Santok
Z Wikipedii
Współrzędne: 52°44' N 015°25' E
| Santok | |||
|
|||
| Województwo | lubuskie | ||
| Powiat | gorzowski ziemski | ||
| Gmina | Santok | ||
| Sołtys | Klimczak Jerzy | ||
| Położenie | 52° 44' N 15° 25' E |
||
| Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności |
780 |
||
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
95 | ||
| Kod pocztowy | 66-431 | ||
| Tablice rejestracyjne | FGW | ||
|
Położenie na mapie Polski
  Santok
|
|||
Santok - wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie gorzowskim, w gminie Santok.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego, a wcześniej w latach 1950 - 1975 do województwa zielonogórskiego.
Spis treści |
[edytuj] Położenie i warunki geograficzne
Współczesny Santok to duża wieś ulicówka, o długości ponad 3 km. Miejscowość leży u ujścia Noteci do Warty, na wąskiej terasie Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej. Od południa ograniczona jest korytami Warty i Noteci, a od północy wysoką krawędzią Równiny Gorzowskiej.
Na lewym brzegu Warty zachowało się grodzisko, które jest obecnie niewielkim, zadrzewionym pagórkiem wśród podmokłych łąk. Pierwotnie leżało ono w widłach Warty i Noteci, lecz w czasie katastrofalnej powodzi w 1751 r. Warta zmieniła koryto, tworząc nowe na północ od grodziska. Badania archeologiczne potwierdziły istnienie w tym miejscu 12 warstw osadniczych (VIII - XIV w.).
[edytuj] Historia
We wczesnym średniowieczu ważna osada obronna i gród piastowski, wg Galla Anonima klucz i strażnica państwa polskiego, przedmiot walk z Pomorzanami i Niemcami, ostatecznie opanowany przez Brandenburgię w XIV wieku po śmierci Kazimierza Wielkiego.
[edytuj] Kalendarium
- VII-VIII w. - pierwszy gród otoczony palisadą,
- poł. IX w. - zniszczenie grodu w czasie walk Mieszka I z Pomorzanami,
- X w. - wzniesiono potężne obwarowania rusztowo-skrzyniowe,
- X-XI w. - powstaje umocnione podgrodzie,
- XI w. - na prawym brzegu Noteci Pomorzanie wznoszą gródek z fosą,
- 1097 - pierwsza wzmianka o Santoku w roczniku kapituły gnieźnieńskiej,
- XII w. - siedziba kasztelanii, ważny ośrodek administracyjny,
- 1266 - Santok opanowany przez margrabiów brandenburskich wchodzi w skład Nowej Marchii,
- 1278-1296 - przejściowo pod panowaniem Przemysła II,
- 1296 - ponownie w posiadaniu Brandenburgii,
- 1365-1770 - włączony do Korony przez Kazimierza Wielkiego,
- 1402-1454 - pod panowaniem Krzyżaków,
- 1455 - w posiadaniu Brandenburgii, upadek znaczenia Santoka,
- 1701 - w państwie pruskim,
- 1731 - w wyniku katastrofalnej powodzi Warta zmienia koryto, osada zostaje przeniesiona się na prawy wyższy brzeg,
- 1724 - wzniesiono ryglowy kościół,
- 1820 - wielki pożar,
- 1854 - katastrofalna powódź niszczy część wsi,
- 1858 - wybudowano neogotycki kościół,
- 1945 - Santok ponownie w Polsce.
[edytuj] Zabytki:
- kościół neogotycki z 1858 r.
- dzwonnica z 1764 r.
- średniowieczne grodzisko
- szachulcowe domy (najstarszy z 1825 r.)
- kamienna wieża widokowa z 1934 r.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne:
[edytuj] Ciekawostki
- We wsi znajduje się Muzeum Grodu Santok - Oddział Muzeum Lubuskiego im. Jana Dekerta w Gorzowie Wielkopolskim.
- Na terenie Santoka zachowały się resztki umocnień południowej części Linii Noteci (Netzestellung) Wału Pomorskiego.
- Miejscowość jest siedzibą gminy Santok. Znajduje się tutaj przystań wodna, przystanki PKP i PKS, sklepy różnych branż, ośrodek zdrowia i dom kultury. Przez Santok prowadzą turystyczne szlaki piesze, rowerowe i wodne.
Siedziba gminy
Santok
Wsie sołeckie:
Baranowice • Czechów • Gralewo • Górki • Janczewo • Jastrzębnik • Lipki Małe • Lipki Wielkie • Ludzisławice • Mąkoszyce • Nowe Polichno • Płomykowo • Stare Polichno • Wawrów
