Świerzb
Z Wikipedii
Świerzb | |
ICD-10: |
B86
|
B86.0 {{{X.0}}} |
|
B86.1 {{{X.1}}} | |
B86.2 {{{X.2}}} | |
B86.3 {{{X.3}}} | |
B86.4 {{{X.4}}} | |
B86.5 {{{X.5}}} | |
B86.6 {{{X.6}}} | |
B86.7 {{{X.7}}} | |
B86.8 {{{X.8}}} | |
B86.9 {{{X.9}}} |
Świerzb (łac. Scabies) - jest chorobą zakaźną spowodowaną przez świerzbowca ludzkiego (łac. Sarcoptes hominis) objawiającą się dokuczliwym świądem i zmianami skórnymi w postaci przeczosów, grudek i plam.
Spis treści |
[edytuj] Epidemiologia
Świerzbowiec drąży kanały w warstwie rogowej naskórka. Samica składa 2-3 jaja w ślepo zakończonych norkach o długości 0,3-0,4mm. Z jaj wylęgają się larwy, a następnie w ciągu 3 tygodni przekształcają w dojrzałe świerzbowce. Choroba przenosi się najczęściej przez bezpośredni kontakt fizyczny, rzadziej za pośrednictwem przedmiotów, np. pościeli. Poza skórą świerzbowce mogą przeżyć od 3 do 4 dni. Zakażeniu sprzyja obniżenie odporności. Chorują najczęściej dzieci, które zarażają się głównie podczas zabaw. W ciężkich chorobach układowych (np. AIDS, choroby hematologiczne) może wystąpić ciężka postać, charakteryzująca się nadmierną hiperkeratozą, jest to tzw. świerzb norweski.
[edytuj] Objawy i przebieg
Świąd nasilający się w nocy, po kąpieli na skutek rozgrzania i uczynnienia świerzbowców. Zwykle na pośladkach, w okolicy nadgarstków i na bocznych powierzchniach palców, w naturalnych fałdach skóry, w okolicach pępka, brodawek sutkowych u kobiet, narządów płciowych, gdzie widoczne są norki świerzbowcowe. W okolicach zmian widoczne przeczosy - linijne nadżerki naskórka spowodowane intensywnym drapaniem. Nie zajmuje okolicy międzyłopatkowej oraz twarzy, z wyjątkiem świerzbu norweskiego. U dzieci często lokalizuje się na dłoniach i podeszwach stóp.
[edytuj] Rozpoznanie
- stwierdzenie charakterystycznych norek świerzbowcowych (dobrze widoczne po zabarwieniu nalewką jodową)
- charakterystyczny świąd nasilający się w nocy
- przeczosy w miejscach typowych
- wywiad ukierunkowany na występowanie podobnych objawów wśród osób z otoczenia chorego
- najczęściej występuje w okolicach pępka, na nagdarstkach i pośladkach
[edytuj] Rozpoznanie różnicowe
- świąd skóry (łac. pruritus)
- wszawica odzieżowa (łac. pediculosis vestimenti)
[edytuj] Leczenie
Świerzb najczęściej zwalcza się stosując maści zawierające lindan. Smarowanie przez kolejne 3 dni, stosowanie kąpieli i zmiana bielizny. Bieliznę, pościel, ręczniki używane podczas choroby należy po wypraniu odstawić i nie stosować przez okres 2 tygodni.
Inne dostępne leki to:
- maści zawierające 1% permetrynę - zwykle wystarczy jednorazowe zastosowanie.
- maść Wilkinsona (15% siarki, 15% dziegciu) - stosowanie kilkanaście dni
- Novoscabin (30% ester benzylowy kwasu benzoesowego w oleju parafinowym) - stosowany dwukrotnie (nie zawsze skuteczny)
- iwermektyna - stosowana doustnie w dawce 150-200μg/kg mc. - zwykle jednorazowo, niekiedy wymaga powtórzenia dawki po dwóch tygodniach (lek niedostępny w Polsce)
[edytuj] Profilaktyka
Leczeniem muszą zostać objęte wszystkie osoby z najbliższego otoczenia chorego.
[edytuj] Bibliografia
- Choroby skóry, S. Jabłońska, T. Chorzelski, wyd. V, PZWL, Warszawa 2002, ISBN 83-200-2702-0