Mała Konstytucja z 1919
Z Wikipedii
Mała Konstytucja z 20 lutego 1919 r. to Uchwała Sejmu Ustawodawczego z dnia 20 lutego 1919 r. w sprawie powierzenia Józefowi Piłsudskiemu dalszego sprawowania urzędu Naczelnika Państwa (Dz.Pr.P.P. Nr 19, poz. 226).
Spis treści |
[edytuj] Ustrój państwa wg Małej Konstytucji
Mała Konstytucja wprowadzała w Polsce system rządów komitetowych[1] - najwyższą władzę w państwie stanowił Sejm Ustawodawczy, którego wolę wykonywać miał Naczelnik Państwa oraz Rada Ministrów, jako swoisty komitet pozbawiony własnych, niezależnych od parlamentu uprawnień.
[edytuj] Prawa i ograniczenia Naczelnika Państwa
- Naczelnik Państwa na podstawie "porozumienia z Sejmem" powoływał rząd.
- Naczelnik Państwa i rząd byli odpowiedzialni przed Sejmem.
- Naczelnik Państwa został pozbawiony inicjatywy ustawodawczej.
- Naczelnik Państwa nie posiadał prawa do rozwiązywania parlamentu.
- Akty prawne wydawane przez Naczelnika Państwa wymagały kontrasygnaty właściwego ministra.
[edytuj] Kalendarium Małej Konstytucji:
- uchwalona 20 lutego 1919 roku
- ogłoszona 27 lutego 1919 roku w "Dzienniku Praw Państwa Polskiego" Nr 19, pod poz. 226
- weszła w życie 27 lutego 1919 roku, pozbawiając mocy obowiązującej Dekret z dnia 22 listopada 1918 r. o najwyższej władzy reprezentacyjnej Republiki Polskiej (Dz.Pr.P.P. Nr 17, poz. 41)
- zmieniona 25 lutego 1920 roku przez Uchwałę Sejmu z dnia 13 lutego 1920 r. uzupełniającą uchwałę Sejmu z dnia 20 lutego 1919 r. (Dz.U. Nr 17, poz. 84)
- uchylona 1 czerwca 1921 roku przez art. 126 ust. 2 Ustawy z dnia 17 marca 1921 r. - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 44, poz. 267) oraz - w stosunku do praw i obowiązków Naczelnika Państwa - art. 2 Ustawy przechodniej z dnia 18 maja 1921 r. do Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 marca 1921 r. w sprawie tymczasowej organizacji władzy zwierzchniej Rzeczypospolitej (Dz.U. Nr 44, poz. 268).
[edytuj] Przypisy
- ↑ A. Ajnenkiel, Konstytucje Polskie w rozwoju dziejowym 1791-1997, Warszawa 2001, s. 161
I Rzeczpospolita: Konstytucja 3 maja (1791)
Okres rozbiorów Polski: Konstytucja Księstwa Warszawskiego (1807) • Konstytucja Królestwa Polskiego (1815)
II Rzeczpospolita: Mała Konstytucja (1919) • Konstytucja marcowa (1921) • Nowela sierpniowa (1926) • Konstytucja kwietniowa (1935)
PRL: Mała Konstytucja (1947) • Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (1952) • Nowela kwietniowa (1989)
III Rzeczpospolita: Mała Konstytucja (1992) • Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (1997)