Rok Jubileuszowy
Z Wikipedii
Rok Jubileuszowy, Rok Święty — w tradycji judeochrześcijańskiej rok szczególnej łaski, przypominający pochodzenie człowieka od Boga.
Spis treści |
[edytuj] Judaizm
W Starym Testamencie (por. Kpł 25, 8-12 i nn.) znany był rok jubileuszowy obchodzony co 50 lat, w którym wyrównywały się społeczne nierówności a każdy był wyzwalany z długów. Symbolizowało to nadanie człowiekowi ziemi przez Boga jedynie w lenno. Rok jubileuszowy obchodzony był po siedmiu latach szabatowych, które obchodzono co siedem lat (7 x 7). Rok ogłaszany był przez kapłana, dęciem w barani róg.
[edytuj] Chrześcijaństwo
Dopiero w średniowieczu Kościół powrócił do tej tradycji, z inicjatywy papieskiej. W 1300 r. obchodzono go po raz pierwszy (decyzją papieża Bonifacego VIII) i początkowo miał być obchodzony co 100 lat (a więc następny miałby wypaść dopiero w 1400 r.). Decyzją kolejnych papieży okres ten skrócono do lat 50 (Klemens VI, Rok Jubileuszowy wypadł w 1350), następnie 33 (lata życia Chrystusa; decyzją Urbana VI), a ostatecznie do 25 (Paweł II). W efekcie od II poł. XV wieku Rok Jubileuszowy, jeżeli zewnętrzne okoliczności (wojna, konklawe itp.) na to pozwalają, obchodzony jest co 25 lat.
Rok Święty ogłaszano również ze specjalnych okazji poza wyznaczonymi okresami. Rok 1933 papież Pius XI ogłosił Świętym dla przypomnienia 1900. rocznicy zbawczej śmierci Chrystusa. Jubileusz został zapowiedziany 24 grudnia 1932 a trwał od 2 kwietnia 1933 do 2 kwietnia 1934. W roku 1983 obchodzono Jubileusz z okazji 1950. rocznicy tego zdarzenia; ogłosił to Jan Paweł II.
Ostatnim jak dotychczas Rokiem Świętym był rok 2000, ogłoszony Wielkim Jubileuszem Roku 2000, obchodzony w drugie millenium przyjścia Chrystusa na świat. Następnym takim rokiem powinien być rok 2025.
Nazwa Rok Jubileuszowy (Święty) zwyczajowo pisana jest od wielkiej litery, choć nie jest nazwą własną.
[edytuj] Otwarcie Roku Jubileuszowego
Współcześnie otwarcie Roku Świętego następuje 24 grudnia, czemu co najmniej od połowy XX wieku towarzyszy obrzęd otwarcia Świętej Bramy w przedsionku jubileuszowych kościołów w Rzymie, przede wszystkim bazyliki św. Piotra. Brama ta została postawiona na polecenie papieża Piusa XII i po raz pierwszy otwarta 24 grudnia 1949 r., co rozpoczęło Rok Jubileuszowy 1950. Otwarcie bramy poprzedziło symboliczne, trzykrotne uderzenie młotka. W okresie pomiędzy jubileuszami, od wnętrza bazyliki bramę zasłania mur, budowany po zakończeniu poprzedniego, a burzony przed otwarciem następnego takiego roku.
[edytuj] Odpusty
Szczególną oznaką lat jubileuszowych jest możliwość uzyskania odpustu. Do roku 1983 odpust można było uzyskać tylko w Rzymie, odwiedzając jeden z czterech kościołów (bazylika św. Piotra, św. Pawła za Murami, św. Jana na Lateranie, S. Maria Maggiore). Podczas dwóch ostatnich roków (1983, 2000) odpust można było uzyskać także w kościołach katedralnych i diecezjalnych, wyznaczonych w miejscach pielgrzymek na całym świecie.
