Awerroes
Z Wikipedii
Awerroes (Ibn Ruszd; Abu Al-Walid Muhammad Ibn Ahmad Ibn Muhammad Ibn Ahmad Ibn Ahmad Ibn Ruszd, arab. أبو الوليد محمد بن احمد بن محمد بن احمد بن احمد بن رشد) (ur. 1126, zm. 10 grudnia 1198) - filozof, teolog, lekarz, prawnik, polityk i matematyk arabski z Kordowy, wygnany za nieprawowierne poglądy filozoficzne, zmarł na wygnaniu w Marrakeszu.
Awerroes był zafascynowany filozofią Arystotelesa, którego uważał za największego człowieka w dziejach i którego dzieła komentował. Najbardziej znane są jego poglądy na duszę ludzką oraz teoria "dwóch prawd". Uważał on, że jest ona nieśmiertelna tylko jako jedna dusza ludzkości; indywidualne dusze natomiast giną po śmierci ciała. Awerroes starał się uzgodnić swoje poglądy filozoficzne z ortodoksyjną teologią islamską, twierdząc, że prawdy religijne są inną (bardziej dostępną) interpretacją prawd, które odkrywa filozofia, ale nie ma między nimi sprzeczności.
Za pośrednictwem Awerroesa zachodni uczeni poznali większość dzieł Arystotelesa, a razem z nimi klasyczną logikę. Jego przekłady na arabski zostały przez hiszpańskich i sycylijskich uczonych przekładane na łacinę, co miało ogromne znaczenie dla studiów scholastycznych. Jego komentarze były tak trafne, że za Tomaszem z Akwinu Awerroes był nazywany po prostu "Komentatorem". Oddziaływały także jego poglądy: Siger z Brabancji był założycielem szkoły filozoficznej, określanej jako awerroizm łaciński.
[edytuj] Życiorys
Awerroes pochodził z rodziny prawników; jego dziadek Abu ِِAl-Walid Muhammad (zm. 1126) był sędzią najwyższym Kordowy w czasie rządów Almorawidów. Jego ojciec, Abu Al-Qasim Ahmad, zajmował takież samo stanowisko aż do nadejścia dynastii Almohadów w roku 1146.
Filozof i lekarz Ibn Tufail (lepiej znany Zachodowi pod zlatynizowanym imieniem Abubacer), wezyr kalifa Jakuba Jusuffa al-Mansura, przedstawił Awerroesa na dworze kalifa oraz poznał go z Awenzoarem (Ibn Zuhr), wielkim lekarzem islamskim; obydwaj szybko się zaprzyjaźnili. W 1160 Awerroes stał się kadim Sewilli i w czasie swej kariery służył w wielu spotkaniach dworu w Sewilli i Kordowie, a także w Maroku.
Pisał komentarze na temat dzieł Arystotelesa, także encyklopedię medyczną. Jacob Anatoli przetłumaczył jego prace na język hebrajski w roku 1200.
Jego najważniejszą pracą w dziedzinie filozofii było Rozproszenie rozproszenia (Tahafut al-tahafut), w którym bronił arystotelesowskiego punktu widzenia, sprzeciwiając się argumentom Al-Ghazalego zamieszczonym w Rozproszeniu filozofów (Tahafut al-falasifa), według którego arystotelizm jest sprzeczny sam ze sobą, oraz dodatkowo stanowi zniewagę dla samego islamu.
Wraz z falą fanatyzmu jaka nadeszła do Andaluzji pod koniec XII wieku, nawet jego powiązania nie uchroniły Awerroesa od kłopotów na tle politycznym, wskutek czego został wygnany do wyizolowanego miejsca w pobliżu Kordoby, gdzie był uważnie obserwowany prawie aż do śmierci. Wiele z jego prac na temat logiki oraz metafizyki zostało bezpowrotnie straconych wskutek działań ówczesnej cenzury.
