nga gidesinyo ni Scipione Riva-Rocci sa 1896 nga napalambo tungod sa paggamit sa stethoscope pinaagi ni Nikolai Korotkoff sa 1905 aron mapaminaw ang kasikas sa ugat nga gisampongan sa puyo, ang kasamtangan nga pagsubay sa presyon sa dugo nakahimo niining maong mga kahimanan nga di-masalindot sa modernong klinika.
Ang mercury sphygmomanometer gilangkob sa manometer, moburot nga pantog nga giputos sa puyo ug moburot-mohiyos nga bahin. Ang kamausisahon ipakita kon atong susihon kining maong mga himan sa dili pa gamiton sa pagsukod sa presyon sa dugo.
Susiha aron mapiho kon kini anaa ba sa maayong kondisyon ug angay sa paggamit. Kon makita sa pagsusi ang katugbang niini, atong hunahunaon ang paggamit og alternatibong himan.
[usba] Mga Punto Nga Susihon Kon Magsubay Sa Kahimanan
- Manometer — matataw ang meniscus ug kalibrasyon
- Puyo — kondisyon, gitas-on ug gilapdon sa moburot-burot nga pantog ug sa putos sa pantog
- Kahimanan nga moburot-mohiyos — maayong pagtrabaho sa control valve
- Stethoscope — kalidad ug kondisyon
[usba] Hitsura nga makaapekto sa katukma sa mercury sphygmomanometer
- Ang ibabaw sa mercury meniscus anaa gayod sa sero kon walay presyon sa puyo. Kon kini anaa sa ibabaw kun sa ubos, ipaayo kini.
- Ang pinatindog nga bildong manometer kinahanglang may sukod gikan sa 0 hangtod sa 300 mm Hg sa kalibrasyong 2 mm. Ang lebel sa mercury sa tubo kinahanglan nga tin-aw ug sayong matataw sa gilay-ong 3 ka piye.
- Ang rasyo sa pundohanan sa mercury ug sa pinatindog nga bildong tubo kinahanglan nga 10:1 aron maayong pagkatumpang kay ang pagkubos sa lebel sa mercury giduot pataas sa pinatindog nga bildong column sa manometer.
- Ang bildong manometer nga nagtakilid gikan sa hustong pagpatindog makahatag og sayop nga resulta sa presyon sa dugo. Ang mga modelo nga alang sa salog nga adunay nagtakilid nga salaming manometer pinasahing gikalibrar aron pasiboan ang pagtakilid sa gauge. Ang paggamit sa mga modelong gipatong og patindoganan mas gipalabi sa mga ospital sanglit makahatag kini sa tig-eskamin og dugang konsentrasyon sa hustong paagi sa pagsukod kaysa masamok na lang sa pagbalanse sa sphygmomanometer sa kilid sa katre sa pasyente.
- May panagsang nabantyan sa posibilidad nga masampongan ang agianan sa hangin nga makaplagan sa ibabaw sa bildong manometer. Kon duna kiniy nakabara, kini ang makaingon sa hinay nga pagbalos sa mercury nga mosangpot sa naghinobrang pagbanabana sa presyon sa dugo. Kinahanglan nga kini limpiyo kanunay.
- Usa sa labing sagad nga tinubdan sa kasaypanan sa sphygmomanometry mao ang himan sa pagpaburot-pagpahiyos ilabi na sa control valve. Mao kining bahina sa sphygmomanometer nga sagad maoy magkagdan busa ang reserba kinahangan nga anaa kanunay ug ang paghulip himoon kon adunay ilhanan sa pagkagar.
[usba] Manometer
Ang mercury column manometer kinahanglan nga limpiyo ug luwas sa oxidized mercury aron tin-awng maobserbahan ang meniscus. Ang meniscus kinahanglang anaa sa sero kon naghunong.
