Naskah Wangsakerta
Saka Wikipédia, Ènsiklopédhi Bébas ing basa Jawa / Saking Wikipédia, Bauwarna Mardika mawi basa Jawi
Naskah Wangsakerta iku istilah sing ngrujuk marang sakumpulan naskah sing diduga kasusun déning Pangeran Wangsakerta pribadi utawa "Panitia Wangsakerta". Naskah iki katemokaké seka Kasultanan Cirebon déning Atja, ‘’Kepala Bidang Kepubakalaan dan Kemuseuman’’ Jawa Kulon. Naskah-naskah mau akèh katliti déning Ayatroehedi lan Edi S. Ekajati
Naskah iki isih dianggep kontrovèrsial déning para ahli sajarah Nusantara.
Manut isi Pustaka Rajya Rajya i Bhumi Nusantara parwa V sarga 5 sing daftar pustaka, paling ora ana 1.703 naskah, lan ing antarané 1213 kasusun déning Pangéran Wangsakerta lan panitiané.
Bab lan Paragraf |
[sunting] Panitia Wangsakerta
Ing bubuka saben naskah Wangsakerta tansah kasebutaké duk dumadiné naskah-naskah kasebut. Manut katrangan ing naskah-naskah mau, panitia iki kagawé déning Pangeran Wangsakerta seka pameling ramané, Panembahan Girilaya, supaya gawé naskah kang isiné crita-crita kraton-kraton ing Nusantara.
Kaya déné kahanan jaman saiki, pangeran iki banjur ngudi lan ngumpulaké para ahli sejarah seka sa-Nusantara. Para ahli mau kakumpulaké lan nganakaké ‘’gotrasawala’’ (simposium). Manut katrangan ing naskah-naskah kuwi, gotrasawala iku ing antarané warsa 1599 Saka (1677) M). naskah kababar nganti 21 tahun (rampung 1620 Saka, 1698 M).
[sunting] Karya Panitia Wangsakerta
- Pustaka Rajyarajya i Bhumi Nusantara
- Pustaka Pararatwan
- Pustaka Carita Parahyangan i Bhumi Jawa Kulwan
- Pustaka Nagarakretabhumi
- Pustaka Samastabhuwana
- Salinan kitab-kitab ukum Majapahit
- Kumpulan carita, katha, dan itihasa
- Pustaka prakara raja desa dan raja cilik
- Salinan naskah-naskah Jawa Kuna
- Mahabharata
- Kumpulan kathosana
- Salinan prasasti
- Salinan surat-surat prajajèn
- Naskah prakara crita para wisaya
- Naskah ing basa-basa liya
- Kumpulan widyapustaka
- Pustaka kaislaman
- Sarwakrama raja-raja Salakanagara
- Sarwakrama raja-raja Tarumanagara
- Sarwakrama raja-raja Galuh lan Pajajaran
- Sarwakrama raja-raja Galuh
- Sarwakrama raja-raja Jawa Tengah lan Jawa Wetan
- Raja-raja lan panggedhé Majapahit
- Raja-raja lan panggedhé Bali
- Raja-raja lan panggedhé Janggala lan Kadiri
- Raja-raja lan panggedhé Sriwijaya
- Raja-raja Bali, Kadiri, lan Janggala
- Salinan naskah-naskah karya Prapanca
[sunting] Kontroversi
Katemokaké naskah iki ing watara taun 1970-an agawé gumbira lan agawé pirembugan ramé. Boechari, ahli sajarah saka Universitas Indonesia nganggep yèn naskah-naskah iku durung bisa kagawé sumber sajarah. Malah, Boechari nganggep yèn naskah iku asli nanging palsu, yaiku digawéné ing taun antarané 1950-1970. Pranyatan iki kagandhèng klawan gathuké naskah-naskah mau (kanthi tinambahan sawetara katrangan) karo téori-téori para ahli sing kawetokaké ing antara taun-taun kuwi.
Kontrovèrsi iki naté dicoba karampungaké kanthi nganakaké dhiskusi ing Universitas Tarumanegara, 6 September 1988. Sawetara ahli sing ora sarujuk antara liya: Soekmono, dan Soejono, lan Edi Sedyawati. Seka pirembugan mau, kaputusaké yèn Naskah Wangsakerta isih durung bisa kadadèkaké sumber sajarah, primèr utawa sekundhèr. Isih butuh panalitèn manèh supaya naskah mau bisa pinercaya.
Luwih seka separo naskah kataliti Pusat Penelitian Arkeologi Nasional. Kanthi cekak aos pamimpin tim panalitén Suwendi Montana angucap,"Naskah-naskah iku palsu."[1]. Pranyatan iki kanthi dhasar lembaran daluwang iku jebul ora saka kertas kuna saka kayu, nanging saka kertas manila. Ana uga wekas gurat potlot. Kajaba kuwi, basa Jawa Kuna sing kagunakaké ora cocog karo jamané.
Edi S. Ekajati, sing sengkud naliti naskah iki, ora sarujuk amarga durung ana panalitén sing pinercaya kanthi ilmiah mbuktèkaké naskah-naskah kasebut palsu.
Déné Atja nganggep kritikan Boechari ora trap amarga Boechari iku ahli epigrafi sing magepokan karo prasasti, dudu naskah. Naskah-naskah sing seka kertas manila iku uga bisa waé tinulad seka asliné.
Sawetara alesan kang kanggo landhesan antara liya:
- historis banget, isiné ora jamaké naskah-naskah sing metu ing jamané (babad, kidung, tambo, hikayat);
- selaras karo panemuné para sarjana manca nagara (J.G. de Casparis, N.J. Krom, Eugene Dubois, lan sapanunggalané.), dadi ana praduga yèn naskah iki kasusun kanthi lelandhesan karya panemuné para ahli seka Eropa mau. (ora digawé abad ka-17);
- naskah sing katemokaké durung kataliti kanti becik (kertas/daluang, mangsi, aksara).
- tembung-tembung sing kagunakaké ora kaya tembung sing kagunakaké ing abad kuwi. panalitèn sauntara, kertasé seka kertas manila.
- ↑ Majalah Tempo, 22 Oktober 1988
[sunting] Rujukan
- Ayatrohaedi. 2005. Sundakala: cuplikan sejarah Sunda berdasarkan naskah-naskah "Panitia Wangsakerta" Cirebon. Pustaka Jaya, Jakarta. ISBN 979-419-330-5
- Edi S. Ekajati. 2005. Polemik Naskah Pangeran Wangsakerta. Pustaka Jaya, Jakarta. ISBN 979-419-329-1