Historia Anglii (V-VII wiek)
Z Wikipedii
Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać odnośniki do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
Anglia za czasów arturiańskich (V-VII wiek)
W 410 terytoria brytyjskie uzyskały faktyczną niezależność od Rzymu, potwierdzoną listem cesarza Honoriusza. Ludność na nich mieszkająca nie była jednorodna. Na południowym wschodzie osiedlały się coraz liczniej plemiona germańskie, Saksonowie, Anglowie, Jutowie, czasami także Fryzowie i Frankowie. Rdzenni Brytowie wypychani byli na zachód i na północ, gdzie natrafiali na resztki ludności celtyckiej.
Cywilizacja rzymska, chociaż rozległa, nie była nigdy na tyle głęboko zakorzeniona w społeczeństwie aby pozostawić trwały ślad po odejściu ostatnich legionów. Dotyczyło to również religii chrześcijańskiej, Anglia stała się bowiem ojczyzną Pelagiusza, urodzonego w drugiej połowie IV wieku i głoszącego, w opozycji do ortodoksji, możliwość zbawienia człowieka jego własnymi siłami, bez udziału łaski Bożej.
Historia Wysp Brytyjskich od początku V aż do połowy VI wieku pozostaje wciąż w mrokach ciemnych wieków. Jedyne wiarygodne źródło współczesnych przekazów to dzieło mnicha Gildasa De Excidio Britanniae (ok. 540), bardziej zresztą przypominające traktat moralny niż rzetelną kronikę. Gildas był bowiem mocno związany z nurtem ortodoksyjnym i wyplenienia Brytów przez Saksonów dopatrywał się właśnie w szerzących się herezjach oraz rezygnacji z nawracania germańskich pogan.
Określenie czasy arturiańskie wiążą się z osobą legendarnego króla Artura, o którym jednak w rzeczywistości wiadomo niewiele. Jego imię jest pochodzenia łacińskiego, co wskazuje że pochodził z nielicznej grupy zromanizowanych Brytów. W pierwszej połowie VI wieku piastował urząd vortigerna, namiestnika plemion brytyjskich, skutecznie przeciwstawiając się Saksonom, których podobno pokonał w roku 516 pod Badon. Zginął zaś w innej bitwie z najeźdźcami, w 536 pod Camlan.
Wiek VI znamionował gwałtowny rozwój kościoła celtyckiego, któremu początek dał św. Kolumba, głównie w północnej Irlandii i Szkocji, później także na północnym zachodzie Anglii. Centrum obrządku celtyckiego znajdowało się na wyspie Iona, a administracja kościoła opierała się na sieci klasztorów, a nie na biskupstwach w ośrodkach miejskich. Mnisi celtyccy żyli w bardziej surowej regule i nie dążyli do sprawowania władzy świeckiej. Drobne różnice dotyczyły również daty obchodzenia Wielkanocy, formy tonsury i święcenia kapłanów. Unifikacja obu obrządków nastąpiła na synodzie we Whitby w 663, głównie pod naciskiem władzy świeckiej, która w Rzymie upatrywała szansę na zachowanie jedności z kontynentem.
