Karabin maszynowy MG 08/15
Z Wikipedii
| Maschinengewehr 08/15 | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | Niemcy |
| Rodzaj | lekki karabin maszynowy |
| Historia | |
| Prototypy | 1915 |
| Produkcja seryjna | 1915 - 1918 |
| Wyprodukowano | >130 000 egz. (MG 08/15) 1000 egz. (MG 08/18) 23 000 egz. (LMG 08/15) |
| Dane techniczne | |
| Kaliber | 7,92 mm |
| Nabój | 7,92 x 57 mm Mauser |
| Taśma nabojowa | parciana, 100 nab. |
| Wymiary | |
| Długość | 1400 mm |
| Długość lufy | 720 mm |
| Masa | |
| broni | 14 kg (MG 08/15, własna, bez wody) 14,5 kg (MG 08/18 własna) 21 kg (MG 08/15 w położeniu bojowym) 16 kg (MG 08/18 w położeniu bojowym) |
| lufy | 1,8 kg |
| wyposażenia dodatkowego | 1,7 kg (dwójnóg) |
| Inne | |
| Prędkość pocz. pocisku | 890 m/s |
| Szybkostrzelność teoretyczna | 450-600 strz/min |
| Zasięg skuteczny | ok. 800 m |
Maschinengewehr 08/15 - (leMG 08/15, lkm wz.08/15) niemiecki lekki karabin maszynowy. Był on oparty konstrukcyjnie na ckm-ie MG08. Opracowany został w 1915 i wprowadzony masowo jako broń maszynowa pododdziałów piechoty niemieckiej w okresie I wojny światowej. W mniejszych ilościach używany był także przez Wehrmacht podczas II wojny światowej.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Przed wybuchem pierwszej wojny światowej w Niemczech nie doceniano znaczenia ręcznych karabinów maszynowych. Według ówczesnej niemieckiej terminologii nie były one nawet karabinami maszynowymi (Maschinengewehr) ale Muskete. Po wybuchu wojny okazało się że potrzebny jest karabin maszynowy lżejszy niż ciężki karabin maszynowy mogący wspierać piechotę w czasie natarcia (niemiecki ckm MG08 ważył w położeniu bojowym 66,5 kg). W odróżnieniu od innych armii które doceniły rkmy (francuski Chauchat, amerykański Lewis) Niemcy postanowili opracować broń o zasilaniu taśmowym, cięższą od rkm, ale o szybkostrzelności niewiele ustępującej ckmom.
W 1915 roku rozpoczęto prace nad nowa bronią. Pracami kierował kapitan Friedrich von Merkatz. Ponieważ ważne było jak najszybsze wprowadzenie nowej broni do uzbrojenia postanowiono oprzeć się na konstrukcji ckm MG08. Zastosowano lżejszą komorę zamkową o cieńszych ściankach i zmienionym kształcie, zachowano chłodzenie wodne ale zmniejszono pojemność chłodnicy (2,8 zamiast 4 litrów). Broń wyposażono w chwyt pistoletowy, kolbę i masywny dwójnóg.
Pod presją czasu broń w tej postaci skierowano do produkcji. Z perspektywy czasu należy uznać to za błąd. Plany von Merkatza szły bowiem dalej niż opracowanie lekkiej odmiany MG08. W 1916 roku opracowana była końcowa wersja jego broni: pierwszy uniwersalny karabin maszynowy Einheitsmaschinengewehr 16 (lkm MG 08/15 z zaczepami umożliwiającymi zamienne stosowanie dwójnogu lub podstawy trójnożnej). MG16 był zdecydowanie lepszy niż para MG 08 plus MG 08/15 ale w tym czasie oba te karabiny były już produkowane masowo i na wprowadzenie nowej broni nie zdecydowano się.
Pierwsze użycie bojowe MG 08/15 błyskawicznie obnażyło wady projektowanej w pośpiechu broni. Lkm był nadal zasilany ze standardowych taśm 250 nabojowych więc przy każdej zmianie stanowiska konieczne było rozładowanie broni. Ponieważ MG 08/15 był zasilany przy pomocy taśmy ciągłej, należało przewlec taśmę przez karabin. W pierwszych seriach lkmu MG 08/15 do wykonania tej czynności konieczne były dwie osoby (jedna osoba przytrzymywała wyłącznik zaczepów taśmy i łapkę suwaka, a druga wyciągała taśmę). Aby uprościć tę operację MG 08/15 zaczęto wyposażać w dłuższą łapkę suwaka taśmy dzięki czemu stało się możliwe rozładowanie broni przez jedną osobę (lewa ręka naciskała wyłącznik zaczepów taśmy i dłuższą łapkę suwaka, prawa wywlekała taśmę) ale było to połowiczne rozwiązanie problemu. Po ponownym zajęciu stanowiska należało karabin załadować. O ile w przypadku pełnej taśmy nie stanowiło to problemu o tyle taśma częściowo wystrzelona przy ładowaniu zahaczała o wszystkie możliwe mechanizmy wewnętrzne. Problemom z ładowaniem-rozładowaniem zaradzono wprowadzając w 1916 roku Patronnentrommel 16. Była to puszka zawierająca 100 nabojową taśmę mocowana na specjalnym zaczepie z prawej strony broni.
