Skandinaavje
From Wikipedy
Skandinaavje is in gebiet yn it noarden fan Jeropa.
Ynhâld |
[bewurkje seksje] Definysje
It wurd Skandinaavje wurdt op trije ferskate wize definiearje:
- suver geografysk besjoen is Skandinaavje it gebiet wat lyk stjit mei it Skandinavyske skiereilân, wat foar it grutste diel bestjit út it Skandinavyske Heechlân. Dit binne de lannen Noarwegen en Sweden, en it úterste noardwesten fan [Finlân]].
- Polityk besjoen besteat Skandinaavje út Denemarken, Noarwegen en Sweden. Dizze definysje wurdt yn Skandinaavje sels hanteare en oan de han fan dizze definysje kin stelt wurden dat Skandinaavje in part fan it Noarden is (sjoch tredde definysje).
- Historysk en kultereel besjoen besteat Skandinaavje út lidsteaten fan de Noardske Ried: Denemarken, Finlân, Yslân, Noarwegen en Sweden. Yn it Deensk, Noorsk en Sweedsk wurdt dit oantsjutte as "Noarden" en yn it Finsk as "Pohjoismaat".
Meastal wurdt de twadde of de tredde definysje brûkt. Yn it Nederlânske taalgebiet bestjit er lykwols in foarkeur foar de tredde definysje.
[bewurkje seksje] Oarsprong
It wurd wurdt foar it earst brûkt troch Plinius de Aldere (23-79) yn de foarm 'Scadinauia' en is wierskynlik foarmd út de âldgermaanske wurden 'skadin' (skade) en 'auio' (eilân). Dizze oarspronklike betsjutting hat him oerlibbe yn lokale nammen lykas it Súd-Sweedske lânskip Skåne (Skonen).
[bewurkje seksje] Skandinavyske talen
De Noarske, Sweedske en Deenske talen, wurden faaks oanstjutte as Skandinavyske talen. Dat is yn tsjinstelling mei de Noard-Germaanske talen, wearta ek Yslandsk en Faeröersk rekkene wurden. Dizze talen lyken in soad inoar en binne ûnderinoar goed ferstjinbear. It wurd Skandinavysk wurdt brûkt foar sa wol it Noarsk, Sweedsk, en Deensk, as is it ien taal, mar troch de Skandinaviërs sels wurdt Skandinavysk foaral brûkt as namme foar de taal dy't minsken út de trije lannen tsjin inoer sprekke. Dat komt derop del dat elkenien syn eigen taal besike te praten troch helder te artikulearen en wat nuvere wurden sa folle mooglik fuort te litten. As dat net kin brûkt men in wurd út de taal fan de petearpartner of brûkt ynplak derfan it Engelske equivalent.
[bewurkje seksje] Sjoch ek
- Baltika (paleocontinent)
