Sonderaktion Krakau
Z Wikipedii
Sonderaktion Krakau – niemiecka akcja pacyfikacyjna skierowana przeciwko środowisku polskich uczonych, przeprowadzona 6 listopada 1939 r. w Krakowie.
W ramach akcji uwięziono 183 osoby, w tym 144 pracowników Uniwersytetu Jagiellońskiego, 21 Akademii Górniczej i 3 wykładowców Akademii Handlowej, przybyłych na uniwersytet na "wykład" niemieckiego oficera Obersturmbannührera SS Brunona Müllera. Zgromadzeni w sali 56 Collegium Novum profesorzy usłyszeli, że w związku z ich wrogim nastawieniem do nauki niemieckiej i rozpoczęciem roku akademickiego bez pozwolenia, zostali aresztowani. Zatrzymano wszystkich obecnych profesorów UJ, znajdujące się tam przypadkowo osoby, w tym trzech wykładowców Akademii Handlowej, a także zebranych w innej sali profesorów Akademii Górniczej. Osadzono ich najpierw w więzieniu na Montelupich, a potem przewieziono do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen.
Hitlerowcy nie oszczędzali często wiekowych i schorowanych naukowców. Pierwszy z nich profesor Akademii Górniczej, Antoni Meyer zmarł 24 grudnia 1939. Cztery dni później zmarł były rektor UJ Stanisław Estreicher. W następnych tygodniach zmarli m.in. zoolog Michał Siedlecki, anatom Kazimierz Kostanecki, historyk literatury Ignacy Chrzanowski.
Po międzynarodowych protestach (w tym Benito Mussoliniego) 101 uwięzionych w wieku ponad 40 lat zostało 8 lutego 1940 r. zwolnionych. Wielu z nich wycieńczonych warunkami obozowymi wkrótce zmarło.
Zobacz też: Zweite Sonderaktion Krakau, kaźń profesorów lwowskich
Literatura:
- Jochen August, "Sonderaktion Krakau. Die Verhaftung der Krakauer Wissenschaftler am 6. November 1939", "Hamburger Edition" /HIS Verlagsgesellschaft GmbH, Hamburg, 1997.
