Izomeria konformacyjna
Z Wikipedii
Izomeria konformacyjna to rodzaj izomerii cząsteczek chemicznych, polegająca na częściowym zablokowaniu swobodnej rotacji podstawników lub pojedynczych atomów, występujących przy dwóch atomach połączonych pojedynczym wiązaniem chemicznym. Izomery konformacyjne różnią się konfiguracją atomów (czyli ich wzajemnym ułożeniem w przestrzeni), lecz mogą się wzajemnie w siebie przekształcać bez reakcji chemicznej, na skutek skoordynowanych ruchów fragmentów cząsteczki.
Izomeria konformacyjna występuje w głównie w związkach, które posiadają bardzo rozbudowane przestrzennie podstawniki, lub podstawniki, które nawzajem silnie z sobą oddziałują przez przestrzeń, tworząc np: słabe wiązania wodorowe. Czasami zdarza się także obserwować tę izomerię w przypadku związków, które jej normalnie nie wykazują, gdy schłodzi się je do bardzo niskich temperatur.
W populacjach cząsteczek, które nie mają zablokowanej swobody ruchów konformacyjnych, mówi się raczej o ich strukturach konformacyjnych, lub krótko o ich konformerach, niż izomerach konformacyjnych, choć w praktyce izomery konformacyjne i konformery różni tylko ich trwałość, a granica między nimi jest często płynna. Struktury konformacyjne znajdują się zwykle w stanie dynamicznej równowagi, co oznacza że cały czas jedne ulegają przemianie w drugie. W tego rodzaju układach zdarza się jednak czasem, że któraś ze struktur jest energetycznie uprzywilejowana i jest jej więcej niż pozostałych. Np. dla cykloheksanu uprzywilejowana jest konformacja krzesłowa, podczas gdy dwie pozostałe możliwe konformacje łódkowa i skręcona, stanowią w temperaturze pokojowej mniej niż 10% całej populacji cząsteczek.
Izomery konformacyjne często przedstawia się za pomocą tzw. projekcji Newmana.
Zobacz też:
