Metody wyodrębniania kosztów stałych i zmiennych
Z Wikipedii
Istnieje wiele metod podziału całkowitych kosztów przedsiębiorstwa na stałe i zmienne. Metody te można podzielić na dwie podstawowe grupy:
- Metoda księgowa polega na zaliczaniu poszczególnych pozycji kosztów do grupy kosztów stałych lub zmiennych przez księgowego albo innego specjalistę.
- Metody statystyczno-matematyczne polegają na zastosowaniu jednego z następujących możliwych podejść:
- Metoda wizualna – graficzne wyznaczenie linii kosztów, wskazującej poziom kosztów stałych – polega na naniesieniu na układ współrzędnych poniesionych kosztów i odpowiadającej im produkcji, a w dalszym postępowaniu na wyznaczeniu – w sposób wzrokowy – trendu kosztów i wykreśleniu linii prostej najlepiej dopasowanej do umieszczonych na płaszczyźnie punktów. Punkt przecięcia wyznaczonej linii z osią rzędnych (powyżej punktu zero) wyznacza poziom kosztów stałych.
- Metoda dwóch punktów – oszacowanie wielkości ekstremalnych i kosztu krańcowego produkcji – polega na wyróżnieniu z szeregu czasowego kosztów i produkcji (np. w układzie miesięcznym) dwóch obserwacji ekstremalnych (skrajnych): minimalnej i maksymalnej. Z użyciem tych wielkości jest obliczany koszt krańcowy, który jest określany jako przyrost kosztów całkowitych między wybranymi punktami ekstremalnymi, przypadający na dodatkową jednostkę produkcji. Na tej podstawie szacuje się poziom kosztów stałych jako różnicę między kosztami całkowitymi a kosztami danej produkcji.
- Metoda regresji – oszacowanie parametrów linii regresji kosztów z użyciem metody najmniejszych kwadratów – polega na wyznaczeniu równania linii prostej najlepiej odzwierciedlającego rozkład danych. Odchylenie tych danych rzeczywistych od linii prostej jest mierzone sumą kwadratów odległości między uzyskaną linią a tymi danymi.
- Metoda dynamiczna – oszacowanie parametrów funkcji kosztów całkowitych – jeżeli funkcja ma postać prostoliniową, to wówczas koszty proporcjonalnie zmienne równe są kosztom krańcowym (pierwsza pochodna funkcji), a koszty stałe – różnicy między kosztami całkowitymi a zmiennymi.
