Bitwa na Dogger Bank (1915)
Z Wikipedii
Bitwa na Dogger Bank (bitwa na Ławicy Dogger) - bitwa morska podczas I wojny światowej, stoczona 24 stycznia 1915 pomiędzy okrętami brytyjskimi i niemieckimi.
Po stłumieniu aktywności niemieckiej floty przez zwycięstwo wiceadmirała Beatty w bitwie pod Helgolandem, niemiecki wiceadmirał Franz von Hipper zdecydował ostrzelać trzy angielskie miasta na wybrzeżu Morza Północnego. Rajd ten został wykonany przez eskadrę 5 krążowników liniowych wspieranych przez krążowniki lekkie i niszczyciele, 16 grudnia 1914 o godz. 9 rano. Akcja spowodowała śmierć 18 osób cywilnych w Scarborough oraz zniszczenia w Whitby i Hartlepool. Brytyjska opinia publiczna i politycy byli oburzeni, że niemiecka flota zdołała podpłynąć tak blisko brytyjskiego wybrzeża i ostrzelać nadbrzeżne miasta.
Zachęcony powodzeniem rajdu, Hipper postanowił powtórzyć go w następnym miesiącu. Zespół Hippera składał się z 3 krążowników liniowych ("Seydlitz", "Moltke" i "Derfflinger"), krążownika pancernego "Blücher", 4 krążowników lekkich i 18 niszczycieli. Jego siły zostały jednak przechwycone przez Brytyjczyków 24 stycznia 1915 przy Ławicy Dogger (Dogger Bank), w połowie drogi pomiędzy Niemcami i Wielką Brytanią.
Dzięki przechwyconej korespondencji radiowej i posiadaniu niemieckich kodów, Anglicy dowiedzieli się o wyjściu w morze Hippera 23 stycznia, wobec czego wiceadmirał Beatty wypłynął na spotkanie Hippera zespołem 5 krążowników liniowych (HMS "Lion", "Tiger", "Princess Royal", "Indomitable" i "New Zealand"), wspieranych przez 7 krążowników lekkich i 35 niszczycieli. Beatty skierował się na południe, spotykając okręty Hippera ok godz. 8.10 rano 24 stycznia (7.10 wg czasu GMT). Doszło wówczas do wymiany ognia zwiadowczych lekkich krążowników. Zdając sobie sprawę z przewagi brytyjskiej i utraty zaskoczenia, Hipper próbował uniknąć walki i zawrócić do bazy. Brytyjskie krążowniki liniowe ruszyły jednak w pościg. Były one nieco szybsze od niemieckich i zdołały dojść na zasięg strzału o godzinie 10 rano. Pierwszy otworzył ogień z ok. 20 kilometrów HMS "Lion" o 9.52, o godzinie 10.05 ogień otworzyły pozostałe brytyjskie ciężkie okręty. Z powodu mniejszego zasięgu dział, Niemcy odpowiedzieli ogniem dopiero od godziny 10.11.
 |
Brytyjczycy zdołali najpierw unieruchomić, a następnie zatopić ostatni w szyku i najwolniejszy z niemieckich okrętów, krążownik pancerny SMS "Blücher", który zatonął około 12.30. Celna salwa "Liona" poważnie uszkodziła o godzinie 10.43 również okręt flagowy Hippera, krążownik liniowy SMS "Seydlitz", który trafiony w wieże rufowe, uniknął wybuchu amunicji, poprzez zatopienie komór amunicyjnych wodą (zginęło 165 marynarzy). Mimo to, zdołał ujść z mniejszą prędkością. Z kolei Niemcom o godzinie 11.18 udało się uszkodzić i, na skutek zalania pomieszczenia turbin, unieruchomić okręt flagowy Beatty'ego, HMS "Lion". Uszkodzony kilkoma pociskami został również "Tiger".
Większy sukces wciąż silniejszego brytyjskiego zespołu wydawał się w zasięgu ręki, lecz Beatty, owładnięty obawą przed minami i domniemanym wykryciem okrętu podwodnego (w rzeczywistości Brytyjczycy dostrzegli torpedę wystrzeloną z niszczyciela V5), zdecydował zaniechać pościgu, pozwalając eskadrze Hippera na ucieczkę. Wpłynęła też na to dezorganizacja szyku brytyjskiego po unieruchomieniu okrętu flagowego.
Zwycięstwo brytyjskie było stosunkowo niewielkie, jak na posiadaną przewagę liczebną. Zatopiony krążownik pancerny był okrętem mniejszym, słabszym i nieco wolniejszym od krążowników liniowych. Z drugiej strony, bitwa ujawniła także wrażliwość krążowników liniowych na ciosy innych okrętów liniowych, z której Brytyjczycy nie wyciągnęli właściwych wniosków, co przyniosło konsekwencje w bitwie jutlandzkiej. Zwracano uwagę, że brytyjscy artylerzyści uzyskali w bitwie znacznie mniej trafień, niż niemieccy, wskutek słabego wyszkolenia (a artylerzyści posiadającego najnowszy system kierowania ogniem artylerii HMS "Tiger", nie odnieśli żadnych skucesów). W bitwie zginęło 954 niemieckich i jedynie 15 brytyjskich marynarzy. Pomimo że bitwa nie miała wielkiego znaczenia militarnego, podniosła morale Brytyjczyków i zaniepokoiła cesarza Wilhelma II na tyle, że wydał rozkaz nakazujący unikania dalszego narażania okrętów nawodnych na ryzyko.
Zobacz też: słynne bitwy, bitwy morskie
