Akcja Wyborcza Solidarność
Z Wikipedii
Akcja Wyborcza Solidarność to koalicyjne ugrupowanie polityczne, powstałe 8 czerwca 1996, sprawujące władzę w Polsce w latach 1997 - 2001, którego założycielem był Marian Krzaklewski.
[edytuj] Akcja Wyborcza Solidarność
Przewodniczącym AWS (a później także Klubu Parlamentarnego AWS) był Marian Krzaklewski. W okresie 10 listopada 1997 - 6 czerwca 2000 AWS tworzyła wraz z Unią Wolności koalicję rządową a po wystąpieniu UW z koalicji - rząd mniejszościowy. Premierem został Jerzy Buzek (jego rząd otrzymał wotum zaufania 11 listopada 1997).
W skład AWS wchodziło wiele ugrupowań, które stopniowo łączyły się. Oto one:
- Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność"
- ChD-SP
- Forum Polskie
- Instytut Lecha Wałęsy
- Koalicja Konserwatywna
- Konfederacja Polski Niepodległej
- Konfederacja Polski Niepodległej - Obóz Patriotyczny
- Konfederacja Republikanów
- Krajowa Konferencja Komitetów Obywatelskich
- Liga Krajowa
- Młodzieżowy Komitet Akcji Wyborczej Solidarność
- Niezależne Zrzeszenie Studentów
- Nowa Polska
- Partia Chrześcijańskich Demokratów
- Partia Przymierza Narodowego
- Partia Victoria
- Polska Federacja Stowarzyszeń Rodzin Katolickich
- Polska Partia Ekologiczna - Zielonych
- Polski Ruch Patriotyczny
- Polski Związek Zachodni
- Polskie Forum Patriotyczne
- Polskie Stronnictwo Kresowe
- Polskie Stronnictwo Ludowe - Porozumienie Ludowe
- Porozumienie Centrum
- PC - Inicjatywa Integracyjna
- Porozumienie na rzecz AWS "Solidarność" RI
- Prawica Narodowa
- Ruch dla Rzeczypospolitej - Obóz Patriotyczny
- Ruch Opcji Ludowo-Agrarnych "Rola"
- Ruch Stu
- Ruch "Solidarni w Wyborach"
- Stronnictwo Demokracji Polskiej
- Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe
- Stronnictwo Polityki Realnej
- Unia Laikatu Katolickiego
- Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe
- Zjednoczenie Polskie
- Związek Zawodowy "Kontra"
[edytuj] Program polityczny
Program AWS zawierał m.in.:
- uzyskanie przez Polskę pełnoprawnego członkostwa w NATO,
- integrację Polski z Unią Europejską,
- rozliczenie zbrodni komunistycznych,
- dekomunizację,
- lustrację,
- przeprowadzenie weryfikacji sędziów,
- powołanie Prokuratorii Generalnej,
- reprywatyzację,
- powszechne uwłaszczenie,
- wprowadzenie prorodzinnej polityki podatkowej,
- przywrócenie pluralizmu w mediach,
- ograniczenie immunitetu parlamentarzysty.
[edytuj] Wybory parlamentarne w 1997
Komitet Wyborczy Akcja Wyborcza Solidarność (komitet wyborczy wyborców) zwyciężył w wyborach parlamentarnych 1997 uzyskując 4 427 373 głosy, tj. 33,83% głosów ważnych, co dawało 201 mandatów poselskich. AWS zdobyła także 51 mandatów senatorskich, co oznaczało bezwzględną większość w drugiej izbie parlamentu.
[edytuj] Rozłamy w 1998
AWS opuściły następujące ugrupowania polityczne:
Bezpośrednią przyczyną wystąpienia tych ugrupowań z koalicji stało się wykluczenie z Klubu Parlamentarnego AWS posłów: Adama Słomki i Jana Łopuszańskiego. Zostali oni usunięci z AWS z powodu oprotestowywania przez nich tych działań koalicji AWS-UW, które były sprzeczne z programem wyborczym AWS.
[edytuj] Wybory samorządowe w 1998
AWS uzyskała w wyborach samorządowych 1998 10 613 mandatów radnych (342 radnych wojewódzkich, 3 130 radnych powiatowych i 7 141 radnych gminnych. Spośród ugrupowań prawicowych obok AWS w wyborach tych uczestniczyły: Ruch Patriotyczny "Ojczyzna" (tworzony m.in. przez KPN-OP) i Stowarzyszenie "Rodzina Polska" (popierane m.in. przez PP).
[edytuj] Realizacja programu AWS
Obok wprowadzania własnego programu AWS podjęła się realizacji, w koalicji z Unią Wolności, czterech wielkich reform:
- administracji,
- szkolnictwa,
- służby zdrowia,
- ubezpieczeń emerytalnych.
