Gheorghe Gheorghiu-Dej
Z Wikipedii
Georghe Georghiu-Dej 1901-1965 |
|
Przywódca Socjalistycznej Republiki Rumunii | |
Okres urzędowania | od 23 sierpnia 1944 do 19 marca 1965 |
Partia polityczna | Komunistyczna Partia Rumunii |
Poprzednik | Ion Gheorghe Maurer |
Następca | Nicolae Ceauşescu |
Georghe Georghiu-Dej (ur. 8 listopada 1901 w Bîrlad, zm. 19 marca 1965 w Bukareszcie) – rumuński polityk i komunistyczny przywódca państwowy
W 1933 r. Georghiu-Dej zorganizował słynny strajk rumuńskiej kolei, za który został skazany na ciężkie więzienie.
23 sierpnia 1944 przejął kierownictwo nad Komunistyczną Partią Rumunii, w październiku 1945 z kolei mianowano go z inspiracji Stalina seketarzem generalnym Partii. Georghiu-Dej odpowiedzialny jest za czarną noc stalinizmu w Rumunii: kolektywizację wsi, nacjonalizację przemysłu oraz bewzględną rozprawę w przeciwnikami politycznymi (opozycjoniści wykorzystywani byli m.in. przy budowie Kanału Dunaj-Morze Czarne) za pomocą Securitate.
W 1953 roku na fali walki z zagrożeniem syjonistycznym udało mu się odsunąć od władzy Anę Pauker.
Na przełomie lat 50. i 60. Georghiu-Dej zaostrzył nieco kurs wobec Związku Radzieckiego, wycofano wówczas m.in. wojska radzieckie z Rumunii (1958).
Zmarł w 1965 r. na raka, namaszczając Nicolae Ceauşescu na swego następcę.
[edytuj] Kult jednostki
Skopiowany ze wzorców radzieckich, był nieodłączną częścią politycznego krajobrazu Rumunii czasów Georghiu-Deja, podobnie jak innych krajów Układu Warszawskiego i RWPG. W 1950 r. imię Georgiu-Deja otrzymało przemysłowe miasto Oneşti (po rewolucji 1989 powrócono do przedwojennej nazwy). Niezliczonej liczbie miejscowości nadano też imię Józefa Stalina (m.in. miastu Braszów, w latach 1951-1961).
Poprzednik Ion Gheorghe Maurer |
Przewodniczący Rumuńskiej Republiki Ludowej |
Następca Nicolae Ceauşescu |
Poprzednik Petru Groza |
Premier Rumunii od 1952 do 1955 |
Następca Chivu Stoica |
Rumuńska Republika Ludowa (1947-1965): Constantin Parhon • Petru Groza • Ion Gheorghe Maurer • Gheorghe Gheorghiu-Dej
Socjalistyczna Republika Rumunii (1965-1989): Nicolae Ceauşescu
Rumunia (od 1989): Ion Iliescu • Emil Constantinescu • Ion Iliescu • Traian Băsescu