Paleta Narmera
Z Wikipedii
Paleta Narmera – kamienna paleta o wysokości 63,5 cm i szerokości 42 cm, wykonana z zielonego łupku, symbolicznie przedstawiająca ostatnią fazę podboju Dolnego Egiptu i tryumf Narmera (Menesa).
Pochodzi z okresu wczesnodynastycznego. Obie jej strony; awers i rewers pokryte są wypukłym reliefem.
Awers ukazuje postać króla w Białej Koronie Górnego Egiptu, którego imię, wpisane w serech, zapisane jest dwoma hieroglifami: rybą nar i dłutem mer. U stóp króla klęczy człowiek, którego jedną ręką trzyma on za włosy. Drugą ręką, uzbrojoną w maczugę król zamierza roztrzaskać głowę pokonanego. Pokonany wróg, zapewne jest przedstawicielem Północy. Mówi o tym znak umieszczony nad jego głową - jest to sokół - Horus z Południa, trzymajcy również głowę wroga, wystającą z kępy papirusów. Za królem postępuje nosiciel sandałów. W dolnej części palety, pod stopami króla, leżą dwaj martwi wrogowie.
Kompozycja rewersu to trzy poziome pasy reliefów. W górnej części król przedstawiony jest tym razem w Czerwonej Koronie Dolnego Egiptu. Aby nie było wątpliwości, że chodzi o tą samą osobę, przed jego wizerunkiem znajdują się hieroglificzne znaki jego imienia. Król postepuje w tryumfalnym orszaku. Za nim postępuje nosiciel sandałów, a przed nim kroczy postać, w której niektórzy dopatrują się prototypu wezyra, oraz postacie ze sztandarami zwycięzców. Przed orszkiem, pod znakiem tryumfującego Horusa, leżą ciała pokonanych wrogów z odciętymi głowami. Głowy ich znajdują się między ich nogami. Centralną część palety zajmują dwa fantasmagoryczne, lwiopodobne monstra, trzymane przez sługi na uwięzi. Ich nienaturalnie wydłużone, splecione szyje, tworzą w środku palety zagłębienie na szminkę. W dolnej części rewersu potężny byk roztrzaskuje mury z blankami, depcząc jednocześnie pokonanego wroga. Zapewne symbolizuje to zdobycie i zniszczenie twierdzy wroga.
Paleta została odnaleziona w Hierakonpolis w 1898 r. przez Jamesa Quibella i F.W. Greena. Przechowywana jest obecnie w Muzeum Egipskim w Kairze. Należy do najstarszych zabytków sztuki egipskiej i uważana jest za jeden z pierwszych dokumentów historycznych.
