Gmina Żmudź

Gmina Żmudź położona jest w południowo wschodniej części powiatu chełmskiego. Powierzchnia tej jednostki terytorialnej wynosi 144 km kwadratowe, które zamieszkuje 3,7 tysiąca osób. Jest to gmina wiejska w skład której wchodzi 17 sołectw w skład, których wchodzi 22 miejscowości Gęstość zaludnienia wynosi około 26 osób na km kwadratowy. Gmina posiada dobrą lokalizację. Odległość od powiatu wynosi 20 km, od województwa lubelskiego 90 km. 10,7 km drogi wojewódzkiej z Chełma do Hrubieszowa. Do 1998 roku w nomenklaturze oznaczeń drogowych nosiła nazwę drogi krajowej. Prowadzi ona do przejścia granicznego z Ukrainą.

[edytuj] Demografia

Dane z 30 czerwca 2004²:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	3461	100	1765	51	1696	49
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	25,5		13		12,5

Według danych z roku 2002⁶, średni dochód na mieszkańca wynosił 1385,61 zł.

[edytuj] Administracja, organizacje społeczne.

Na terenie gminy znajdują się obiekty administracji samorządowej, organizacji społecznych, posterunek policji, dwa Kościoły katolickie, oraz bank. W miejscowości gminnej znajduje się "GS". Na terenie gminy funkcjonuje 8 jednostek ochotniczych straży pożarnych (3 jedn. typu „S”, 5 jedn. typu „M”).

Jest to gmina typowo rolnicza. Na jej terenie występują obszary o dużych walorach przyrodniczych. rzeki Krzywólka i Udal. Znajduje się tu 5 zbiorników retencyjnych, przy których można ciekawie spędzić wolny czas. W północnej części gminy znajduje się największy zbiornik retencyjny „Dębowy las” (27 ha), przy którym wyznaczono pola namiotowe i plażę. Atrakcyjne położenie i walory przyrodnicze corocznie przyciągają ogromne rzesze turystów. Można tu wędkować (koszt przepustek: stała – 100 zł; tygodniowa – 20 zł; weekendowa – 10 zł; dla mieszkańców gminy – taniej...)

W gminie funkcjonuje stowarzyszenie Agroturystyczne Ziemi Chełmskiej „Puszcza”, skupiające gospodarstwa agroturystyczne z szeroką ofertą wypoczynkową (Tel. 0-82, 568 00 63)

[edytuj] Edukacja

Zespół Szkół im. H. Sienkiewicza w Żmudzi (Szkoła podstawowa i gimnazjum)– 391 uczniów

Szkoła Podstawowa w Wołkowianach, w klasach I – VI uczy się 83 uczniów, a w oddziale przedszkolnym 14 uczniów. W Szkole Filialnej w Roztoce w klasach II i III uczy się 8 uczniów. Szkoła Podstawowa w Leszczanach, uczęszcza do niej 23 uczniów klas I – III oraz 10 dzieci oddziału przedszkolnego. Szkoła Podstawowa w Wólce Leszczańskiej, uczęszcza do niej 29 uczniów. Wszystkie dzieci mogą korzystać z dożywiania w stołówkach szkolnych.

[edytuj] Inwestycja

Od kilku lat rokrocznie gmina pozyskuje wsparcie finansowe z różnych funduszy. Z większych inwestycji w ostatnich kilku latach należy wymienić: budowę hali sportowej wraz z łącznikiem przy Zespole Szkół w Żmudzi, budowę drogi Leszczany – Koczów, budowę wodociągów w Wólce Leszczańskiej i w Pobołowicach, odbudowę spalonej w 2004 r. Szkoły Podstawowej w Wólce Leszczańskiej i inne. Obecnie samorząd gminny zabiega o pozyskanie unijnych środków na wiele inwestycji poprawiających infrastrukturę gminy i mających na celu zatrzymanie przed migracją jej mieszkańców.

Występują tu pomniki przyrody: dąb szypułkowy o obwodzie pnia 520 cm, wysokości 26 m, rzucie korony 18 m. lipa drobnolistna, rosnąca w miejscowości Bielin, o obwodzie pnia 290 cm, wysokości 22 m, rzucie korony 18 m. Ponadto występuje rezerwat przyrody w miejscowości Żmudź o pow. 5,81 ha. na którym występuje unikalna roślinność kserotermiczna i jedyna tego typu zbiorowość lnu złocistego w Europie. Rezerwat utworzono w celu zachowania unikalnych form erozyjnych, zbudowanych ze skał kredowych, oraz ochrony stanowisk roślin kserotermicznych.

Na terenie gminy występują liczne obiekty zabytkowe:

1. Dryszczów

krzyż kamienny z XIX w., kapliczka św. Jana Chrzciciela na źródle, drewniana, z 1857r., remont ok. 1975 r. i 2002 r. 2. Puszcza

kapliczka św. Jana Nepomucena, murowana, 1 poł. XIX w. 3. Żmudź

Kościół drewniany w Żmudzi kapliczka, murowana, koniec XIX w., budynek Urzędu Gminy, murowany z 1905 r., pozostałości zespołu dworskiego: dwór, ob. Biuro GS Żmudź, mur., XIX, przebud., gorzelnia, wł. AWRSP Żmudź, mur., XIX w., magazyn gorzelni, wł. AWRSP, mur., XIX w., budynek gospodarczy, wł. GS Żmudź, mur., XIX w.,

4. Zajazd w Wólce Leszczańskiej 5. Młyn wodno - gazowy w Pobołowicach 6. Zespół Sakralny w Klesztowie 7. Pozostałe cmentarze i mogiły

Bielin Cmentarz ewangelicki, k. XIX w., Klesztów Cmentarz rzymskokatolicki, 1 poł. XX w., Leszczany Cmentarz grekokatolicki, 1 poł. XIXw., Leszczany Cmentarz ewangelicki, k. XIX w., Leszczany Cmentarz prawosławny, k. XIX w., Maziarnia Kol. Mogiły żołnierzy radzieckich, XX w (1944), Pobołowice Cmentarz prawosławny, 2 poł. XIX w., Roztoka Cmentarz prawosławny, 1 poł. XX w., Syczów Cmentarz ewangelicki, XIX w., Żmudź Cmentarz rzymskokatolicki, 2 poł. XIX w., Żmudź Cmentarz jeńców radzieckich, XX w. (1942 44).

[edytuj] Kultura i sport

Na terenie Gminy funkcjonuje klub sportowy „Victoria” Żmudź, zrzeszający 64 członków. W skład klubu wchodzą następujące sekcje: - piłki nożnej - sportowego połowu ryb - tenisa stołowego - strzelecka

Zadania własne gminy w dziedzinie kultury realizuje Gminny Ośrodek Kultury, w skład którego wchodzi biblioteka gminna oraz klub sportowy.