[usba] Puyo
Ang moburot-burot nga gomang pantog sa sulod sa panaptong hapin maoy naglangkob sa puyo. Ang maapingong pagsusi sa gomang pantog, tubo, panumpayng bulb ug control valve aron makita ang kahuyang ug buslot niini kinahanglang himoon sa dili pa ang pagsukod. Ang panaptong hapin kinahanglan nga wa magkagidlay ug nga kini mahimo pang ikahigot og tarong. Kon ang panaptong hapin makaputos pag tarong liyok sa bukton ug ikabaligtos pa, ang gitas-on dili pa kritikal. Ang katukma sa pagsukod sa presyon sa dugo mas maapektohan sa sukod sa pantog diha sa panaptong hapin.
[usba] Sayop nga Pagpahiluna sa puyo
Ang presyon sa dugo kadali rang masobrahan pagbanabana kon ang pantog apiki kaayo o kaha labihan kamubo. Ang nanghingaping kalapad kun kataas mosangpot sa kuwang nga pagbanabana sa presyon sa dugo. Ang sobrang pagbanabana mahimong mahubad ngadto sa sobrang dayagnosis sa alta presyon. Unsa mang kasaypanan nga malapas mahimong mosangko sa seryosong sangpotanan.
Kon ang gitas-on sa pantog makalikos og 80% sa bukton, ang gilapdon sa pantog menos lang nga konsiderasyon basta kay dili lang kini mokubos sa 12 cm. Ang gilapdon sa pantog nga sobra sa 13 cm dili sayon nga makasakar sa kadaghanang bukton ug dakong purohan nga makasugok sa antecubital fossa.
- Gamay kaayong pantog = kuwang ang puyo = sobrang banabana sa BP
- Dako kaayong pantog = naghinobrang puyo = kulang nga banabana sa BP
- Ang paghinobra sa puyo dili kaayo komun kay sa nagkulang nga puyo
[usba] Liyok sa Bukton
Ang kasagaran nga liyok sa bukton sa katawhan sa Oropanhong kanasoran anaa sa 30 cm. Ang kaalam sa demograpikong karakteristik sa populasyon makahimo og tukmang sugyot alang sa estandard nga sukod sa pantog nga makalikos sa 80% sa liyok sa bukton alang nianang pihong populasyon
Ang pagbaton og tulo ka puyo uban ang tugbang nga pantog maoy maalamong praktis sa pagsukod sa presyon sa dugo.
- Ang 12 x 26 cm – estandard nga pantog alang sa kadaghanang hamtong nga bukton
- Ang 12 x 40 cm – “tambok” nga pantog alang sa tambok nga bukton
- Ang 10 x 18 cm – “gamay” nga pantog alang sa sapsing apan hamtong nga bukton ug sa kabataan
[usba] Moburot-Mohiyos nga kahimanan
Ang pagpasundayag sa pagkagar niining maong piyesa sa himan mao ang kapakyas sa pagkab-ot a presyon nga 40 mm Hg ibabaw sa gibanabanang systolic nga presyon sa dugo human paburota og 3-5 segundos. Ang kinalit nga pagpahiyos makapahimong imposible kun malisod sa pagkontrolar sa gikinahanglang pagkubos sa presyon nga 2-3 mm matag segundo kun matag pitik sa pulso. Kon kining mga sulirana maobserbahan sa himan, kinahanglan nga kini ayohon gilayon. Ang hilis nga control valves, buslot nga gomang tubo, luag nga igdudugtong ug hugaw nga hungawanan kinahanglan nga ayohon diha-diha. Ang control release valve nakadugang og dako sa kasaypanan sa sistema sa pagburot-paghiyos sa sphygmomanometer. Maayong anaron nga dunay reserba aron kailisan ang gubaong valve. Ang kinalit ug paspas nga pagpaburot maoy makaingon nga makuwangan ang pagbanabana sa tig-eksamin sa systolic nga presyon sa dugo ug masobrahan ang diastolic nga presyon sa dugo sa pasyente. Samtang ang hinay nga pagpahiyos mosangpot sa kasakit ug pagkapal-ot sa bukton. Ang hinay nga pagpahiyos mosangpot sa sobrang pagbanabana sa tig-eksamin sa presyon sa dugo.
