Kanał Mazurski
Z Wikipedii
Spis treści |
[edytuj] Projekt
Projekt budowy Kanału Mazurskiego, który powstał pod koniec XIX w. opierał się na wcześniejszych pracach braci polskich , którzy osiedli na terenie Prus Książęcych. W XVII w. Józef Naronowicz-Naroński opracował dokładne mapy jezior i plan połączenia kanałem rzeki Pregoły z Niemnem, a kontynuator jego prac Samuel Suchodolec (Suchodolski) opracował projekt kanału mającego połączyć jez. Śniardwy z jez. Niegocin i dalej z rzeką Pregołą.
[edytuj] Budowa
Budowę kanału rozpoczęto w 1911, ale budowę jego przerwała wkrótce I wojna światowa. Budowę kanału wznowiono w 1934 i kontynuowano ją do 1940. Po II wojnie światowej nie podjęto przerwanych prac. Kanał Mazurski łączyć miał jezioro Mamry z rzeką Łyną na terenie obwodu kaliningradzkiego, która jest dopływem Pregoły.
[edytuj] Stan obecny
Długość kanału wynosi 51,7 km w tym 22 km na terenie Polski. Różnica poziomu wód pomiędzy jez. Mamry (poziom lustra wody 116 m nad poziom morza), a rzeką Łyną (5 m n.p.m., w miejscu połączenia kanału z rzeką) wynosi około 111 m. Różnicę poziomów wody zniwelowano za pomocą 10 śluz i dwóch jazów. Na terenie Polski znajduje się 5 śluz i dwa jazy walcowo-ruchowe. Szerokość kanału od jez. Mamry do miejscowści Leśniewo gm. Srokowo wynosi od 20 do 25 m, przy głębokości 1,4 - 1,8 m . Woda znajduje się w obwałowaniach wynoszących się nad okoliczny teren. Kanał zaślepiony jest groblą ziemną przed Leśniewem. Na odcinku bez wody do jeziora Rydzówka znajdują się dwie śluzy (jedna wykonana w 30%, druga w 15%). Za jez. Rydzówka znajduje się jedyna dokończona śluza w pobliżu miejscowości Guja (9,3 km od jez. Mamry). Śluza posiada szerokość 7,7 m, długość 52 m i głębokość 14,9 m. Dalsze dwie śluzy po stronie polskiej znajdują się koło miejscowości Bajory Małe gm. Srokowo. Kanał był projektowany do przepływu statków o wyporności do 240 ton. Obecnie na części kanału w okolicach Bajor jest rezerwat przyrody.