Fí
Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Α α Alfa | Β β Béite |
Γ γ Gáma | Δ δ Deilte |
Ε ε Eipsealón | Ζ ζ Zéite |
Η η Éite | Θ θ Téite |
Ι ι Ióta | Κ κ Capa |
Λ λ Lambda | Μ μ Mú |
Ν ν Nú | Ξ ξ Xí |
Ο ο Oimeacrón | Π π Pí |
Ρ ρ Ró | Σ σ Sigme |
Τ τ Tó | Υ υ Upsalón |
Φ φ Fí | Χ χ Chí |
Ψ ψ Sí | Ω ω Óimige |
Is é fí (Φ ina cheannlitir, φ ina litir bheag) an 21ú litir san aibítir Ghréagach. Ní de shliocht díreach na litreach Féiníceaí é fí. Thóg sé áit an sean-litir digáma () atá bunnaithe ar an litir Féiníceaí waw . Fuaimníodh mar an gcéanna an dá litir. Sa Shean-Ghréigis fuaimníodh mar /pʰ/ é, agus i gcóras na n-uimhreacha Gréagacha, bhíodh an luach 500 air. Sa Nua-Ghréigis fuaimníodh mar /f/ é.
Níl bunús ag aon an litir Rómhánach ann (Tagann an litir F ó digáma). Tá bunús ag an litir Chirileach Ф sa litir fí.
[athraigh] Unicode
Φ Litir uachtair | φ Litir iochtair | |
---|---|---|
Unicode UTF-16 | U+03A6 | U+03C6 |
Ainm Unicode | GREEK CAPITAL LETTER PHI | GREEK SMALL LETTER PHI |
HTML | Φ | φ |
Ainm HTML | Φ | φ |
Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.
Sa matamaitice tá an luach φ = 1.618... ag an litir. Is é an cóimheas órga.