[usba] Stethoscope
Laing mahinungdanong piyesa sa himan mao ang stethoscope. Kinahanglan nga maayo kinig kalidad. Susiha ang mga igbubutang sa dunggan. Kinahanglan nga wala kinity abog-abog ug sakto sa kahangkob.
[usba] Aneroid sphygmomanometers
Tungod sa iyang kapug-ok ug kasayon dalhon, ang aneroid maoy nakapahimulos sa kabantog. Hinuon, ang paggamit niini wala na dasiga tungod kay ang iyang katukma nag-anam og kakunhod uban sa panahon ug makanunayong paggamit busa makuwangan ang pagbanabana sa presyon sa dugo. Kadali ra sab kining mabuak ug sa matag karon ug unya angay nga ikalibrar. Ang padayong paggamit niining maong kahilipsan kinahanglan paresan sa kahibalo kon unsaon kini pagkalibrar uban ang mercurial sphygmomanometer. Sa pagsumpay niini pinaagi sa piyesang Y ngadto sa tubo sa mercurial sphygmomanometer, itandi ang ang lebel sa presyon segun sa makita sa bildong manometer ug diha sa puntero sa aneroid. Kon kini nagpakita nga angay na sa subling kalibrasyon, iuli kini sa iyang taggama alang sa serbisyo.
[usba] Automated nga kahimanan
Nakakuha usab og kabantog ang mga automated digital nga mga himan. Mamatang sila sa tulo segun sa prinsipyo nga ilang gigamit sa paghingalan, pinaagi pagmatyag sa kasikas-Korotkoff, pinaagi sa pagmatyag sa doppler sa ugatnong dagayday sa dugo ginamit ang ultrasound o kaha pinaagi sa prinsipyong oscillometric.
Managsama ang matang nga migamit og kasikas-Korotkoff ug sa ultrasound doppler nga nagkinahanglang gamitan og mikropono kun transducer nga maayong pagkapahimutang direkta ibabaw sa ugat ug kinahanglang alihan sa wala kinahanglana nga kasikas. Ang lihok sa bukton mahimong makaguba sa pagkapahiluna ug mahimong molugdang sa sayop nga pagbasa. Sa laing bahin, ang mga himang oscillometric wala mag-antos niining maong mga problema ug ang pagpahimutang sa puyo dili kaayo mahinungdanon nga maoy nakaingon nga sila gipaboran sa mga tiggama. Ang katukma niining mga himan nga automated milambo dili pa lang dugay busa ang pipila mahimong isugyot nga magamit sa balay ug mga klinika. Hinuon, ang ilang pagka kasaligan sa dugayng panahon wala pa katun-i. Ang tiggamitan magbantay sa ebidensiya sa pagka kasaligan sa kahimanan gikan sa independenteng mga tinubdan. Ang internet mahimong magamit niining maong katuyoan.
[usba] Pamaagi
Pagpasabot sa pasyente Ang proseso sa pagsukod sa presyon sa dugo mahimong makamugnag kahigwaos sa pipila busa gikinahanglan ang mubong pagpasabot sa pamaagi aron mahupay ang ilang kahadlok. Sultihi sila sa diyotayng sakit tungod sa pagburot ug paghiyos sa puyo ug ang subli-subling pagsukod kinahanglanon kaayo.
[usba] White coat nga alta presyon
Ang kahimtang sa white coat hypertension naobserbahan sa pipila ka tawo ug natino sa pagpaniid sa presyon sa dugo sa balay ug sa ambulatory blood pressure (ABPM). Kining maong kahimtang usa ka artipisyal nga pagbasa sa alta presyon nga nakab-ot sa pipila ka tawo kon tinugyanan sa kahimsog ang mosukod.
[usba] Reaksiyong pangdepensa
Ang pagsukod sa presyon sa dugo mahimong makahiwasa sa pipila ka tawo ug mosangpot sa taas nga pagbasa kay sa naandan. Mao kini ang reaksiyong pangdepensa. Hinuon, kon kining mga tawhana makomportable na sa pamaagi ug sa tig-eksamin, mawala na kining maong reaksiyon. Busa girekomendar nga ang pagpasibo sa panambal dili lang ibase sa usa ka pagbasa sa presyon sa dugo kondili sa kausaban sa lakat sa presyon sa dugo sa pagdagan sa panahon.
