Noc polarna
Z Wikipedii
Noc polarna - występujące w strefach polarnych zjawisko, kiedy Słońce przebywa pod horyzontem ponad 24 h. Kilka warunków przyczynia się do tego, iż noc polarna nie jest tak ciemna jak mogłoby się wydawać. Jak długo Słońce nie jest zbyt nisko pod horyzontem, jego promienie nadal trafiają do wyższych warstw atmosfery, gdzie są rozpraszane i odbijane w kierunku powierzchni ziemi. Powoduje to powstawanie zjawiska zmierzchu. Okres zmierzchu dzielony jest zwykle na trzy przedziały, wg pozycji słońca poniżej horyzontu:
- zmierzch cywilny, gdy Słońce znajduje się pomiędzy 0° a 6° poniżej horyzontu,
- zmierzch nawigacyjny - Słońce między 6° a 12° poniżej horyzontu
- zmierzch astronomiczny - Słońce między 12° a 18° poniżej horyzontu.
W okresie przejściowym od zmierzchu cywilnego do nawigacyjnego, tzn. gdy Słońce znajduje się na wysokości ok. 6 stopni poniżej horyzontu, wg tradycyjnej definicji jest możliwe przy bezchmurnym niebie czytanie gazety przez osoby normalnie widzące. Gdy Słońce znajduje się poniżej 18 stopni pod horyzontem zanikają praktycznie wszystkie ślady światła dziennego.
W regionach polarnych zmierzch jest szczególnie ważny nie tylko dlatego, że wykorzystuje się tu każdy ślad światła, lecz również dlatego, że czas trwania zmierzchu jest znacznie dłuższy niż w niskich szerokościach. Wynika to z faktu, że codzienna droga Słońca tworzy mały kąt z powierzchnią ziemi, tak więc Słońce porusza się w sferze zmierzchu przez długi czas.
Podczas polarnej nocy rolę źródła światła przejmuje Księżyc. W czasie od jednego do następnego nowiu, tj. ok. 29,5 dni, Księżyc porusza się przez prawie te same partie nieba co Słońce podczas obiegu rocznego. Oznacza to, że Księżyc w pełni jest niemalże tak wysoko o północy, jak Słońce w ciągu dnia w południe. W środku zimy polarnej Księżyc pozostaje nieprzerwanie ponad horyzontem przez kilka dni w okresie pełni, podobnie jak Słońce pozostaje wysoko nad horyzontem przez kilka tygodni podczas okresu letniego przesilenia. Odpowiednio, Księżyc pozostaje poniżej horyzontu przez kilka dni w okresie nowiu.
Dodatkowym ułatwieniem w orientacji w terenie jest światło odbite i rozproszone od bieli śniegu. Światło pochodzące od gwiazd i innych bliżej nieokreślonych źródeł (nocna poświata) jest bardzo słabe. Natomiast dobrze rozbudowane zorze polarne mogą mieć pewne znaczenie, aczkolwiek nieporównywalne z Księżycem w pełni.
