Okrytonasienne

Z Wikipedii

Okrytonasienne
klon Burgera
Systematyka
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny naczyniowe
Nadgromada	rośliny nasienne
Gromada	okrytonasienne
Nazwa systematyczna
Magnoliophyta
Cronquist, Takht. & Zimmerm. ex Reveal 1996

Przekrój podłużny pestkowca orzecha włoskiego: 1 - liścienie; 2 - przegroda fałszywa; 3 - przegroda prawdziwa; 4 - pestka

Zobacz galerię na Wikimedia Commons:
Okrytonasienne

Zobacz na Wikispecies systematykę:
Okrytonasienne

Okrytonasienne, okrytozalążkowe (Magnoliophyta; w starszych systemach Angiospermae) - gromada roślin naczyniowych charakteryzujących się zredukowanym gametofitem oraz brakiem rodni i plemni. Sporofity są pokaźne, a kwiat jest często obupłciowy. Części wytwarzające gamety to słupki i pręciki. Słupki powstają ze zrośniętych owocolistków. Pręciki zbudowane są z nitki i główki. W główce występują najczęściej 2 pylniki. W pylnikach powstają mikrozarodniki, z których następnie rozwijają się ziarna pyłku, które wytwarzają tzw. jądra plemnikowe (nieruchome plemniki).

Liczbę gatunków roślin okrytonasiennych szacuje się na ok. 250-400 tys.

[edytuj] Zapłodnienie

Zapłodnienie odbywa się z udziałem dwóch komórek plemnikowych (pozostałości po zredukowanych do samego jądra komórkowego,bez organu ruchu plemników) w wyniku czego powstaje:

• zygota, która następnie rozwija się w zarodek
• bielmo zawierające substancje odżywcze.

Bielmo wytwarza substancje odżywcze, które gromadzą się w liściach zarodkowych (liścieniach).

[edytuj] Rozwój

Równocześnie tkanki zalążka przekształcają się w okrywy osłaniające zarodek i tak powstaje nasiono. Owoc również ma znaczenie ochronne, poza tym pomaga w rozsiewaniu nasion.

[edytuj] Systematyka

[edytuj] Systemy okrytonasiennych

Systemów klasyfikacyjnych roślin okrytonasiennych jest kilka. Należy pamiętać, że ujęcia systematyczne są dyskusyjne, często trudne do rozstrzygnięcia, a także zmieniają się w czasie. W polskiej Wikipedii przyjęto generalnie system Reveala, niektóre artykuły (szczególnie te pisane dawniej) stosują się do starszego, ale bardzo popularnego systemu Cronquista. Sukcesywnie wprowadzane są do artykułów informacje podające pozycję taksonów w najnowszym systemie APG.

Proszę pamiętać: każda zmiana w infoboksie (tabelce) i opisie powinna pociągnąć zmiany w stronach nadrzędnych i podrzędnych.

Ważniejsze systemy okrytonasiennych w porządku chronologicznym:

• system de Candolle'a (A. P. de Candolle, 1819)
• system Englera (Adolf Engler, Syllabus der Pflanzenfamilien, 1924)
• system Wettsteina (Richard Wettstein, Handbuch der Systematischen Botanik, 1935)
• system Takhtajana (Armen Takhtajan, rozwijany od lat 50.)
• system Dahlgrena (Rolf Dahlgren, 1975-)
• system Cronquista (Arthur Cronquist, 1981)
• system Thorne'a (Robert F. Thorne, 1992, 2000)
• system Reveala (James L. Reveal, 1999)
• system APG (Angiosperm Phylogeny Group, 1998)
• system APG II (Angiosperm Phylogeny Group, 2003)

[edytuj] Podział systematyczny wg Cronquista

Tradycyjnie rośliny okrytonasienne dzieli się na 2 klasy w zależności od liczby liścieni w zarodku. Ten podział jest utrzymany w większości systemów, m. in. w systemie Cronquista:

• Klasa: Magnoliopsida Brongn. 1843 - dwuliścienne
• Klasa: Liliopsida Scop. 1760 - jednoliścienne

[edytuj] Podział systematyczny wg Reveala

System Reveala dzieli rośliny okrytonasienne na 5 klas, wyróżnia jednoliścienne jako osobną klasę, a dwuliścienne dzieli na 4 niezależne klasy.

• Gromada: Magnoliophyta Cronquist, Takht. & Zimmerm. ex Reveal, Phytologia 79: 70 1996 (syn. Angiospermophyta, Anthophyta) - okrytonasienne, okrytozalążkowe
  • Podgromada: Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, Phytologia 79: 70 1996 (syn. Angiospermae)
    • Klasa: Liliopsida Brongn., Enum. Pl. Mus. Paris: xv, 17 1843 – jednoliścienne
    • Klasa: Magnoliopsida Brongn., Enum. Pl. Mus. Paris: xxvi, 95 1843
    • Klasa: Piperopsida Bartl., Ord. Nat. Pl.: 78, 83 1830
    • Klasa: Ranunculopsida Brongn., Enum. Pl. Mus. Paris: xxvi, 96 1843
    • Klasa: Rosopsida Batsch, Dispos. Gen. Pl. Jenens.: 28 1788

[edytuj] System APG

System oparty na ustalaniu pokrewieństwa roślin z zastosowaniem najnowszych metod molekularnych grupuje okrytozalążkowe w klady. Zasadniczo różni się od systemów wcześniejszych ze względu na ujawniony parafiletyczny lub polifiletyczny charakter wielu grup systematycznych wcześniej wyróżnianych.

[edytuj] Znaczenie

• W warunkach naturalnych stanowią początkowe ogniwo w łańcuchach pokarmowych.
• Chronią glebę przed erozją i dostarczają drewna.
• Wiele gatunków służy jako rośliny ozdobne.
• Popularnie używane do wyrażania uczuć (kwiaty, bukiety, stroiki).
• Bariera przeciw wiatrom albo ochrona przed słońcem.
• Rośliny okrytonasienne są źródłem pokarmu - bezpośrednim, na przykład ziarna zbóż, owoce i warzywa, lub pośrednim, jako pasza dla zwierząt hodowlanych. Nasiona roślin strączkowych są ważnym składnikiem diety, np. fasola i soja są podstawowymi roślinami uprawianymi w wielu krajach.
• Kukurydza i wiele innych zbóż, takich jak np. pszenica i żyto, to rośliny przemysłowe. Ich ziarno jest wykorzystywane także jako surowiec do produkcji różnych substancji chemicznych, na przykład alkoholu.
• Dostarczają przypraw, olejów oraz innych produktów.
• Dostarczają również substancji leczniczych (np. kora niektórych okrytozalążkowych zawiera chininę i inne substancje o działaniu identycznym jak kwas acetylosalicylowy - główny składnik aspiryny).
• Niektóre rośliny okrytonasienne są trujące.
• Mają zastosowanie w kosmetyce.