Kanon rzymski
Z Wikipedii
Kanon rzymski to część Mszy świętej. W rycie trydenckim jest to jedyna modlitwa eucharystyczna, a w nowym rycie mszy, kanon rzymski jest jedną z dopuszczalnych modlitw eucharystycznych (tzw. pierwsza modlitwa eucharystyczna).
[edytuj] Kanon rzymski w rycie trydenckim
Historia kanonu rzymskiego sięga IV wieku. Od czasów papieża Grzegorza Wielkiego modlitwa ta nie była zmieniana i jest jedną z najstarszych modlitw Kościoła. Jej znaczenie i świętość potwierdził Sobór Trydencki nazywając go - podczas 22. sesji - wolnym od wszelkiego błędu i zastrzegł, że jeśli ktoś twierdzi, że Kanon Mszy zawiera błędy i że dlatego winien być zniesiony – niech na niego będzie anatema!
Kanon poprzedzony jest prefacją i śpiewem Sanctus. W całości jest odmawiany po cichu przez kapłana. W tym czasie wierni klęczą. Postawa kapłana (wzniesione ręce, pochylenie, przyklękanie) i gesty jakie wykonuje (wielokrotny znak krzyża) są również świadectwem wagi tej części mszy. Kanon składa się z kilku części:
- Te igitur... - Piersze wspomnienie: Kościoła
- Memento, Domine... - Drugie wspomnienie: obecnych na mszy i tych za kogo mszę się odprawia
- Communicantes... - Trzecie wspomnienie: świętych. Te trzy części to połowa modlitw wstawienniczych kanonu. Pozostałe nastąpią po konsekracji.
- Hanc igitur... - Prośba o przyjęcie ofiary
- Quam oblationem... - Prośba o przemienienie chleba i wina w Ciało i Krew Jezusa Chrystusa, czyli epikleza
- Konsekracja chleba i wina - Centralny punkt mszy podczas którego zachodzi transsubstancjacja
- Unde et memores... - Wspomnienie męki Chrystusa, anamneza
- Supra quae... - Modlitwa ofiarna po konsekracji, wspomnienie patriarchów Starego Testamentu
- Supplices te rogamus... - Prośba o uświęcenie przyjmujących Ciało i Krew Chrystusa, niekiedy uważana za część epiklezy po konsekracji.
- Memento etiam... - Czwarte wspomnienie: za zmarłych
- Nobis quoque peccatoribus... - Piąte wspomnienie: za grzeszników
- Per quem haec omnia... - Szóste wspomnienie: za całe stworzenie
- Per ipsum... - Uroczyste zakończenie kanonu, uwielbienie Trójcy Świętej
[edytuj] Kanon rzymski w nowym rycie
Jest najbardziej uroczystą i najbardziej rozbudowaną z kilku modlitw eucharystycznych. Zasadniczo jest oparty na łacińskiej wersji kanonu, jednak nie jest dosłownym jego tłumaczeniem. Inaczej niż w innych modlitwach eucharystycznych, rozpoczyna się modlitwą za Kościół, potem za żyjących. Następnie odmawia się wspomnienie tajemnicy dnia i świętych. Potem następuje modlitwa o przyjęcie darów. Kolejnym elementem Kanonu jest epikleza i modlitwa konsekracji chleba i wina. Po czym następuje anamneza ze wspomnieniem patriarchów Starego Testamentu. Po tej części Kanonu następuje modlitwa za zmarłych oraz o wstawiennictwo męczenników. Kanon Rzymski podobnie jak inne modlitwy eucharystyczne kończy doksologia wielka.
Odmawianie pierwszej modlitwy eucharystycznej zaleca się w największe święta: Triduum Paschalne, Narodzenie Pańskie, Objawienie Pańskie, Zesłanie Ducha Świętego oraz w święta apostołów.
