Web Analytics

See also ebooksgratis.com: no banners, no cookies, totally FREE.

CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Фыдыбæстæйы Стыр хæст — Wikipedia

Фыдыбæстæйы Стыр хæст

Сæрибар энциклопеди Википедийы æрмæг.

Фыдыбæстæйы Стыр хæст у Советон Цæдис æмæ фашистон Германы ’хсæн æвирхъау хæст (1941-1945).

Сæргæндтæ

[баив æй] Советон авиацийы сгуыхтдзинад

Хъайтардзинады цæвиттон æвдыстой советон хæдтæхæгскъæрджытæ Стыр Фыдыбæстæйон хæсты рæстæджы.

Тæхæг Талалихин В. Мæскуыйы арв куы хъахъхъæдта, уæд æхсæвыгон йæ хæдтæхæгæй комкоммæ фæцæф кодта фашистон бомбæзгъалæджы. Советон Цæдисы Хъайтар Ковзан Б. хæсты рæстæджы ахæм цæфтæ 4 хатты фæкодта фашистты.

Капитан Гастелло Н. Ф. эскадриль райста бардзырд знаджы аэродромыл бомбæтæ æркалыны тыххæй. Уыцы рæстæджы Гастеллойы хæдтæхæгмæ бахауд знаджы сармадзаны нæмыг. Хæдтæхæг ссыгъд. Хъуыд парашюттыл рагæпп кæнын. Фæлæ бынæй уыд знаджы территори æмæ сын тæссаг уыд уацары акæнынæй. Хуыздæрæн равзæрстой мæлæт. Гастелло йæ судзгæ хæдтæхæг сарæзта, знаджы машинæтæ æмæ бензины цистернæтæ цыран уыдысты, уырдæм.

Хæсты дæргъы Советон Цæдисы Хъайтары нæмтты аккаг систы 2000 хæдтæхæгскъæрæгæй фылдæр æмæ 65 хæдтæхæгскъæрæгæн та уыцы ном радтой дыккаг хатт. Дыууæйæн та сæ риутæй æрттивынц Хъайтары фæйнæ æртæ Сыгъзæрин Стъалыйы. Уыцы нæмттæ зындгонд сты æнæхъæн дунейæн — Покрышкин А. И. æмæ Кожедуб И.Н.

Хæсты дыккаг бон Александр Покрышкин дæрæн райдыдта знаджы хæдтæхджыты. Хæсты азты уый акодта 550 хæстон атахты, уыдонæй 137 уыдысты уæлдæфон тохтæ æмæ æрæппæрста знаджы 59 хæдтæхæджы.

Кожедуб Иван хæсты размæ æнтысгæйæ каст фæци аэроклуб æмæ йæ уым ныууагътой инструкторæй, куыд хуыздæр хæдтæхæгскъæрæг, афтæ. Уый фронтæн цæттæ кодта хæдтæхæгскъæрджыты. Æрмæст 1943 азы уымæн бантыст фронтмæ бахауын. Дыууæ азы мидæг уый æрæппæрста знаджы 62 хæдтæхæджы. Акодта 330 хæстон атахты, хайад райста 120 уæлдæфон тохы.

Хъæбатыр скъæрджытæ куынæг кодтой знаджы фронтты æмæ хъазуатон фæллойгæнджытæ фæсчъылдым арæзтой хæдтæхджытæ. Алы советон хæстон хæдтæхæг дæр йæ хайбавæрд хаста знагыл фæуæлахизы хъуыддагмæ. Авиацион сæудæджерад фронтæн радта 100 мин хæстон хæдтæхæгæй фылдæр: куынæггæнджытæ Яковлев æмæ Лавочкины, штурмгæнæг Ильюшины, бомбæкалджытæ Петляков, Ильюшин, Туполевы.

Фыдыбæстæйон хæсты фронтты тынг пайда кодтой не штурмгæнæг Ил-2. Фашисттæ йæ хуыдтой «Сау мæлæт».

Яковлев А. С. конструкторон бюройы хæдтæхджытæ Як-1, Як-3, Як-7, Як-9 уыдысты нæ авиацийы бындурон парк. Як-3 уыди иууыл рогдæр куынæггæнæг хæдтæхæг фыдыбæстæйон хæсты.

1942 азы сæрды фронты фæзынд ног куынæггæнæг - Лавочкины конструкци Ла-5. Сталинграды цур тохты куынæггæнæг полктæ Ла-5 хæдтæхджытæн уыд стыр æнтыстытæ. Уыцы хæдтæхæгыл Курскы къæлæтауы тохты фесгуыхт Кожедуб И. 62 фашистон хæдтæхæджы иууылдæр æрæппæрста йæ сармадзан «Лавочкин»-æй.

Советон авиаци стыр бавæрд бахаста знагыл тагъддæр фæуæлахизы хъуыддагмæ.

[баив æй] Ирæттæ Фыдыбæстæйы Стыр хæсты

Ирæттæ хъæбатырæй сæхи равдыстой хæсты рæстæг...

[баив æй] Советон Цæдисы хъæбатыртæ

  1. Плиев Исса - армийы инæлар
  2. Хетагуров Георгий - армийы инæлар
  3. Мамсуров Хаджи-Умар - инæлар-булкъон
  4. Билаонов Павел - инæлар-лейтенант
  5. Карсанов Казбек - инæлар-майор
  6. Дзусов Ибрагим - авиацийы инæлар-майор
  7. Гагиев Александр - гвардийы дæлбулкъон
  8. Калоев Георгий - булкъон
  9. Караев Александр - булкъон
  10. Коблов Сергей - булкъон
  11. Козаев Александр - булкъон
  12. Кцоев Петр - гвардийы булкъон
  13. Макоев Алихан - дæлбулкъон
  14. Цоколаев Геннадий - дæлбулкъон
  15. Кесаев Астан - капитан 1-го ранга
  16. Бзаров Георгий - дæлбулкъон
  17. Кочиев Коста - капитан 3-го ранга
  18. Чочиев Василий - майор
  19. Ахсаров Энвер - майор
  20. Бицаев Сергей - майор
  21. Остаев Алексей - капитан
  22. Бутаев Георгий - ст. лейтенант
  23. Гагкаев Алихан - лейтенант
  24. Цховребов Иван - мл. лейтенант
  25. Козонов Сардион - старшина
  26. Моргоев Бек - старшина
  27. Сабанов Григорий - старшина
  28. Ходов Константин - гвардии старший сержант
  29. Кибизов Александр - старший сержант
  30. Доев Давид - старшина
  31. Мильдзихов Хаджимурза - сержант
  32. Тогузов Каурбек - ст. сержант
  33. Абаев Ахсарбек - рядовой
  34. Калоев Александр - рядовой

[баив æй] Æндæр хæстонтæ

æмæ мингай æндæртæ.


къæртт Ацы статья къæртт у, ома æрдæгцæттæ.
Википедийæн баххуыс кæн æмæ ацы статья раст æмæ стырдæр скæн.

Static Wikipedia (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia February 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu