Kölsj
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Nuts. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Nuts aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
Kölsj is 't dialek va Kölle. 't Liek einegszins op de Limburgse dialekte: 't behuurt tot de Ripuarische dialekgroop, wie ouch 't Kèrkraods.
Hoegduutsj | Kölsch | Limburgs |
schieben/ziehen | däue/trecke | duje/trèkke |
etwas | jet | get |
Eisbein | Hämsche | sjeenkske, sjinkske |
Kind, Kinder | Panz, Pänz | kindj, kinger |
Tante, Onkel | Uhm, Ühm | tant(e), nónk(e) |
(sterbens-)krank aussehen | beripscht ußsinn | sjrevenskraank, sjterveskrank oetzeen |
nackt | bläck | naksj, naaksj, bloat |
Oberbett | Plümo | dèkbèd |
oder | ov | of |
Ossi | Pimmock | (Oost-Duutsjer ?), Oas-Duutsjer |
Zwiebel | Ölsch, Öllisch | un |
reden | kalle, schwade | kalle. zjwetse |
Schmutz, Streit | Knies | onnuts, ruzie, ruzing, sjtried |
schon, bereits | ald | al |
schon, (ein)mal | enz | ins |
Spatz bzw. Fliege | Mösch | mösj en vleeg |
verrückt | jeck | gek |
Wahlkölner | Immi | ? |
Dachstuhl, Dachboden, Dachbereich | Läuf, Läuv | zolder, zölder |
Väöl weurd weure oet oersjpronkelike omsjrievinge gebaore:
Akkordeon | Quetschebüggel | kwitsjbuul, kwetsjbuul,trèkzak |
Bett | Lappekeß | bèd |
Geizhals | Knießbüggel, Knießkopp | näöje, nèje |
Andere Vokabeln sind aus mittlerweile wenig gebräuchlichen oder anders belegten Synonymen entstanden:
Tür | Pooz | duur, deur |
Schmerz | Ping | pien |
weg | fott | voet |
Weer anger wuurd ontsjtaon oet de algemein omgangstaol:
Auto | Kess | wage |
Wohnung | Bud | boet |
De kans Wikipedia helpe door 't aan te völle |