Grzegorz z Nyssy
Z Wikipedii
Grzegorz z Nyssy (ur. ok. 335 w Cezarei, Kapadocja - zm. po roku 394), jeden z ojców Kościoła, biskup. Święty Kościoła katolickiego oraz Kościoła prawosławnego.
Spis treści |
[edytuj] Życie
Tradycja rodzinna (ojciec był rektorem szkoły) ukierunkowała go w czasie dzieciństwa na drogę nauki, a także głębokiego życia religijnego (obydwoje rodzice zostali wpisani do katalogu świętych; Grzegorz był młodszym bratem św. Bazylego i bratem św. Makryny Młodszej). Po śmierci żony, za namową swego brata Bazylego przyjął święcenia kapłańskie i poświęcił się życiu ascetycznemu. Wszechstronnie wykształcony Grzegorz stał się jednym z najwybitniejszych teologów tamtych czasów. Pozostawił po sobie bardzo bogatą spuściznę pisarską, na którą złożyły się rozprawy teologiczne zwalczające błędy arianizmu, komentarze do Pisma św., dzieła ascetyczne oraz wiele kazań i listów. Wstąpił do klasztoru nad Morzem Czarnym. W roku 371 (wg innych źródeł w 372) został powołany na biskupa Nyssy w Kapadocji. Początki jego urzędowania nie były łatwe, bowiem, jak mówił o tym św. Bazyli Wielki, Grzegorz był zbyt pobłażliwy i łatwowierny, a przy tym pozbawiony taktu. W późniejszym okresie na dwa lata został odsunięty od urzędu pod fałszywym zarzutem sprzeniewierzenia majątku Kościoła. W roku 380 został wybrany metropolitą Sebasty.
Uczestniczył w soborze w Konstantynopolu (II Soborze Powszechnym) (381), gdzie bronił nicejskiego wyznania wiary, przeciw arianom. Miał być tam głównym autorem słów uzupełniających Nicejski Symbol Wiary, dotyczących nauki o Świętym Duchu. Nazwali go tam "kolumną Kościoła" i "Filarem Ortodoksji". Dla potomnych pozostał w pamięci jako człowiek otwarty i miłujący pokój, współczujący biednym i chorym.
Walczącego z herezją arian hierarchę z powodu ich intryg pozbawiono katedry i skazano na wygnanie. Dopiero po ośmiu latach zrehabilitował go cesarz Gracjan. Biskup zmarł około 395 r. Do naszych czasów zachowało się kilka kazań i ksiąg napisanych przez św. Grzegorza w obronie nauki ortodoksyjnej od herezji arian i Macedończyków.
Wraz z Bazylim Wielkim i Grzegorzem z Nazjanzu jest zaliczany do tzw. Ojców kapadockich, trzech Ojców Kościoła z IV wieku, którzy pochodzili z Kapadocji. Bronili oni Kościoła przed herezjami skierowanymi przeciwko Świętej Trójcy. Kościół prawosławny szczególnie uroczyście wspomina tych Ojców dnia 30 stycznia (święto "Trzech oświecicieli").
Święty otoczony jest powszechnym kultem w całym prawosławiu.
[edytuj] Ikonografia
W ikonografii święty przedstawiany jest w bizantyjskich biskupich szatach. Prawą ręką błogosławi, w lewej trzyma Ewangelię. Ma bardzo podobne do św. Bazylego Wielkiego rysy twarzy, od którego różni go nieco krótsza broda i bardziej siwe włosy. W taki sam sposób ukazywany jest w sztuce zachodniej.
[edytuj] Dzieła
Jest autorem wyłożonego w Oratio catechetica magna pierwotnego systemu teologii chrześcijańskiej.
Ciekawostką jest, że jako jedyny z Ojców Kościoła utrzymywał, że Bóg nie mówił po hebrajsku.
Dzieła: O duszy i zmartwychwstaniu oraz Przeciwko przeznaczeniu.
[edytuj] Zobacz też
Ikony św. Grzegorza z Nyssy: [1], [2], [3]
Jego wspomnienie w Kościele prawosławnym przypada na 10 stycznia (23 stycznia - Kalendarz juliański).
![[1]](http://days.pravoslavie.ru/Images/ib32.jpg){kind=link}
![[2]](http://days.pravoslavie.ru/Images/ib1744.jpg){kind=link}
![[3]](http://www.cerkiew.pl/ikony/grzegorz_bp_nyssy.jpg){kind=link}