Mujnak
Z Wikipedii
Mujnak, także Moynaq, uzb. Mo‘ynoq albo Мўйноқ, ros. Муйнак - niewielkie miasto w Uzbekistanie, w autonomicznym regionie Karakałpacja, obecnie (2006) zamieszkane przez kilkaset osób (w 1972 - 10,4 tysięcy mieszkańców), ośrodek administracyjny rejonu Mujnak. Telefoniczny numer kierunkowy +36132.
Miasto (do 1963 - przysiółek) założono na półwyspie Mujnak na południowym brzegu Jeziora Aralskiego, w pobliżu delty Amu-Darii; w przeszłości przystań rybacka i główny port Uzbeckiej SRR nad Jeziorem Aralskim i ośrodek przemysłu przetwórstwa ryb. Obecnie - na skutek wysychania Jeziora Aralskiego i rzeki Amu-Darii[1] - ponad sto kilometrów od linii brzegowej.
Najbliższa linia kolejowa znajduje się ok. 100 km na południe od Mujnaku, stacja Kungrad (ros. Кунград, dawniej pod nazwą Żeleznodorożnyj) na linii Czardżuj-Makat (Чарджоу-Макат). W odległości 165 km znajduje się miasto Nukus (Нукус), stolica Republiki Karakałpackiej.
Mieszkańcy Mujnaku w większości żyją z rent i zasiłków, tutejszy przemysł przestał istnieć wraz z upadkiem rybołówstwa. Duża zawartość soli w glebie nie pozwala na uprawę żadnych roślin, dokuczliwe są także braki wody pitnej. Zatrucie ziemi i dawnego dna jeziora trującymi środkami ochrony roślin skutkuje dużą zawartością toksycznych substancji w przenoszonych z wiatrem pyłach, a to wpływa na wysoką umieralność mieszkańców i śmiertelność rodzących się tu niemowląt. Z tych, które udaje się utrzymać przy życiu znaczny odsetek jest obciążonych wrodzonymi chorobami. Nie jest wiadoma skala dodatkowego zagrożenia wynikającego z faktu, że nad Jeziorem Aralskim prowadzono w czasach ZSRR badania i testy z bronią biologiczną; jedno z dawnych tajnych laboratoriów tej broni[2] znajdowało się na niezbyt odległej od Mujnaku[3] Wyspie Odrodzenia, która od roku 2001 jest już tylko półwyspem i ma połączenie lądowe z pozostałym terytorium Karakałpacji.
[edytuj] Przypisy
- ↑ w wyniku rabunkowej gospodarki wodnej ZSRR na rzekach wpływających do Jeziora, których wody wykorzystywane są do nawadniania ekstensywnych upraw bawełny w Kazachstanie i Uzbekistanie
- ↑ obecnie porzucone ale nie zlikwidowane, pojemniki z niebezpieczną zawartością wciąż się tam znajdują i rdzewieją
- ↑ ok. 150 km w linii prostej na północ
Współrzędne: 43°46' N 59°02' E 
