Ksenobiotyk
Z Wikipedii
Ksenobiotyk (z gr. ksenos - obcy i bioticos) - związek chemiczny występujący w organizmie, który ani go nie produkuje ani też w normalnych warunkach nie przyjmuje z pożywieniem. Inaczej jest to substancja chemiczna nie będąca naturalnym składnikiem żywego organizmu. Inne nazwy to: substancja obca, egzogenna, materiał antropogenny.
Definicja ta obejmuje substancje obce dla organizmu docelowego. Określa się nią większość trucizn i leków. Ważną grupę ksenobiotyków stanowią związki chemiczne otrzymane przez człowieka, o strukturze chemicznej nie występującej w przyrodzie, do których organizmy nie przystosowały się na drodze wcześniejszej ewolucji.
Przykłady:
- leki (np. antybiotyki)
- trucizny (np. dioksyna)
Większość ksenobiotyków ulega w organizmie ludzkim biotransformacji, za wyjątkiem związków silnie polarnych np kwas ftalowy, lub lotnych,takich jak eter etylowy. Przemiany ksenobiotyków podzielić można ogólnie na dwie fazy:
- I - utlenianie, redukcja, hydroliza
- II - reakcje sprzęgania