Wikipedysta:Pivosz/brudnopis

Z Wikipedii

< Wikipedysta:Pivosz

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Wielkie zderzenie

Animacja formującej się They w Ziemskim punkcie libracyjnym L₅, oraz jej ruch aż do zderzenia. Każda klatka animacji to czas odpowiadający jednemu roku ziemskiemu, dlatego też Ziemia wydaje się nie poruszać.

Teoria wielkiego zderzenia jest aktualnie dominującą teorią naukową starającą się wyjaśnić pochodzenie Księżyca. Mianowicie Księżyc miał powstać w wyniku kolizji między młodą Ziemią, oraz planety wielkości Marsa, nieoficjalnie nazywaną Thea lub Orfeusz. Nazwa Thea pochodzi z Greckiej mitologii. Thea była Tytanidą, która dała życie bogini Księżyca - Selene.

[edytuj] Pochodzenie

Według hipotezy Thea uformowała się w punkcie libracyjnym Ziemi, to znaczy na tej samej orbicie, około 60° przed lub za Ziemią. Kiedy protoplaneta Thea urosła do rozmiarów Marsa, jej masa stała się za duża, aby mogła utrzymać miano protoplanety. Wtedy dystans między Ziemią i Theą zaczął się zmniejszać i zmniejszać, aż w końcu Thea zderzyła się z Ziemią.

Nawiązując do hipotezy, 4.533 miliarda lat temu - to znaczy, tylko 34 miliony lat po uformowaniu się Ziemi - Thea uderzyła Ziemię pod nachylonym kątem, ulegając zniszczeniu, oraz wyrzucając większość swojej masy w kosmos. Aktualne dane uzyskane z symulacji komputerowych sugerują, że około 2% masy They skończyła jako orbitujący pierścień materii i około połowa skumulowała się, tworząc Księżyc po około stu latach po uderzeniu. Jednakże pierwotne obroty i nachylenie osi proto-Ziemi były inne, niż po uderzeniu. Nieoficjalne źródła twierdzą, że gdyby nie doszło do zderzenia, Thea nie zmieniła ziemskiej orbity i kąta nachylenia, to znany nam typ życia mogłby nie powstać, z powodu niesprzyjającego klimatu. Są to, jednak, tylko spekulacje.

[edytuj] Trudności

Nawet dominująca teoria pochodzenia Księżyca ma luki, które nie zostały jeszcze wyjaśnione. Oto kilka z nich:

Część księżycowych elementów lotnych nie jest tak uszczuplone jak spodziewała się teoria wielkiego zderzenia.
Nie ma pewności, że Ziemia miała kiedykolwiek ocean magmy, który byłby rezultatem uderzenia They.
Jeśli proto-księżycowa materia pochodzi od ciała, które uderzyło w Ziemię, Księżyc powinien być bogaty w elementy klasyfikacji Goldschmidta, wówczas, gdy jest inaczej.
Formacja Księżyca wymaga około dwa razy większego momentu pędu, niż teraz ma układ Ziemia-Księżyc.

[edytuj] Zobacz też

[edytuj] Referencje

William K. Hartmann and Donald R. Davis, Satellite-sized planetesimals and lunar origin, (International Astronomical Union, Colloquium on Planetary Satellites, Cornell University, Ithaca, N.Y., Aug. 18-21, 1974) Icarus, vol. 24, Apr. 1975, p. 504-515
Alastair G. W. Cameron and William R. Ward, The Origin of the Moon, Abstracts of the Lunar and Planetary Science Conference, volume 7, page 120, 1976
Dana Mackenzie, The Big Splat, or How Our Moon Came to Be, 2003, John Wiley & Sons, ISBN 0-471-15057-6.