Sędzia sportowy
Z Wikipedii
Sędzia sportowy to osoba, która czuwa nad prawidłowym przebiegiem konkurencji i przestrzeganiem zasad gry, przyznająca i zatwierdzająca zdobyte punkty. W grach zespołowych sygnalizuje faule, spalone, zagrania ręką i wiele innych przewinień.
Spis treści |
[edytuj] Osobowość sędziego piłki nożnej i cechy od niego wymagane
Najważniejszą cechą każdego sędziego musi być bezstronność, gdyż bez niej mecz nie może zostać dobrze przeprowadzony. Składnikiem, który w największym stopniu decyduje o poziomie sędziowania jest znajomość i umiejętność stosowania przepisów gry. Innym ważnym elementem postawy sędziego w sportach drużynowych takich jak piłka nożna lecz piłka ręczna jest kondycja fizyczna. Odporność psychiczna sędziego musi być ogromna, gdyż cały czas poddawany presji ze strony rywalizujących drużyn. Sędzia nie może bać się podejmować trudnych decyzji (np. rzut karny przeciwko drużynie gospodarzy).
Podczas sędziowania musi on być ubrany zgodnie z zasadami danego sportu, czysty, a nawet ogolony. Nie może posiadać żadnej ilości alkoholu ani narkotyków we krwi ani mieć syndromu dnia następnego, gdyż do wykonywania czynności sędziowania potrzebna jest jasność umysłu.
[edytuj] Sędzia w piłce nożnej
[edytuj] Żółta kartka (napomnienie)
Zawodnik musi być napomniany (ukarany żółtą kartką), jeżeli popełnia jakiekolwiek z siedmiu następujących przewinień:
- Jest winny niesportowego zachowania.
- Słownie lub czynnie okazuje niezadowolenie.
- Uporczywie narusza przepisy gry.
- Opóźnia wznowienie gry.
- Nie zachowuje wymaganej odległości od piłki podczas wykonywania rzutu z rogu lub rzutu wolnego.
- Wchodzi lub powraca na pole gry bez zgody sędziego.
- Rozmyślnie opuszcza pole gry bez zgody sędziego.
[edytuj] Czerwona kartka (wykluczenie z gry)
Zawodnik musi być wykluczony z gry i zobaczyć czerwoną kartkę, jeżeli popełnia jakiekolwiek z siedmiu następujących przewinień:
- Popełnia poważny, rażący faul.
- Zachowuje się gwałtownie, agresywnie.
- Pluje na przeciwnika lub inną osobę.
- Pozbawia drużynę przeciwną bramki lub realnej szansy zdobycia bramki, zagrywa piłkę ręką (nie dotyczy bramkarza we własnym polu karnym).
- Pozbawia realnej szansy zdobycia bramki przeciwnika poruszającego się w kierunku bramki tego zawodnika, popełniając przewinienie karane rzutem wolnym lub rzutem karnym.
- Używa ordynarnego, obelżywego, obraźliwego języka i/lub gestów.
- Otrzymuje drugie napomnienie w tych samych zawodach.
[edytuj] Upomnienie ustne
Sędzia nie ma obowiązku (jednak może) przy każdym niedozwolonym zagraniu karać zawodników kartkami, więc często powinien stosować krótkie ustne reprymendy mające na celu uspokojenie zawodnika.
[edytuj] Ilość sędziów
W Orange Ekstraklasie oraz II lidze polskiej sędziów jest czterech (sędzia główny, 2 sędziów asystentów oraz sędzia techniczny). Na III i IV lidze, klasie okręgowej oraz klasie A jest standardowo trzech sędziów (sędzia główny, 2 sędziów asystentów). Tak samo jak na Wojewódzkiej Lidze juniorów (Makroregionie). Na B-klasę oraz juniorów przyjeżdża jeden sędzia główny, który otrzymuje jako pomocników sędziów przygodnych (po jednym z każdej drużyny). Ustalenia w niższych klasach są różne w zależności od Wojewódzkiego Związku Piłki Nożnej.
- Zobacz też: Sędziowie piłkarscy
[edytuj] Sędzia w piłce ręcznej
W piłce ręcznej sędzia jest uprawniony do karania na trzy sposoby:
- karami minutowymi (tj. zawodnik schodzi z boiska na określoną ilość czasu, najczęściej na 2-3 minuty) za lekkie faule;
- żółtą kartką (ostrzeżenie zawodnika) za cięższy faul;
- czerwoną kartką (zawodnik na stałe schodzi z boiska) za bardzo ciężki faul i/lub powtarzające się niesportowe zachowania zawodnika.
[edytuj] Sędzia w hokeju na lodze
- Kary minutowe (tzw. wykluczenia);
- Krótkie kary za faule;
- Długie kary za bójki na lodowisku.
- Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
[edytuj] Sędzia w sportach walki
- Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
[edytuj] Sędzia w bilardzie i snookerze
W bilardzie podczas gry obecny jest tylko jeden sędzia, który jest bardzo ważną osobą podczas meczu. Sędzia układa bile w trójkącie na stole na początku partii oraz dba o jego czystość (np. układa włosie na stole na początku meczu).
W snookerze sędzia musi być elegancko ubrany, najczęściej w garnitur. Bardzo ważnym elementem jego stroju są białe rękawiczki, będące zarazem jego znakiem rozpoznawczym. Od sędziego snookerowego bardzo wymagana jest także umiejętność szybkiego dodawania, potrzebna do obliczania ilości punktów zdobytych przez gracza.
- Zobacz też: Sędziowie snookerowi
[edytuj] Sędzia w siatkówce
Ponieważ siatkówka jest grą bezkontaktową (tj. zawodnik jednej drużyny nie ma bezpośredniego kontaktu z zawdonikiem drugiej drużyny, ponieważ są oni oddzieleni siatką), bardzo rzadko zdarzają się w niej niebezpieczne sytuacje, tak jak np. bójki. Sędzia zajmuje się głównie analizowaniem sytuacji zaistniałych na boisku oraz zatwierdzaniem punktów.
Podczas gry w siatkówkę na boisku znajduje się sędzia pierwszy (główny) oraz sędzia drugi, sekretarz, dwóch (lub czterech) sędziów liniowych, kontrolujących czy piłka nie opuściła pola gry, oraz ewentualnie w niektórych meczach - pomocnik sekretarza.
[edytuj] Sędzia w koszykówce
Podczas meczu koszykówki znajduje się dwóch lub trzech sędziów będących na parkiecie oraz trzech lub czterech sędziów "stolikowych" - sekretarz, mierzący czas gry, mierzący czas 24 sekund potrzebny na rozegranie akcji drużyny oraz ewentualnie asystent sekretarza.