[usba] Ang kamabalhinon sa presyon sa dugo
Makaapekto sa presyon sa dugo ang oras sa adlaw, kaon, panabako, kahigwaos, temperatura sa lawak ug panahon sa tuig. Ang presyon sa dugo mosaka sa buntag sa dili pa momata ug mous-os samtang matulog.
[usba] Postura sa pasyente
Kon ang bukton diin kuhaon ang presyon sa dugo anaa lang sa hustong posisyon, ang postura (naghigda kun naglingkod) sa pasyente gamay lag kalambigitan. Sa pipila, ang posturang magtindog makamugna og dili tupong nga pagkubos sa presyon sa dugo. Sa mga mabdos nga babaye, ang posisyong tihaya mosangpot sa pag-us-os sa presyon sa dugo tungod sa epekto sa nagbug-at nga tagoangkan ug sa nanagko nga ugat sa tiyan. Busa ang pagsukod sa presyon sa dugo sa mga mabdos nga pasyente pagakuhaon nga naglingkod kun nagtalikid dapit sa walang kilid nga posisyon. Girekomendar usab nga ang kuhaan mopahulay og 3 ka gutlo nga maghigda kun maglingkod sa dili pa ang bisan unsang pagbasa pagabuhaton. Sa magtindog, ang 1 ka gutlo igo na kaayo. Ang pasyente kinahanglang komportable nga naglingkod, ang likod nagsandig ug ang bukton gisangga. Ang ilang tiil kinahanglan nagtugkad sa salog ug ang mga batiis wala maghinambid. Ang itaas nga bahin sa bukton kinahanglan nga anaa sa lebel sa kasingkasing.
[usba] Pagbutang sa puyo
Ang palibot sa pasyente kinahanglan nga komportable. Bisan unsang panapton nga makabalda sa pagsukod sa bukton kinahanglang tangtangon. Praktikal ang pagtambag sa pasyente sa dili pa ipahigayon ang proseso sa pagsul-ob og luag, mubog buktonan nga biste.
Pangitaa ang ugat nga brachial ibabawg diyotay sa antecubital fossa pinaagi sa pagdagpi ug markahi kini. Ang puyo kinahanglan nga iputos libot sa ibabaw nga bahin sa bukton diin ang ubos nga ngilit mga 1 ka pulgada gikan sa antecubital fossa. Ang pantog kinahanglang isentro sa ugat nga brachial. Seguroa nga ang tubo sa puyo wala motabok sa bahin diin gipahiluna mo ang stethoscope sanglit makamugna kinig laing kasikas nga mahimong masaypan nga Korotkoff. Ang puyo kinahanglan nga haom gayod, kanang dili masalip-it ang duha ka tudlo ilawom sa puyo. Seguroa nga maayong pagkatakgos ug dili matangkas inigpaburot.
[usba] Posisyon sa bukton
Ang bukton ipahiluna sa pababag nga posisyon sa lebel sa kasingkasing ug gisagakay atol sa proseso. Kon ang bukton ubos sa lebel sa kasingkasing, dakog purohan nga masobrahan ang pagbanabana sa systolic ug diastolic nga presyon sa dugo sa labing taas 10 mm Hg. Ang bukton nga mas taas sa kasingkasing mosangpot sa kakuwang sa banabana sa mga presyon.
[usba] Posisyon sa manometer
Usa ka maayong praktis sa pagpabilin sa mercury column sa patindog nga posisyon sa lebel sa mata sa tig-eksamin ug dili sobra sa 3 ka piye ang gilay-on. Ang gimuntar sa patindog mairog-irog ug mahimong ipahiangay sa gitas-on nga maoy nakaingon nga labing maayong pilion. Ang mga modelong gipasibo sa talad kadali rang maguba ug dili ingon kasayon gamiton.
