Lahar
Z Wikipedii
Lahar, spływ popiołowy - rodzaj katastrofy naturalnej podobnej do powodzi, wywołanej przez aktywność wulkaniczną. Są to materiały piroklastyczne - popioły wulkaniczne zmieszane z wodą deszczową, stopionym śniegiem lub lodowcem albo wodą z istniejącego wcześniej jeziora kalderowego. Powstała w ten sposób błotnista rzeka spływa po stoku stożka wulkanicznego z ogromną prędkością - czasem do 100 km/h - i zabiera ze sobą skały, głazy i drobniejsze kamienie, często także lodowe bryły i niesie niekiedy na duże odległości. Prócz niszczących skutków szybko spływających mas wód i błota lahar niesie również ze sobą chemiczne zanieczyszczenia wulkaniczne, zwłaszcza jeśli woda pochodzi z jeziora kalderowego w kraterze wulkanu.
Powstały po wybuchu wulkanu Nevado del Ruiz (Kolumbia) lahar zalał w 1985 oddalone o 47 km od wulkanu miasto Armero, zabijając 23 tys. ludzi.
Inne tego rodzaju zdarzenie, na mniejszą znacznie skalę, miało miejsce w Nowej Zelandii w grudniu 1953, kiedy w pobliżu miejscowości Tangiwai spływający z jeziora w kraterze wulkanu Ruapehu kwaśny lahar zerwał most kolejowy tuż przed przejeżdżającym ekspresem z Wellington do Auckland. Maszyniści nie zdołali zatrzymać pociągu i lokomotywa wraz z pięcioma wagonami spadła w przepaść. Zginęło 151 osób, a szczątki pociągu zniesione zostały na odległość kilku, a ciała i bagaż zabitych - kilkunastu kilometrów.
Po wybuchu Pinatubo w czerwcu 1991 lahar wytworzył się z popiołów wulkanicznych zmieszanych z wodami tropikalnych ulew przechodzącego akurat przez Filipiny tajfunu i zalał setki hektarów ziemi zabijając 143 osoby (ogółem liczba ofiar Pinatubo była większa i wyniosła 364 zabitych, w tym 221 w wyniku bezpośrednich opadów gorących opadów piroklastycznych oraz ok. 700 zmarłych w wyniku wybuchłej w miejscu katastrofy epidemii).
Lahary spływające z jawajskiego wulkanu Kelud pochłonęły 10 tysięcy ofiar w 1586 i później jeszcze raz, ok. 5 tys. w 1919.
