Dobór grupowy
Z Wikipedii
Dobór grupowy, to sytuacja, w której allele mogą ulec rozpowszechnieniu, jeśli działają na korzyść grupy (dobro gatunku), pomimo ich szkodliwości dla osobnika. Innymi słowy: sytuacja w której organizm zmniejsza swoje szanse rozrodcze, żeby zwiększyć szanse grupy, do której należy. Za przykład służyć mogą komórki w organizmach wielokomórkowych, które same się nie rozmnażają, żeby zwiększyć szansę innych komórek z grupy.
Hipoteza ta została spopularyzowana przez V.C. Wynne-Edwardsa, aczkolwiek istnienie mechanizmów przypominających ideę doboru grupowego jest dziś kontrowersyjne.
Pierwotna idea doboru grupowego, wzięła się z błędnego traktowania ewolucji jako walki o byt między osobnikami. W tej pierwotnej, naiwnej, formie odwołującej się do dobra gatunku, hipoteza ta jest zdyskredytowana, ponieważ w rzeczywistości aktorami ewolucji są nie osobniki, lecz geny.
Nowsza definicja doboru grupowego brzmi: Jest to sytuacja, w której organizm zmniejsza sukces swoich genów, żeby zwiększyć szanse przetrwania grupy, do której należy lub, że jest to mechanizm sprawiający, że grupy o wyższym poziomie kooperacji (altruizmu) mają wyższe szanse przetrwania niż grupy złożone z jednostek "egoistycznych" (jednostkami mogą być geny współtworzące fenotyp, komórki organizmu lub osobniki w populacji, zwłaszcza kolonii lub społeczeństwie).
Jest kontrowersyjne, czy w ogóle taka sytuacja ma miejsce. Często stwierdza się, że to co służy za przykłady na dobór grupowy, w rzeczywistości jest doborem krewniaczym. Główny zarzut to ten, że pojawienie się pojedynczego mutanta "egoistycznego" szybko zniweczyłoby ewentualne działanie "doboru grupowego". Istnieją jednak mechanizmy przeciwdziałające takim samolubnym jednostkom (np. niekontrolownemu rozmnażaniu się komórek w organizmie, wyłamywaniu się z podziału obowiązków w gnieździe owadów społecznych, itp.; ciekawym zagadnieniem jest ewentualność doboru grupowego w społecznościach ludzkich na poziomie kulturowym - normy społeczne promujące poświęcenie dla grupy mogą zwiększać szanse jej przetrwania).
| Ewolucja biologiczna |
|---|
| Mechanizmy ewolucji: dobór: naturalny | sztuczny | płciowy | krewniaczy | grupowy | mechanizmy neutralne: dryf genetyczny | efekt założyciela |
| Specjacja: sympatryczna | allopatryczna | parapatryczna |
| Zagadnienia: ostatni wspólny przodek | brakujące ogniwo | konwergencja | evo-devo |
| Materiał dowodowy: zięby Darwina | ćma (krępak nabrzozak) | nasionnica jabłoniowa | wójcik |
| Naukowcy: C. Darwin | A.R. Wallace | E. O. Wilson | E. Mayr | G. Mendel | R. Fisher | T. H. Morgan | W. D. Hamilton | T. Dobzhansky |
| Historia: katastrofizm | lamarkizm | ortogeneza Ataki ideologiczne: kreacjonizm | "teoria" inteligentnego projektu | nieredukowalna złożoność |
| Inne dziedziny: algorytm genetyczny | darwinizm społeczny | memetyka | socjobiologia | psychologia ewolucyjna | sztuczne życie |
