Nerecznica samcza
Z Wikipedii
Nerecznica samcza | |
Systematyka | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Gromada | paprotniki |
Podgromada | Polypodiophytina |
Klasa | paprocie |
Podklasa | paprocie cienkozarodnikowe |
Rząd | paprotnikowce |
Rodzina | paprotkowate |
Rodzaj | nerecznica |
Gatunek | nerecznica samcza |
Nazwa systematyczna | |
Dryopteris filix-mas | |
(L.) Schott |
Nerecznica samcza (Dryopteris filix-mas (L.) Schott) - gatunek paproci z rodziny nerecznicowatych. Występuje w Ameryce Północnej, Azji i Europie. Nerecznica samcza osiąga wysokość od 35 cm do 150 cm. Spotykana w cienistych lasach, na skałach, wzdłuż strumieni, gatunek pospolity w całej Polsce.
Spis treści |
[edytuj] Miejsca występowania
W lasach liściastych na siedliskach żyznych, świeżych i wilgotnych, mniej licznie w lasach mieszanych i zaroślach.
[edytuj] Charakterystyka
- Sporofit
- Składa się z kłącza i liści.
- Liście
- Liście są zielone. Na dolnej stronie liści znajdują się skupienia zarodni (łac. sorii) czyli sporangiów, a każde z nich przykryte jest zawijką.
- Rozmnażanie
- W młodych zarodniach różnicuje się archespor, czyli powstają także komórki macierzyste spor (mejocyty), a następnie tworzą się tetradry zarodników. Rozwój zarodni: zarodnia powstaje na dolnej stronie liścia z komórki epidermalnej. Na skutek podziałów tej komórki epidermalnej tworzy się najpierw wyrostek złożony z kilku komórek. Komórka wierzchołkowa tego wyrostka dzieli się poprzecznie na dwie, z których komórka niżej położona staje się pierwotna komórka archesporu. W następnym stadium pierwotna komórka archesporialna odcina dookoła siebie komórki zwane wyściełającymi. Następnie pierwotna komórka archesporialna dzieli się na dwie, cztery, osiem, do szesnastu tworzących ostatecznie tkankę archesporialną. Komórki te powstają w podziałach mitotycznych. Są one diploidane o liczbie chromosomów podwójnej (2n). Wymienione komórki stają się macierzystymi dla zarodników (spor), czyli stają się mejocytami.
- Roślina trująca
- Wszystkie części są trujące.
[edytuj] Zastosowanie
Właściwości lecznicze znano już w starożytności. Surowcem leczniczym jest kłącze (Rhizoma Filicis maris) które zbiera się po obumarciu liści. Suszy się je w temperaturze około 35ºC. Zawierają dużo skrobi i barwników oraz filmaron, aspidinofilicynę oraz floroglucynę. W weterynarii i medycynie jest stosowany na tasiemca wyciąg eterowy, ale za duża dawka powoduje uszkodzenie nerwu ocznego. Natomiast odwar służy do okładów na trudno gojące się rany oraz na bóle gośćcowe.
[edytuj] Ciekawostki
Bardzo często stosowana jest (nawet w literaturze naukowej, botanicznej) niepoprawna nazwa rodzajowa narecznica. Jest ona wynikiem błędu drukarskiego w kluczu do oznaczania Rośliny polskie... wielokrotnie potem powielanego. Nazwa nerecznica wywodzi się od nerkowatego kształtu kupek zarodni na dolnej stronie liści.