Droga Wodna Świętego Wawrzyńca
Z Wikipedii
Droga Wodna Świętego Wawrzyńca (ang. Saint Lawrence Seaway) (inna nazwa to Droga Wodna Wielkich Jezior) to oficjalna nazwa ważnego śródlądowego szlaku wodnego w Kanadzie i w USA. Szlak daje statkom morskim możliwość dopłynięcia do wszystkich Wielkich Jezior z Atlantyku, przez rzekę Świętego Wawrzyńca. Po szlaku pływa też wiele dużych statków przystosowanych tylko do żeglugi śródlądowej.
Odległość drogą wodną od wyspy Anticosti w ujściu rzeki Św. Wawrzyńca do najdalej na zachód wysuniętych wód Jeziora Górnego wynosi około 3762 km. Największe dopuszczalne wymiary statków zdolnych do przebycia całej tej trasy to:
- długość: 225.5 m
- szerokość: 23.2 m
- zanurzenie 7.9 m
Udostępnienie tego szlaku dla dużych statków wymagało budowy szeregu śluz i kanałów na rzece Świętego Wawrzyńca i na niektórych połączeniach między poszczególnymi Wielkimi Jeziorami. Śluzy pozwalają omijać odcinki rzek niedostępne dla żeglugi (na przykład wodospad Niagara na rzece Niagara łączącej jeziora Erie i Ontario). Wiele odcinków rzek wymagało także pogłębienia.
Śluzy:
- 7 na odcinku Montreal - Jezioro Ontario, wzdłuż rzeki Świętego Wawrzyńca
- 8 na kanale Welland między jeziorami Ontario i Erie
- 4 na rzece St. Mary między jeziorem Górnym i jeziorem Huron
Kanały:
6 krótkich kanałów o łącznej długości około 100 km, pierwsze cztery wzdłuż rzeki Świętego Wawrzyńca
- kanał South Shore: (dwie śluzy - St. Lambert and Côte Ste. Catherine) 14 mil morskich od portu Montreal do jeziora St. Louis, łączna różnica poziomów 13.7 m.
- kanał Beauharnois: (dwie śluzy) 11.3 mil morskich; łączy jezioro St. Louis z jeziorem St. Francis, łączna różnica poziomów 25 m.
- kanał Wiley-Dondero: (dwie amerykańskie śluzy - Snell i Eisenhower) 8 mil morskich, łączna różnica poziomów 26 m.
- kanał Iroquois: (1 śluza) 0.3 mil morskich, obok zapory kontrolnej Iroquois.
- kanał Welland: (osiem śluz) 23.5 mil morskich; łączy jezioro Ontario z jeziorem Erie, łączna różnica poziomów 99.4 m.
- kanał St. Mary's Falls: (cztery podwójne śluzy w Sault Ste. Marie) łączy jezioro Huron z jeziorem Górnym, różnica poziomów około 7 m.
[edytuj] Historia
Pierwsze kanały ułatwiające żeglugę na rzece Św. Wawrzyńca powstały już w 1783. Do 1900 powstał kompletny system płytkich kanałów który umożliwiał małym statkom pływanie po całym akwenie Wielkich Jezior i rzeki Św. Wawrzyńca. Między 1912 i 1932 kanał Welland został przebudowany do dzisiejszych rozmiarów tak by mógł przepuszczać wielkie statki. USA ociągał się z wyrażeniem zgody na zbudowanie szlaku wodnego wzdłuż granicznej rzeki Św. Wawrzyńca aż Kanada zagroziła w 1951 że sama zbuduje drogę wodną tylko na swoim własnym terytorium. Budowa rozpoczęła się w 1954 i zakończyła w 1959. W ceremonii oficjalnego otwarcia 26 czerwca 1959 wzięli udział prezydent USA Dwight Eisenhower, premier Kanady John Diefenbaker i królowa brytyjska Elżbieta II.