95 tez
Z Wikipedii
 |
||||||||||||||||
|
||||||||||||||||
95 tez Marcina Lutra to dokument ogłoszony przez Lutra w dniu 31 października 1517 roku w Wittenberdze.
Tezy, będące wezwaniem do publicznej dysputy religijnej na temat istoty i skuteczności odpustów, miały zostać przybite do drzwi katedry zamkowej. Istnieje teoria, że nie zostały one umieszczone na drzwiach, ale ogłoszone. Legenda ta miała powstać z inicjatywy przyjaciela Lutra, Filipa Melanchtona. Celem Lutra było doprowadzenie do reformy Kościoła rzymskokatolickiego, jednak z powodu oporu papiestwa doszło do jego podziału.
[edytuj] Konflikt wokół odpustów
Powód do pierwszego otwartego sporu z Kościołem dały Lutrowi odpusty, które w 1516 roku ustanowil papież Leon X. Dochód pochodzący z ich sprzedaży przeznaczony był w jednej połowie na budowę kościoła Św. Piotra w Rzymie, w drugiej na spłatę długu zaciągnietego na zakup paliusza (oznaki godności arcybiskupiej).
Handel odpustami, od dawna praktykowany, opierał się głównie na założeniu, że Chrystus i święci podczas swego życia na ziemi zrobili więcej dobrego, niż było im potrzeba do zbawienia. Nadmiar mógł zatem służyć innym do otrzymania życia wiecznego, a papież miał władzę udzielania uczynków łaski ze skarbca świętych. Ponieważ odpust otrzymywało się za pieniądze, więc tak uzyskane odpuszczenie kar za grzechy dalekie było od uczucia prawdziwej pokuty i żalu.
Wśród sprzedawców odpustów wyróżniał się dominikanin Tetzel, który w szczególnie jarmarczny sposób sprzedawał listy odpustowe. Głosił, że czerwony krzyż odpustowy z herbem papieża więcej znaczy niż krzyż Golgoty, że pokuta i żal za grzechy są niepotrzebne tym, którzy kupili listy odpustowe: "Skoro pieniądz w szkatule zadzwoni, duszę z czyśćca do nieba wygoni". Nie przeciwko samym odpustom, ale takim właśnie nadużyciom, ogłosił Luter swoich 95 tez, wzywając do dyskusji nad nimi.
Dzięki rozwijającej się sztuce drukarskiej, w dwa tygodnie tezy były znane w całych Niemczech, a po miesiącu obiegły całą Europę, mimo, że sam Luter nie przyłożył do tego ręki. Tezy po roku dotarły nawet do Jerozolimy.
[edytuj] Wybrane tezy
- Teza 1: Gdy Pan i Mistrz nasz Jezus Chrystus rzecze: "pokutujcie", to chce, aby cale życie wiernych było nieustanną pokutą.
- Teza 36: Każdy chrześcijanin, który za grzechy załuje prawdziwie, ma i bez listu odpustowego zupełne odpuszczenie kary i winy.
- Teza 43: Należy pouczać chrześcijan, że, ten kto daje ubogiemu, albo wspiera potrzebującego, lepiej, czyni niż gdyby kupował odpusty.
- Teza 62: Istotny, prawdziwy skarb kościoła to święta ewangelia chwały i łaski Bożej.