[edytuj] Wykaz lat jubileuszowych
- Rok Święty 1300 ogłoszony bullą 22 lutego przez Bonifacego VIII
- Rok Święty 1350 ogłoszony bullą Unigenitus Dei Filii przez Klemensa VI
- Rok Święty 1390 ogłoszony bullą w kwietniu 1389 przez Urbana VI, obchodzony podczas pontyfikatu Bonifacego IX
- Rok 1400 nie został ogłoszony jako Święty przez papieża, ale stał się rokiem licznych pielgrzymek, podobnie jak każdy Rok Jubileuszowy
- Rok Święty 1423 lub 1425 (są sprzeczne informacje dotyczące roku), obchodzony bez formalnego ogłoszenia bullą
- Rok Święty 1450 ogłoszony bullą Immensa et innumerabilia przez Mikołaja V
- Rok Święty 1475 ogłoszony bullą Qeem ad modum operosi w 1473 przez Sykstusa IV
- Rok Święty 1500 ogłoszony przez Aleksandra VI
- Rok Święty 1525 ogłoszony bullą 18 grudnia 1524 przez Klemensa VII
- Rok Święty 1550 ogłoszony w maju 1549 przez Pawła III, obchodzony podczas pontyfikatu Juliusza III od lutego 1550
- Rok Święty 1575 ogłoszony przez Grzegorza XIII dwukrotnie: 20 maja i 19 grudnia 1574
- Rok Święty 1600 obchodzony podczas pontyfikatu Klemensa VIII od 31 grudnia 1599 do 13 stycznia 1601 (opóźnienie otwarcia i zamknięcia obchodów było spowodowane chorobami papieża)
- Rok Święty 1625 ogłoszony bullą Omnes gentes, plaudite unanibus przez Urbana VIII
- Rok Święty 1650 obchodzony podczas pontyfikatu Innocentego X
- Rok Święty 1675 obchodzony podczas pontyfikatu Klemensa X
- Rok Święty 1700 obchodzony podczas pontyfikatu Innocentego XII i Klemensa XI (z powodu choroby papieża bramę otwierał kardynał Emanuel Bouillon)
- Rok Święty 1725 ogłoszony bullą Innocentego XIII w dniu 29 czerwca 1724 już po jego śmierci, obchodzony podczas pontyfikatu Benedykta XIII
- Rok Święty 1750 ogłoszony bullą Peregrinantes w marcu 1749 przez Benedykta XIV
- Rok Święty 1775 ogłoszony bullą Salutis Nostrae przez Klemensa XIV, obchodzony podczas pontyfikatu Piusa VI od 26 lutego do 25 grudnia 1775 (Klemens XIV zmarł we wrześniu 1974 a Pius VI został wybrany papieżem 15 lutego, stąd opóźnienie)
- Rok Święty 1825 ogłoszony bullą Quod hoc ineunte saeculo 27 maja 1824 przez Leona XII (podczas obchodów bazylika św. Pawła za Murami była zniszczona przez pożar, zastąpiono ją bazyliką Santa Maria in Trastevere)
- Rok Święty 1875 ogłoszony 24 grudnia 1874 bullą Gravibus ecclesiae et huius saeculi calamitatibus przez Piusa IX, ochodzony bez uroczystego otwarcia bram
- Rok Święty 1900 ogłoszony bullą Properante ad exitum przez Leona XIII
- Rok Święty 1925 ogłoszony w maju 1924 bullą Infinita Dei misericordia przez Piusa XI
- Rok Święty 1933 - Jubileusz Odkupienia, ogłoszony światu 24 grudnia 1932 (po raz pierwszy przez radio), obchodzony od 2 kwietnia 1933 do 2 kwietnia 1934 podczas pontyfikatu Piusa XI
- Rok Święty 1950 obchodzony podczas pontyfikatu Piusa XII jako Rok Pokoju
- Rok Święty 1975 ogłoszony 23 maja 1974 przez Pawła VI
- Rok Święty 1983 obchodzony podczas pontyfikatu Jana Pawła II
- Rok Święty 2000 ogłoszony 29 listopada 1998 przez Jana Pawła II jako Wielki Jubileusz dwóch tysięcy lat chrześcijaństwa
[edytuj] Jubileusze Nadzwyczajne
Oprócz Lat Jubileuszowych w kościele obchodzone są Jubileusze Nadzwyczajne, ogłaszane przez papieża i dotyczące tylko określonego obszaru. Dla Polski ogłoszono dwukrotnie taki jubileusz:
- ogłoszony przez Pawła V w dniu 10 października 1609 jako wezwanie do modlitw za Polskę
- ogłoszony przez Innocentego XI w dniu 11 sierpnia 1683 wzywający o pomoc w walce z wojskami tureckimi (przed odsieczą wiedeńska)
[edytuj] Bibliografia
Rudolf Fischer-Wollpert, Leksykon papieży, Wydawnictwo Znak, Kraków 1997, ISBN 83-7006-437-X, s. 314
