Cioty
Z Wikipedii
Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać odnośniki do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
Cioty (złote baby, wróżki, czarownice) – kobiety zajmujące się u niektórych plemion starożytnych Słowian magią. Jak większość informacji dotyczących wierzeń słowiańskich informacje na ich temat przetrwały w tradycji ustnej i zostały spisane dużo później, tak więc informacje nie są stuprocentowo pewne. Kobiety, które nie posiadały magicznych mocy, ale posiadały rozległą wiedzę nazywano wiedźmami.
Miejsce w społeczności
Cioty mieszkały zwykle w lasach, w pewnym oddaleniu od wsi. Jednak jeśli spodobał im się jakiś mężczyzna, często przeprowadzały się do wsi, prowadząc zwyczajne życie. Głównym zajęciem ciot było leczenie okolicznej ludności. Odbywało się to następująco: ciota odurzała się mieszaniną wywarów z bielunia (datury) i muchomora czerwonego (obie rośliny są halucynogenne i dosyć toksyczne, zapewne znały więc jakąś odtrutkę). W tym transie mogły zobaczyć co dolega choremu i jakie są środki zaradcze. Ponadto wróżyły i za opłatą mogły przepowiadać przyszłość.
Poza leczeniem i wróżeniem, według ówczesnych wierzeń, mogły sprowadzić nieszczęście lub chorobę. To, że zaczarowały jedzenie, poznawano po specyficznym wyglądzie ognia lub wrzącej wody. Aby się przed ich urokami uchronić, trzeba było np. odwrócić garnek uchami do ognia. Miało to powodować, że czarownica musiała przyjść do domu, gdzie chciała czynić zło, więc pierwszą kobietę, która otworzyła tylko drzwi, uznawano za czarownicę. Aby odpędzić czarownice od domu, przybijano na progu podkowę. Czarownice ponoć bały się ziół zbieranych podczas sobótkowej nocy.
Współczesność
Na Podlasiu nadal zdarzają się na wsiach tak zwane baby (już bez przydomka złote), które leczą ludzi poprzez zamawianie, pocieranie jajkiem i podobne "magiczne" obrzędy. W rejonie Puszczy Białowieskiej – powiaty hajnowski i bielski – nazywane są one "szeptuchami".