Wikipedysta:Guncelin/brudnopis2
Z Wikipedii
Leszko I (Lestek[1] , Przemyśl[2])- legendarny władca ziem polskich, występujący po raz pierwszy w Kronice Wincentego Kadłubka. Jak zanotował kronikarz miał on rozpocząć rządy w okresie bezkrólewia po śmierci równie legendarnej Wandy[3].
Dzięki podstępowi i umiejętnościom wojennym miał, wedle Kadłubka, pokonać Aleksandra Wielkiego. Otuż jak notuje kronikarz kiedy król macedoński wysłał do Polaków swoich posłów z żądaniem zapłacenia trybutu, onych wypchano morska trawą i odesłano Aleksandrowi spowrotem. Rozzłoszczony król wysłał wpierw na Polaków wojska swoich wasali, lecz i one nic nie wskórały. W takim układzie zdecydował się na walną wyprawę przeciwko Polakom, w trakcie której zdobył Małopolskę i Śląsk. Miał także zniszczyć "wiekotrwałe mury" Krakowa, a całą powierzchnię miasta rozkazać zaorać i posypać solą.
W takiej sytuacji na scenę wchodzi pewien bliżej nieznany "mistrz", późniejszy Lestek I, który miał sporządzić drewniane repliki broni. Umieszczone na wysokiej górze miały one swym blaskiem zwabić doborową macedońska piechotę Argyraspidów, która zaniepokojona podązyła szybko zbadać zaistniałą sytuacje. Kiedy na miejscu okazało się, że poszukiwanej armii nie ma - ponieważ "mistrz" odpowiednio wcześnie spalił swoje repliki - Argyraspidzi domyslili się ucieczki i poczęli szukać Wtedy ukryte za wczasu oddziały polskie wyrżnęły Łysą Górą i tym samym zatrzymać ekspansję Aleksandra w Polsce. Po śmierci Leszka I trwały walki o następstwo tronu - kolejnym królem został rzekomo Leszko II.
Podane przez Kadłubka informacje o Leszku I (z których można by wysnuć wniosek, że żył on w IV wieku p.n.e.) są napisane w normalnej jak na ówczesne czasy konwencji stylistycznej, wpisującej rody władców w możliwie jak najdalsze i najsławniejsze wydarzenia z dziejów całego świata. Troską autora było literackie wyeksponowanie świetności korzeni Piastów, a nie oddanie jakiejkolwiek prawdy historycznej w nowoczesnym rozumieniu. Stoją więc rzecz jasna w całkowitej sprzeczności ze współczesną naukową wiedzą historyczną, jednak przez kilkaset lat wpływały na świadomość narodową polskiej szlachty, zwłaszcza w dobie sarmatyzmu.
[edytuj] Przypisy
- ↑ Wincenty Kadłubek w oryg. pisze "Dictusque est Lestco id cst astutus" co w pl. brzmi "Dano mu imie Lestek, to jest przebiegły"; zob. Magistri Wincentii Chronicon, ed. A. Bielowski, [w:] Monumenta Poloniae Historica, t. 2, Lwów 1872, s. 262 i Mistzr Wincenty Kadłubek, Kronika polska, tłum. B. Kürbis, Wrocław 2006; Prawidłowo imię wywodzi się od "leść, chytrość"; zob. S. Urbańczyk, Leszek, [w:] Słownik Starożytności Słowiańskich, t. III, Wrocław - Warszawa - Kraków 1967, s. 48.
- ↑ Jan Długosz użył takiego imienia aby podkreślić pozytywny charakter tegoż władcy, który miał być pomysłowy. Długoszowi imię Lestek ogólnie kojarzy się negatywnie o czym szczególnie daje pogląd opisując dalej konkurs konny. Za nadanie Przemysłowi potem imienia Lestek odpowiedzialni są u Długosza poddani (więcej zdziałał przebiegłością) lub siła tradycji (zdrobniały Lech - Lestek) i powagi królewskiej (imię licznych książąt); zob. Roczniki, czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego, ks. 1 - 2, Warszawa 1961. s. 199 - 200.
- ↑ Jan Długosz pisze, że po Wandzie nastały rządy 12 naczelników i dopiero po tychże władzę objął Lestek I. Nie podaje do tego żadnych bliższych danych chronologicznych; zob. J. Długosz, op. cit.