Wszystkie reformy zostały wprowadzone w życie w dniu 1 stycznia 1999. Ich wprowadzenie przyniosło zdecydowany spadek poparcia dla koalicji rządowej AWS-UW. Jednocześnie postulaty wyborcze AWS w większości nie zostały zrealizowane.
Cztery wielkie reformy - zdaniem krytyków - były odstąpieniem od realizacji programu politycznego, społecznego i gospodarczego AWS głoszonego w kampanii wyborczej do parlamentu w 1997 i w efekcie doprowadziły do porażki wyborczej, polegającej na utraceniu przez AWS reprezentacji w Sejmie w wyborach parlamentarnych z 2001.
[edytuj] Wybory prezydenckie w 2000
Kandydatem AWS w wyborach prezydenckich 2000 został przewodniczący AWS Marian Krzaklewski. Zdobył on 2 739 621 głosów, tj. 15,57% głosów ważnych zajmując trzecie miejsce (spośród 12 kandydatów). W efekcie tej porażki Marian Krzaklewski zrezygnował 23 grudnia 2000 z funkcji przewodniczącego AWS na rzecz Jerzego Buzka (formalnie nastąpiło to 10 stycznia 2001).
[edytuj] Federacja Akcja Wyborcza Solidarność
Od 23 grudnia 2000 do 23 września 2001 AWS funkcjonowała jako Federacja Akcja Wyborcza Solidarność w składzie:
- Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność" - Marian Krzaklewski,
- Ruch Społeczny Akcji Wyborczej Solidarność - Jerzy Buzek (także przewodniczący Federacji AWS),
- Porozumienie Polskich Chrześcijańskich Demokratów - Antoni Tokarczuk,
- Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe - Jan Rokita,
- Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe - Stanisław Zając.
18 marca 2001 SKL wystąpiło z Federacji AWS i weszło w skład Platformy Obywatelskiej.
15 maja 2001 Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" podjęła decyzję o wycofaniu związku zawodowego z Federacji AWS i nie uczestniczeniu w żadnej strukturze politycznej.
[edytuj] Rozłamy w 2001
AWS opuściły następujące ugrupowania polityczne:
- Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe,
- sympatycy Lecha Kaczyńskiego, którzy stworzyli Prawo i Sprawiedliwość.
SKL wystąpiło z AWS, gdyż chciało realizować bardziej liberalny program gospodarczy niż czynił to rząd Jerzego Buzka. Politycy nowo powstałego PiS natomiast wystąpili z AWS w proteście przeciwko odwołaniu ze stanowiska Ministra Sprawiedliwości Lecha Kaczyńskiego.
[edytuj] Akcja Wyborcza Solidarność Prawicy
Akcja Wyborcza Solidarność Prawicy to koalicja wyborcza powołana 24 maja 2001 i startująca w wyborach parlamentarnych 23 września 2001.
W jej skład wchodziły:
- Ruch Społeczny Akcji Wyborczej Solidarność - 354 kandydatów,
- Porozumienie Polskich Chrześcijańskich Demokratów - 162 kandydatów,
- Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe - 143 kandydatów,
- Konfederacja Polski Niepodległej - 43 kandydatów,
- pozostałe ugrupowania i bezpartyjni - 24 kandydatów (łącznie 726 kandydatów do Sejmu RP).
Przywódcy:
- Jerzy Buzek (RS AWS)
- Antoni Tokarczuk (PPChD)
- Stanisław Zając (ZChN)
- Leszek Moczulski (KPN).
AWSP wystawiła także 38 kandydatów do Senatu RP w ramach szerszej koalicji Blok Senat 2001.
W okresie 24 maja 2001 - 19 lipca 2001 w skład Koalicyjnego Komitetu Wyborczego AWSP wchodził również Ruch Odbudowy Polski, Jana Olszewskiego, który wystąpił z koalicji AWSP i ostatecznie wystartował do Sejmu RP z list Ligi Polskich Rodzin, pozostając jednak w Bloku Senat 2001.
[edytuj] Wybory parlamentarne w 2001
W wyniku wyborów parlamentarnych 2001 lista AWSP uzyskała 729 207 głosów, tj. 5,60% głosów ważnych i nie uzyskała mandatów poselskich w związku z nieprzekroczeniem progu wyborczego wynoszącego 8% w przypadku koalicji wyborczych. AWSP uzyskała jedynie 7 mandatów senatorskich w ramach koalicji Blok Senat 2001. Po przegranych wyborach większość prominentnych polityków, którzy zostali jeszcze w AWS przeszła do Platformy Obywatelskiej (m. in. Jerzy Buzek, Marek Biernacki, Aldona Kamela-Sowińska).