[usba] Pagbanabana sa systolic nga presyon
Sa dili pa ipahimutang ang stethoscope diha sa bukton, ang systolic nga presyon sa dugo kinahanglang mabanabana pinaagi sa pagdagpi sa brachial nga pulso ug pagpaburot sa puyo hangtod nga ang pulso mawala. Ang lebel sa presyon diin ang pulso nawala nahitakdo sa systolic nga presyon. Kining maong praktis angay sa mga pasyente kansang auscultatory end points dili kaayo tin-aw e.g. mabdos nga kababayen-an, cardiovascular nga kahikugang ug atol sa ehersisyoanong pagtesting.
[usba] Pagsukod nga Auscultatory sa systolic ug diastolic nga presyon
Ang kampana sa stethoscope hinayon og pahiluna sa gibanabanang dapit sa pulsong brachial ibabaw og diyotay sa antecubial fossa. Likayan ang paghikap sa puyo. Ang presyon sa puyo patas-an dayon pinaagi sa pagpaburot. Ipadayon ang pagpaburot hangtod nga mabasa sa manometer ang 30 mm Hg mas taas kay sa systolic nga presyon nga nakab-ot sa miaging proseso sa pagdagpi. Ariyahi sa hinay-hinay ang control valve aron ang lebel sa mercury mous-os og hinay sa 2-3 mm matag segundo. Ang pagtumaw sa tataw nga tagiktik nga tingog nagtug-an sa systolic nga presyon sa dugo. Kon ang tanang kasikas mawala, nailhan ingong bahin 5 Korotkoff, naghitakdo kini sa diastolic nga presyon sa dugo. Likayi ang paglangkob niini sa labing duol nga 10 kun 5 mm Hg (digit preference error). Ang pagbasa kinahanglan nga anha sa labing duol nga 2 mm Hg.
[usba] Mga kasikas Auscultatory
- Bahin 1 Ang pagtumaw sa tagiktik magbalik-balik nga kasikas nga mag-anam kalanog nahitakdo sa kasamtangan nga systolic nga presyon sa dugo
- Bahin 2 Ang kasikas nausab ngadto sa hinay nga tono ug daw nagsaghid-saghid nga karakter
- Auscultatory gap Sa partikular nga mga pasyente, adunay kalit apan kadiyot lamang nga pagkawala sa mga kasikas.
- Bahin 3 Mahibalik ang kasikas apan may mga higayon nga kini molabaw pa ang kalanog sa kasikas sa Bahin 1. Managsamang angay pang ideterminar ang kamahinungdanon kasikas sa Bahin 2 ug Bahin 3.
- Bahin 4 Ang kasikas magkalandrakas uban ang hinayng tayhop nga karakter. Gigamit kini aron ideterminar ang diastolic nga presyon sa mga puya.
- Bahin 5 Ang punto diin ang kahilom mahitabo ug mao ang gidawat nga lebel sa diastolic nga presyon sa dugo alang sa kabataan, dagko ug mga hamtong.
