Dora Gabe
Z Wikipedii
Dora Gabe (ur. 28 sierpnia 1886, zm. 16 listopada 1983) - bułgarska poetka i tłumaczka (m.in. literatury polskiej).
Studiowała romanistykę (Genewa, Grenoble). Zadebiutowała w 1908 r. tomikiem wierszy pt. Temenugi (Fiołki), zawierającym poezję intymną, utrzymaną w dość typowych jak na swą epokę. W tomikach Zemen pyt (Droga ziemska, 1928) i Łunaticzka (Lunatyczka, 1933) pojawiają się wątki patriotyczne, filozoficzno-religijne, dramaty codzienności. Po II wojnie światowej pracowała w Ambasadzie Bułgarii w Warszawie. W tym czasie w popadła w schematyzm formalny i treściowy, co objawiało się np. w afrimacji i akceptacji zastanego porządku politycznego a zaowocowało liryką służącą chwili i unikającą intymności. Świadectwem wyzwolenia jest tomik Nowi stichowe (Nowe wiersze, 1963) oraz zwłaszcza Poczekaj słońce (Poczekaj słynce, 1967). Pojawia się w nich głęboka zaduma nad problemami życia i śmierci, jest to liryka wyciszona, refleksyjna, choć pełna emocji. W późnych latach życia Dora Gabe tworzyła dojrzałą, oszczędną lirykę refleksyjną (Newidimi oczi, Niewidzialne oczy, 1970).
Jako tłumaczka zasłużyła się m.in. autorstwem pierwszej bułgarskiej antologii poezji polskiej: Połski poeti (1921; tom zawierał przekłady wierszy poetów polskich od Mickiewicza – po Wierzyńskiego i Tuwima). Tłumaczyła m.in.: Hymny Kasprowicza i Anhellego Słowackiego.
Na język polski utwory Dory Gabe tłumaczone były dość często. Pojawiają się w rozmaitych antologiach i wyborach poezji bułgarskiej. Na polski tłumaczyli jej wiersze m.in. A. Kamieńska i S. Pollak. W latach 1947-49 powstał w Polsce cykl wierszy Dory Gabe Geroiczna Warszawa.
Została nagrodzona przez polski oddział PEN Clubu, także otrzymała odznakę "Zasłużony dla kultury polskiej".
