Plac Centralny
Z Wikipedii
Plac Centralny — centralne miejsce Nowej Huty, w administracyjnej dzielnicy XVIII. Przeznaczony dla spacerowiczów, ale jednocześnie pełniący rolę węzła komunikacyjnego i punktu przesiadkowego.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Realizacja budowy rozpoczęła się w 1949 roku. Autorami koncepcji architektonicznej byli Tadeusz Ptaszycki oraz Maria i Janusz Ingardenowie. Od strony południowej Placu Centralnego brak jest jakichkolwiek zabudowań.
Miał tam powstać teatr, a za nim, na łąkach stadion piłkarski i ośrodek wypoczynkowy. Pomysł został jednak zaniechany w połowie lat pięćdziesiątych XX wieku. W latach siedemdziesiątych rozpoczęto budowę Nowohuckiego Centrum Kultury (NCK) w miejscu wcześniej wspomnianego teatru, który wybudowano w innym miejscu Nowej Huty. NCK miało być jednym z największych domów kultury w Polsce. W czasach komunistycznych Śródmieście Nowej Huty zostało nazwane im. Józefa Stalina.
W 2004 roku Rada Miasta Krakowa przeznaczyła milion złotych na modernizację Placu Centralnego. Miał zostać przywrócony wygląd Placu sprzed 55 lat. Wykonano w środku deptak z ławkami, zmodernizowano zieleń, pojawiły się ławki, kosze na śmieci, stylowe ogrodzenia zieleni. Na Aleję Róż, jak i na Plac powróciły lampy kandelabrowe.
8 września 2004 roku urzędnicy z Rady Miasta Krakowa zmienili nazwę Placu, dodając do jego nazwy patrona – Ronalda Reagana. Początkowo chcieli pozbyć się całej nazwy Plac Centralny, ale uratował ją Komitet Obrony Nazwy Placu Centralnego, założony przez radnych miasta i radnych nowohuckich dzielnic.
[edytuj] Wygląd
Charakterystycznymi elementami Placu Centralnego są arkady, którymi są przykryte tzw. partery sklepowe. Renesansowe i barokowe rozwiązania architektoniczne to przede wszystkim:
- ogromne balkony przypominające renesansowe loggie, które są podparte na olbrzymich kolumnach
- różnego rodzaju zdobienia zewnętrznych elewacji
- witryny sklepowe przypominające rozwiązania arkadowe
[edytuj] Podział
Z Placu Centralnego symetrycznie wychodzą cztery ulice:
- w stronę Sandomierza – al. Jana Pawła II
- w stronę Huty im. Tadeusza Sendzimira (dziś ISPAT POLSKA STAL) – al. Solidarności
- w stronę centrum Krakowa – al. Jana Pawła II
- w stronę Mistrzejowic – al. gen. Władysława Andersa
- w kierunku północnym – Aleja Róż
Plac Centralny składa się z pięciu części złożonych na osiedla, które wypełniają Centrum Nowej Huty:
[edytuj] Centrum A
Usytuowane jest po wschodniej stronie Centrum. W ciągu handlowym znajdował się znany w Nowej Hucie i Krakowie dom Mody Polskiej. Dzisiaj zastąpiła go hurtownia taniej odzieży. Jest tam również bank, jubiler i bar.
[edytuj] Centrum B
Północno-wschodnia część Placu. Znajdują się tam takie obiekty jak Cepelix (dawna Cepelia), bank BPH, jubiler i sklep obuwniczy. Jest usytuowane po prawej stronie od Alei Róż.
[edytuj] Centrum C
Północno-zachodnia część. Była tam księgarnia Dom Książki, dzisiejsza Skarbnica. Dzisiaj jest sklep papierniczy, pub, wypożyczalnia wideo i bank.
[edytuj] Centrum D
Zachodnia część. Znajdują się tam sklepy obuwnicze, kwiaciarnia, sklep spożywczy, kantor, bank, sklep z porcelaną. Jest usytuowane po lewej stronie od Alei Róż.
[edytuj] Centrum E
Znajduje się po drugiej stronie od Nowohuckiego Centrum Kultury. Zostało zbudowane w latach osiemdziesiątych XX wieku. Jest autorstwa Romualda Loeglera. Najmłodsza część Centrum. Wyróżnia się wizualnie ze względu na postmodernistyczną architekturę, różniącą się od socrealistycznego stylu zabudowy Placu Centralnego. Znajdują się tam liczne sklepy odzieżowe oraz duży bank.