Następne problemy pojawiły się zimą. W niskich temperaturach zaczęła zamarzać woda w chłodnicy. Aby temu zapobiec pod chłodnicą zaczęto montować blaszane pudełko do którego wkładano rozżarzone węgle. Pudełko było wyposażone w komin biegnący wzdłuż chłodnicy. Ponieważ komin był wyposażony w ucho możliwe było przenoszenie karabinu z takim podgrzewaczem.
Pomimo wyeliminowania niektórych problemów jedna wada pozostała: MG 08/15 był bronią bardzo niecelną. Źle dobrane miejsce zamocowania dwójnogu w połączeniu z falowaniem wody w chłodnicy powodowało że karabin podczas strzelania chybotał się w niemożliwy do opanowania sposób. Z problemem tym radzono sobie stosując improwizowane dwójnogi w połowie długości chłodnicy.
Pomimo tych wad MG 08/15 został wyprodukowany w ilości ponad 130 000 egzemplarzy, co sprawiło że stał się najbardziej rozpowszechnionym niemieckim karabinem maszynowym. Poza wersją MG 08/15 produkowano także lotniczy karabin maszynowy LMG 08/15 (23 000 egz.) i chłodzony powietrzem MG 08/18 (ok. 1000 egz).
Po zakończeniu wojny MG 08/15 pozostał na uzbrojeniu Reihswehry. W używanych egzemplarzach w następnych latach wprowadzono szereg drobnych modyfikacji. Najważniejszymi z nich było przeniesienie dwójnogu pod przednią część chłodnicy i dostosowanie go w 1936 roku do zasilania taśmą metalową Gurt 34 (wprowadzona razem z ukm MG34).
W 1924 roku zmieniono nazwę tego karabinu. Do tego roku Niemcy rozróżniali Muskete (czyli ręczne karabiny maszynowe) i Maschinengewehr (czyli lekki i ciężkie karabiny maszynowe). Nowa nomenklatura wprowadziła podział na leichte Maschinengewehr (ręczne i lekkie karabiny maszynowe) i schweres Maschinengewehr (ciężkie karabiny maszynowe). Od tego roku MG 08/15 stał się leMG 08/15.
Po wprowadzeniu do uzbrojenia MG34 rola leMG 08/15 zaczęła spadać. W 1938 został wycofany z uzbrojenia piechoty. Jednak jako broń forteczna doczekał końca wojny.
W Wojsku Polskim MG 08/15 jako lkm wz. 08/15 używano od 1918 roku, maksymalnie posiadano ich około 7500 sztuk. We wrześniu 1939 roku nie były już szeroko używane - 5700 sztuk znajdowało się głównie na uzbrojeniu artylerii, saperów i niektórych batalionów Obrony Narodowej oraz w jednostkach pomocniczych Wojska Polskiego.
[edytuj] Wersje
- MG 08/15 - lkm chłodzony wodą
- LMG 08/15 (Luftgekühlte Maschinengewehr 08/15) - lotniczy karabin maszynowy chłodzony powietrzem.
- MG 08/18 - lkm chłodzony powietrzem
[edytuj] Opis konstrukcji
Lekki karabin maszynowy MG 08/15 był zespołową bronią samoczynną. Zasada działania oparta o krótki odrzut lufy. Ryglowanie układem kolankowo-dźwigniowym. Mechanizm spustowy umożliwiał tylko ogień ciągły. Zasilanie taśmowe (taśma ciągła, parciana). Przeładowanie obrotową rączką zamkową. MG08 posiada lufę niewymienną, chłodzoną wodą, zakończoną odrzutnikiem. Przyrządy celownicze składają się z muszki stałej i nastawnego celownika ramkowego. Podstawa dwunożna.
[edytuj] Bibliografia
- Leszek Erenfeicht, Null-acht fünfzehn, Strzał 12/2004. ISSN 1644-4906
[edytuj] Linki zewnętrzne
| Broń strzelecka armii niemieckiej z okresu II wojny światowej | |
|---|---|
| Pistolety | Pistolety maszynowe |
| P08 | P38 | PP | PPK | M1914/34 | HSc | 38H | MP18 | MP28II | MP38 | MP40 | MP 41 EMP | MP3008 | MP 34 | MP 35 |
| Karabiny i karabinki | Karabiny maszynowe |
| Kar98k | Gew41(M) | Gew43/Kar43 | StG44 | FG42 | VG 1-5 | MG 13 | leMG08/15 | sMG08 | MG34 | MG42 |
| Granatniki | Granatniki i karabiny przeciwpancerne |
| l.Gr.W.36 | Kampfpistole | Panzerschreck | Panzerfaust | PzB38/39/GrB39 | M.SS-41 |
| Granaty ręczne | |
| Stielhgr.24/Stielhgr.39 | Eihandgranate 39 | |
