Rak trzustki
Z Wikipedii
Nowotwór złośliwy trzustki | |
ICD-10: |
C25
|
C25.0 Głowa trzustki |
|
C25.1 Trzon trzustki | |
C25.2 Ogon trzustki | |
C25.3 Przewód trzustkowy | |
C25.4 Część wewnątrzwydzielnicza trzustki | |
C25.5 {{{X.5}}} | |
C25.6 {{{X.6}}} | |
C25.7 Inna część trzustki | |
C25.8 Zmiana przekraczająca granice trzustki | |
C25.9 Trzustka, nie określona |
Rak trzustki - złośliwy nowotwór części wewnątrzwydzielniczej trzustki.
Spis treści |
[edytuj] Epidemiologia
- Rosnąca częstość i umieralność
- Roczna zachorowalność 10/ 100.000
- ♀>♂
- 3. co do częstości nowotwór przewodu pokarmowego
- Choroba ludzi starych, szczyt zachorowań 60-80 lat
- 3% wszystkich nowotworów złośliwych
- U 80% chorych z rakiem trzustki występuje cukrzyca
- Częściej u ludzi rasy czarnej
[edytuj] Czynniki ryzyka
- palenie papierosów
- nadużywanie alkoholu
- przewlekłe zapalenie trzustki (?)
- cukrzyca
- infekcja Helicobacter pylori (?)
[edytuj] Lokalizacja
- głowa trzustki 60- 70%
- trzon 15-20%
- ogon 5%
- cały gruczoł 20%
[edytuj] Klinika
Objawy późne, niecharakterystyczne, jak w przewlekłym zapaleniu trzustki.
- bardzo silny, tępy ból w nadbrzuszu i plecach (ból jest zwykle pierwszym objawem, jednak gdy się pojawia, nowotwór jest już poza możliwością leczenia)
- żółtaczka zaporowa (gdy rak nacieka głowę trzustki - wczesny objaw [25%])
- powiększenie wątroby
- półpasiec rzekomy
- złe samopoczucie, depresja
- kacheksja
- patologiczna nietolerancja glukozy lub cukrzyca
- utrata łaknienia, nudności, wymioty
- objaw Trousseau, wędrujące zakrzepowe zapalenie żył (thrombophlebitis migrans)
- objaw Courvoisiera (w przypadku zamknięcia przez guz przewodu żółciowego wspólnego)
- próg Blumera
- biegunka
- guz wyczuwalny przez powłoki brzuszne
- wodobrzusze
[edytuj] Leczenie
[edytuj] Leczenie operacyjne
- dystalna pankreatektomia
- operacja Whipple’a (częściowa duodenopankreatektomia)
- całkowita resekcja trzustki
Wyniki częściowej i całkowitej resekcji są podobne, dlatego resekcja Whipple’a jest metodą z wyboru.
[edytuj] Leczenie paliatywne
- endoskopowy drenaż przewodu żółciowego wspólnego
- zespolenie żółciowo-pokarmowe
- blokada zwoju trzewnego
- naświetlanie
[edytuj] Diagnostyka
- USG
- zdjęcia rentgenowskie i/lub tomografia komputerowa żołądka i dwunastnicy
- BAC pod kontrolą USG
- MRI
- ERCP (endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna)
- badanie cytologiczne wydzieliny trzustki
- pankreatoskopia + biopsja celowana
- ultrasonografia laparoskopowa
- ultrasonografia endoskopowa (EUS)
- oznaczanie markerów nowotworowych CA 19-9 i CA50 (wznowy)
- najwięcej trafnych rozpoznań (85-90%): USG+TK+ERCP
[edytuj] Rokowanie
- gorsze w raku naciekającym trzon i ogon trzustki – nie wywołują cholestazy i dłużej pozostają nieme
- 10-20% chorych kwalifikuje się do leczenia operacyjnego
- duża śmiertelność okołooperacyjna (10-30%)
- w chwili rozpoznania 70-90% chorych ma przerzuty do węzłów chłonnych
- średnie 5-letnie przeżycie wynosi 2%, 0% po operacji paliatywnej, 5% po resekcji i 30% po resekcji w okresie IA
[edytuj] Klasyfikacja TNM wg AJCC, 2002
T- guz pierwotny
T | Opis |
---|---|
T0 | Nie stwierdza się guza pierwotnego |
TX | Nie można ocenić obecności guza pierwotnego w trzustce |
TIS | Carcinoma in situ |
T1 | Guz ograniczony do trzustki, nie większy niż 2 cm w największym wymiarze |
T2 | Guz ograniczony do trzustki, największy wymiar guza przekracza 2 cm |
T3 | Guz nacieka poza trzustkę (dwunastnicę, przewód żółciowy, żyłę wrotną lub żyły krezkowe górne) ale nie nacieka pnia trzewnego ani górnych tętnic krezkowych |
T4 | Guz nacieka pień trzewny lub tętnice krezkowe górne |
N- zajęcie regionalnych węzłów chłonnych
N | Opis |
---|---|
Nx | Zajęcie regionalnych węzłów chłonnych nie może być oszacowane |
N0 | Brak zajęcia regionalnych węzłów chłonnych |
N1 | Regionalne węzły chłonne zajęte |
M- przerzuty odległe
M | Opis |
---|---|
MX | Nie można określić obecności przerzutów odległych |
M0 | Brak przerzutów odległych |
M1 | Przerzuty odległe obecne |
[edytuj] Bibliografia
- V. Kumar, R. Cotrani, S. Robbins Patologia Robbinsa Urban&Partner 2005 ISBN 978-83-89581-92-1
- Włodzimierz Januszewicz , Franciszek Kokot (red.) Interna Tom I - III. PZWL 2005 ISBN 83-200-3249-0
- Gerd Herold i współautorzy Medycyna wewnętrzna. Repetytorium dla studentów i lekarzy wyd. IV PZWL 2005 ISBN 83-200-3380-2