Rabbulas
Z Wikipedii
Rabbulas lub Rabbula (zm. w sierpniu 435), biskup Edessy od 412 do śmierci, znany z polemik z poglądami Nestoriusza i Teodora z Mopsuestii.
Syn kapłana pogańskiego i chrześcijanki, urodził się w Kenneschrin (Chalkis), położonym na południe od Aleppo mieście będącym siedzibą biskupstwa. Na chrześcijaństwo nawrócili go biskup jego rodzinnego miasta Euzebiusz i biskup Aleppo Akacjusz. Po konwersji został mnichem, z całą energią swojego porywczego charakteru porzucił dobra doczesne i oddał się praktykom ascetycznym - początkowo zamieszkał we wspólnocie mnichów, później wybrał bardziej surowe życie eremity. Po śmierci Dionizujusza, biskupa Edessy w roku 412 został wybrany jego następcą, od razu i bez żadnego oporu zgadzając się pełnić tę funkcję. Jako biskup odznaczał się wielką energią, prowadził nadal ascetyczny tryb życia, aktywnie wspierał ubogich i cierpiących swojej diecezji, dbał o dyscyplinę wśród duchowieństwa świeckiego i mnichów swojej diecezji i przez stałą determinację w zwalczaniu wszystkiego, czego nie uznawał za ortodoksję - choć oceny te czasem zmieniał, w szczególności dotyczyło to nestorianizmu. W czasie pobytu w Konstantynopolu głosił kazania przeciw Teodozjuszowi II, zwolennikowi Nestoriusza, i bardzo wiele mów przeciw doktrynie nestoriańskiej w ogóle, z których cześć przetrwała do dziś w wersji syriackiej.
Wg anonimowego autora jego żywota z pączątku zdecydowanie występował przeciw doktrynie Nestoriusza, na Soborze Efeskim popierał jednak Jana z Antiochii, a jego podpis figuruje pod dwoma listami ogłaszającymi naukę świętego Cyryla heretycką. Parę miesięcy później uznał jednak, że Cyryl ma rację, i stał się najbardziej bezkompromisowym z jego sojuszników przeciw Nestoriuszowi. Zadanie jego nie było łatwe, gdyż - jak cała Syria - zależna od Teodora z Mopsuestii administrowana przez niego diecezja Edessy była twierzą nestorianizmu. Zapał, z którym Rabbulas zwalczał pisma Teodora Ibas w swoich listach do Marisa przypisywał osobistym animozjom (list Ibasa czytano na Soborze Chalcedońskim).
Pisma Rabbulasa obejmują głównie polemiki teologiczne, a także przekłady takowych na syriak - m. in. De recta fide św. Cyryla. Głównym źródłem do jego biografii jest panegiryk ułożony wkrótce po śmierci Rabbulasa przez anonimowego kleryka z Edessy. Autor życiorysu podaje, że Rabbulas jest autorem syriackiej wersji Nowego Testamentu znanej jako Peshitta, uczeni jednak raczej odrzucają tę teorię.
