Nielot
Z Wikipedii
Nielot - ptak, który wtórnie w wyniku ewolucji utracił zdolność lotu (z powodu braku zagrożeń ze strony drapieżników lub obrania innej strategi przetrwania). Obecnie istnieje około czterdziestu gatunków nielotnych ptaków. W ewolucji nielotność powstawała wielokrotnie i dotyczyła zarówno ptaków wodnych jak i lądowych jest to więc sztuczna, polifiletyczna grupa ptaków.
Główną anatomiczną różnicą między nielotami a ptakami latającymi są mniejsze kości skrzydeł a także brak lub zredukowany grzebień na mostku. Do grzebienia przyczepione są mięśnie odpowiadające za ruch skrzydeł. U ptaków nielatających kość ta uległa redukcji z uwagi na brak potrzeby poruszania skrzydłami.
Najbardziej znane ptaki nielotne to pingwiny, strusie, nandu, kazuary, kiwi i emu. Krajem o największej liczbie nielotnych gatunków ptaków jest Nowa Zelandia (uwzględniając kilka gatunków pingwinów). Na Nowej Zelandii przed przybyciem człowieka (około XI wieku naszej ery) nie było żadnych większych lądowych drapieżników. Wiele ptaków bez presji drapieżników nie potrzebowało zdolności do lotu i utraciło ją w wyniku ewolucji. Tak powstały takie gatunki jak kiwi, kakapo, takahe czy wymarły w czasach historycznych moa.
Najmniejszym nielotnym ptakiem jest chruścielak karłowaty z wyspy Inaccessible. Ma 17 cm długości i waży około 30 g. Największym (zarówno najwyższym jak i najcięższym) współcześnie żyjącym nielotem jest struś. Osiąga wysokość do 2,75 m oraz masę do 160 kg. Jednak największym nielotnym ptakiem występującym kiedykolwiek na Ziemi był mamutak (struś madagaskarski). Osiągał do 3 m wysokości i masę do 500 kg. Największymi ptakami drapieżnymi były prehistoryczne nieloty z rodziny Phorusrhacidae. Ważyły do 130 kg.
Nieloty wymarłe w czasach historycznych: alka olbrzymia, moa, dronty, mamutaki.
Nieloty wymarłe w czasach prehistorycznych: Bullockornis planei, Dromornis stirtoni, Phorusrhacidae.
[edytuj] Literatura
Hanzák J., Formánek J. Encyklopedia Ptaków. Oficyna Wydawnicza "Delta W-Z", Warszawa 1993.
Mielczarek P., Cichocki W. Polskie nazewnictwo ptaków świata. Notatki ornitologiczne tom 40, 1999.