[usba] Mga Bahin sa kasikas-Korotkoff
- BAHIN 1 HAIT NGA THUD
- BAHIN 2 TAYHOP KUN NAGSAGHID-SAGHID NGA KASIKAS
- BAHIN 3 MAS HINAY NGA THUD KON ITANDI SA BAHIN 1
- BAHIN 4 USA KA HINAY NGA TAYHOP NGA KASIKAS NGA MAWALA
- BAHIN 5 KAHILOM
[usba] Kalangkoban sa pagsukod sa presyon sa dugo
Banabana sa pitik-pitik sa systolic nga presyon
1. Pangitaa ang pitik sa ugat nga brachial pinaagi sa pagdagpi.
2. Paburota ang puyo hangtod nga mawala kining maong pitik.
3. Pahiyosa ang puyo
4. Banabanaa ang presyon nga systolic
[usba] Pagsukod sa Auscultatory ug presyon sa systolic ug diastolic
5. Ipahiluna ang kampana sa stethoscope ibabaw sa brachial nga ugat ibabaw diyotay sa antecubital fossa.
6. Paborota ang puyo hangtod sa mga 30 mm Hg ibabaw sa systolic nga presyon nga ginotaran atol sa pagdagpi.
7. Anam-anamag ariya ang presyon sa gikusgon nga 2-3 mm Hg kun matag pitik sa pulso.
8. Panid-i ang pagtumaw sa tin-aw ug nagbalik-balik nga kasikas diin mao ang systolic nga presyon.
9. Kon mawala ang tanang kasikas, mao kini ang diastolic nga presyon sa dugo.
[usba] Gidaghanon sa pagsukod
Imbes maghimo og daghan, dinali-dali ug alang-alang nga pagsukod, mas maayo pa ang bugtong apan inampingan pagkapahigayon nga pagbasa. Balika ang pagsukod kon may pagduda nga motumaw tungod sa mga pagka balda. Kon ang pagbasa nagpadayag sa presyon nga mas taas sa 140/90, ang ikaduhang pagbasa pagahimoon 1 ka minuto human sa naulahi. Ang lakat nga kanunayng taas ang presyon sa dugo nagpasalig og tukma nga klinikal nga panukiduki. Hinuon, ang hukom nga giluwatan sa pagdayagnos ug pagtambal sa alta presyon binase sa bugtong nga pagbasa wala kaayoy klinikal nga basehanan.
[usba] Ang lahutayng kahabogon sa presyon sa dugo
- Kuhaa ang presyon sa dugo kaduha sa susamang bukton sa matag bisita.
- Daghang pagsukod sa daghang pagbisita makaestablisar og lakat.
- Paningkamoti ang pagka matubayon sa gikinahanglang kaluwasan sa pagkuha sa presyon sa dugo.
[usba] Indikasyon sa pagsukod sa duha ka bukton
Adunay pipila ka kahimtang medikal diin may panaglahi ang presyon sa taliwa sa duha ka bukton. Ang pinitik sa pulso sa duha ka bukton nagpadayag ug kalainan busa naghatag og timailhan sa kondisyon. Ang coarctation sa aorta, kalahian sa anatomiya ug hinungdang iatrogenic ang mahimong nakaingon. Ang makahuloganong kalainan sa presyon maila sa 20 mm Hg alang sa systolic ug 10 mm Hg alang sa diastolic. Si bisan kinsang pasyente nga nagpresentar og taas nga presyon sa dugo kinahanglan kuhaan og presyon sa dugo sa duha ka bukton. Sa gidudahang coarctation sa aorta, ang dungan nga pagbasa sa duha ka bukton girekomendar.
[usba] Unsay angay notaran kon magsukod sa presyon sa dugo
- Pagtali sa presyon sa dugo dihadiha nga kini nakuha makapamenos sa kasaypanan linugdangan sa kalimot.
- Ang pagbasa sa presyon sa dugo pagahimoon sa labing duol nga 2 mm Hg.
- Ang naandang paglangkob sa labing duol nga 5 kun 10 mm Hg kinahanglang isalindot.
- Ang notasyon ipahigayon atol sa pagtali sa BP nga may ilhanan sa bukton ug postura sa nahitungdan e.g. tuong bukton, naglingkod.
- Sa unang pagbisita, ang pagsukod sa presyon sa dugo mas maayong himoon sa duha ka bukton.
- Sa mga tambok nga tawo, ang likos sa iyang bukton ug gidak-on sa pantog kinahanglan nga ilista uban sa BP.
- Ang Bahin 5 mao ang gidawat nga diastolic nga presyon sa dugo alang sa hamtong nga mga pasyente. Hinunoa, sa pinili nga grupo sa mga pasyente, ang kasikas magpadayon human sa nagkalandrakas nga kasikas. Hatagan kinig pinasahing anotasyon sama sa 154/68/10. Kon ang pasyente daw gikulbaan, naghiwasa kun kabalisa, itali usab kini.
- Kon ang auscultatory gap nabagtan atol sa pagbasa, kinahanglan nga itali kini ingon nga 166/94 (AG gikan sa 158 ngadto sa 142).
[usba] Mga Tinubdan:
- British Society of Hypertension
- American College of Cardiology
