Hipparchos z Nikei
Z Wikipedii
Hipparchos z Nikei (Hipparch; gr. Ἵππαρχος) to żyjący w latach (około 190 p.n.e. - 120 p.n.e.) matematyk, geograf i astronom grecki.
Urodził się w Nikei lub Bitynii (obecnie Turcja). Zmarł na wyspie Rodos. Jest uważany za współtwórcę naukowych podstaw astronomii. Pracował w Aleksandrii i na Rodos, stworzył podstawy teorii planet, która następnie została rozwinięta przez Ptolemeusza (koła mimośrodowe i epicykle).
Jego największe osiągnięcia to:
- zmierzył odległość Ziemi od Księżyca
- zmierzył czas obrotu Ziemi wokół Słońca
- zmierzył kąt nachylenia ekliptyki do równika niebieskiego
- zmierzył mimośród orbity ziemskiej
- odkrył zjawisko precesji i zmierzył szybkość przesuwania się punktu Barana
- wprowadził południki i równoleżniki
- wykonał atlas 1080 gwiazd
- wprowadził wielkości gwiazdowe, stosowany do dziś sposób oceny jasności gwiazd
Przypisuje mu się także wynalezienie astrolabium.
Ponadto opracował "tablicę cięciw" (odpowiednik tablicy sinusów) czym zapoczątkował rozwój trygonometrii, a także pracował nad projekcjami kartograficznymi, czym zapoczątkował rozwój geografii kartograficznej.
Prace Hipparcha zaginęły, znane są z m.in. Almagestu i innych dzieł.
Jego imieniem został nazwany jeden ze sztucznych satelitów Europejskiej Agencji Kosmicznej, który wykonał dokładne pomiary położenia ponad 100 000 bardzo odległych gwiazd.
